Ziekenhuizen financieel gezond, transformatie noodzakelijk

21 oktober 2020
Geld-toetsenbord-Stethoscoop
Financiën
Nieuws

BDO Accountants & Adviseurs heeft de nieuwste editie van de Benchmark Ziekenhuizen over de financiële gezondheid van Nederlandse algemene ziekenhuizen in 2019 gepubliceerd. De belangrijkste constatering is dat de financiële gezondheid van de sector in zijn geheel in 2019 nog goed op orde was. Maar, door aanhoudende onderliggende problemen en de coronacrisis wordt de noodzaak om te investeren in toekomstbestendige ziekenhuiszorg wel steeds urgenter, aldus BDO.

In de Benchmark Ziekenhuizen 2020 worden alle 64 algemene ziekenhuizen die Nederland telt op hun financiële performance beoordeeld. Gemiddeld scoorde de gehele sector over 2019 een 7,3. Een daling van eentiende punt vergeleken met 2018. Het financiële resultaat steeg van 276 miljoen euro in 2018 naar 278 miljoen in 2019. Het gemiddelde rendement bleef onveranderd op 1,5 procent. De solvabiliteit bedroeg 29 procent (tegen 27,5 procent in 2018). De kosten van personeel dat niet in loondienst is gingen van 415 miljoen in 2018 naar 439 miljoen in 2019.

Impact coronacrisis

Dit jaar zijn de ziekenhuizen geconfronteerd met onverziene uitgaven als gevolg van de zorg voor COVID-19 patiënten. Daar bovenop komt nog het verlies aan inkomsten doordat veel reguliere, planbare, zorg uitgesteld moest worden. Dat stelt ziekenhuizen voor grote financiële uitdagingen. Het is nog allerminst zeker of de steunregelingen deze extra kosten en gederfde inkomsten volledig zullen compenseren.

“Lagere rendementen in 2020 en 2021 liggen op de loer. Dat zorgt voor een beperkte ruimte om investeringen vanuit de exploitatie te financieren. Terwijl juist die investeringen nodig zijn om de sector te transformeren zodat zorg ook in de toekomst betaalbaar blijft”, stelt voorzitter van de branchegroep Zorg van BDO, Chris van den Haak.

Belemmeringen transformatie

Hoewel de financiële positie van ziekenhuizen, zoals blijkt uit de Benchmark, stabiel lijkt, constateert BDO ook dat onderliggende, fundamentele, problemen nog steeds aanwezig zijn. Transformatie van de sector, om de ziekenhuiszorg toekomstbestendig te maken, is noodzakelijk. BDO signaleert in de Benchmark Ziekenhuizen 2020 drie belangrijke belemmeringen die de transformatie stagneren.

  • De zeer beperkte investeringscapaciteit van ziekenhuizen.
  • De primair productie gedreven zorgbekostiging.
  • De complexe en niet-transparante verhoudingen tussen medisch specialistische bedrijven (msb’s) en ziekenhuizen.

In het rapport doet BDO ook een viertal aanbevelingen die de transformatie van de zorgsector mogelijk kunnen maken. Bijzonder is dat de organisatie al enkele jaren roept dat het businessmodel van ziekenhuizen radicaal moet veranderen. En dat is ook nu nog steeds een van de belangrijkste aanbevelingen.

  • Maak duurzaam businessmodel topprioriteit
  • Versterk samen de investeringscapaciteit
  • Add-ons in plaats van een compleet nieuw stelsel
  • Msb’s: minder complex en meer gelijkgericht

In de jaarlijkse Benchmark Ziekenhuizen onderzoekt BDO de financiële performance van de algemene ziekenhuizen in Nederland. De resultaten worden gesplitst naar omvang (kleinere, middelgroot en groot), tonen de cijfers van individuele ziekenhuizen en zijn te bekijken in het volledige rapport.