Nederlandse ziekenhuizen voeren al veel experimenteren uit met met de toepassing van kunstmatige intelligentie (AI). Radiologie is een duidelijke koploper met de toepassing van AI. Toch blijft de grootschalige toepassing van AI (nog) uit, zo blijkt uit een studie van M&I/Partners onder CIO’s en CMIO’s van 25 ziekenhuizen.
Vergrijzing van de Nederlandse bevolking en een toenemend personeelstekort vragen om innovatieve oplossingen die de zorg kwalitatief hoogwaardig, toegankelijk en betaalbaar te houden. AI (toepassingen zoals machine of deep learning) wordt gezien als een grensverleggende technologie met veel potentie om de zorg te optimaliseren. De ondervraagde CIO’s en CMIO’s zien dan ook veel mogelijkheden en kansen in de toepassing van AI binnen de Nederlandse zorg.
Bij extrapoleren van de resultaten blijkt volgens M&I dat ruim de helft van de Nederlandse ziekenhuizen al ervaringen heeft met AI, in de vorm van experimenten en/of kleinschalige implementatie. Intern beleid is er echter nog niet of nauwelijks. Wel is ongeveer de helft van de ziekenhuizen van plan dit beleid binnenkort te formuleren.
Preventie van zorg
TNO bracht eerder deze maand nog een white paper uit over de toepassing van AI in de zorg. Volgens TNO kunnen technologieën zoals AI en data science ingezet worden om van ziekenzorg naar preventie van ziekten (en zorg) te gaan. De enorme groei in beschikbare onderzoeksgegevens en persoonlijke data via wearables draagt hier aan bij.
TNO stelt dat verdergaande toepassing kan helpen bij het transformeren van de gezondheidszorg en het beperken van de sterk stijgende zorgkosten. Een belangrijke voorwaarde is wel dat er genoeg vertrouwen van burgers is in hoe er wordt omgegaan met de privacy van hun medische gegevens
Ethische waarden
De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) bracht vorige week een verkennend advies uit over de inzet van AI in de zorg. Zij pleit voor een tweesporenbenadering om zorgvuldig met onder meer ethische vraagstukken rondom AI om te gaan. In het rapport gaat de RVS verder in op het belang van onderbouwing van AI met duidelijke (ethische) waarden.
De Raad stelt in ‘Waarde(n)volle zorgtechnologie – Een verkennend advies over de kansen en risico’s van kunstmatige intelligentie in de zorg’ dat het toenemend gebruik van kunstmatige intelligentie via onder meer zelflerende algoritmes voor preventie van ziekten en snellere diagnostiek vooral waardevol is.
Besparing door inzet AI
Volgens Frost & Sullivan kan de gezondheidszorg de komende jaren flink besparen door de inzet van AI en cognitive computing. Uit onderzoek vorig jaar bleek dat de besparingen tot 2025 kunnen oplopen tot een slordige 150 miljard dollar wereldwijd.
De uptake van kunstmatige intelligentie binnen de gezondheidszorg is momenteel nog laag, maar de komende jaren tot 2022 wordt uitgegaan van een gemiddelde jaarlijkse groei (CAGR) van 69 procent tot een waarde van 6,2 miljard dollar.
AI wordt nu nog vooral ingezet om complexe data te ontcijferen en de technologie doet dienst bij de ontwikkeling van het voorspellend vermogen van bepaalde zorgoplossingen, gepersonaliseerde zorg en nieuwe behandelprogramma’s. Tegelijk geeft 15 tot 20 procent van de respondenten in het onderzoek aan de technologie actief te gebruiken om baanbrekende zorgoplossingen te ontwikkelen.
Meer ziekenhuizen met AI bezig
Een jaar eerder stelde HIMSS Analytics dat ruim een derde van de ziekenhuizen voornemens binnen twee jaar (dus uiterlijk in 2019) aan de slag te gaan met kunstmatige intelligentie. Meer dan de helft geeft aan dit binnen vijf jaar te doen (uiterlijk in 2022).
De belangrijkste reden om nog niet in AI te stappen was in 2017 dat de technologie in vroege fase van zijn ontwikkeling is. Ook het ontbreken van een duidelijke business case zet de rem op AI. Verder gaven ziekenhuizen als reden dat hun ICT-infrastructuur hier nog niet klaar voor is en ook op het gebied van data-integratie lagen er uitdagingen.
