Zwangerschapsvergiftiging opsporen via analyse DNA placenta

30 augustus 2023
Zwangerschap
Onderzoek
Nieuws

Analyse van de DNA-structuur van de placenta kan vertellen welke vrouwen in hun zwangerschap meer risico lopen op zwangerschapsvergiftiging. Dit blijkt uit een onderzoek van de KU Leuven. Omdat de precieze oorzaak nog niet gekend is, is het identificeren van risicopatiënten vaak moeilijk en complex. Door deze groep vrouwen vroeg op te sporen kan preventieve medicatie aan hen worden toegediend zodat het risico op ernstige zwangerschapsvergiftiging sterk verkleint.

De resultaten van de studie is deze week verschenen in Nature Medicine. Zwangerschapsvergiftiging of pre-eclampsie is een ernstige complicatie die voorkomt bij 1 op 40 zwangerschappen. Het wordt gekenmerkt door een hoge bloeddruk bij de moeder. Onbehandeld kan deze vorm van vergifitiging leiden tot schade aan meerdere organen. In uitzonderlijke gevallen kan zwangerschapsvergiftiging het overlijden van de moeder of het kind betekenen. Om dit te voorkomen en de bloeddruk weer te doen dalen, blijft het inleiden van de bevalling vaak als enige optie over.

Een hoge bloeddruk bij zwangerschap treedt wel vaker op tijdens het laatste trimester en vrouwen worden daarom vaker gecontroleerd. Daarvoor hoeft de aanstaande moeder niet langer per se naar een ziekenhuis maar kunnen ze een speciale app gebruiken.

Zwangerschapsvergiftiging snel opsporen

“Het tijdig opsporen van vrouwen met een verhoogd risico op (vroegtijdige) zwangerschapsvergiftiging is nodig om snel een gepaste en preventieve behandeling op te starten en zo het risico op zwangerschapsvergiftiging en eventuele vroeggeboorte te verlagen”, zegt onderzoekster dr. Marie De Borre.

In 1 op 8 gevallen treedt zwangerschapsvergiftiging vroegtijdig op met symptomen tussen 20 en 34 weken van de zwangerschap. Baby's geboren voor 34 weken, bijvoorbeeld omdat de bevalling moest worden ingeleid, moeten worden opgenomen op de neonatale intensieve dienst en kunnen ernstige complicaties ontwikkelen. Zeker in de laatste fase van een zwangerschap, kunnen bij vroeggeboorte enkele weken een groot verschil betekenen voor de ontwikkeling en gezondheid van een baby

Preventieve behandeling

Het is niet eenvoudig om risicopatiënten tijdig op te sporen omdat de precieze oorzaak van zwangerschapsvergiftiging nog niet bekend is. Hierdoor zijn screenings op dit moment vaak onbetrouwbaar, complex en tijdrovend. Wel is bekend dat de placenta een belangrijke rol speelt bij zwangerschapsvergiftiging. Het is normaal dat de structuur van het DNA van de placenta tijdens de zwangerschap verandert. Dat proces wordt gedreven door zogeheten ‘DNA-methylering’.

Daarom gingen onderzoekers van KU Leuven, onder leiding van professor Bernard Thienpont, de structuur van het DNA van de placenta vergelijken bij 498 vrouwen zonder en met vroegtijdige zwangerschapsvergiftiging. “We zien een ander patroon in die DNA-methylering bij vrouwen die vroegtijdige zwangerschapsvergiftiging ontwikkelen. Het mechanisme achter dit verschil is nog niet bekend, maar het laat ons nu al wel toe om vrouwen met een verhoogd risico te identificeren. Zo kunnen we hen behandelen nog voordat symptomen opduiken”, legt Thienpont uit.

Aspirine

Op dit moment is aspirine de meest doeltreffende behandeling om ernstige zwangerschapsvergiftiging te voorkomen. Aspirine vermindert het risico met 60 tot 80 procent. “Er wordt aangenomen dat aspirine ervoor zorgt dat eventuele zwangerschapsvergiftiging pas later in de zwangerschap ontstaat, zodat een eventuele vroegtijdige bevalling uitgesteld wordt”, vertelt onderzoekster dr. Marie De Borre. “Zeker in de laatste fase van een zwangerschap, kunnen enkele weken een groot verschil betekenen voor de ontwikkeling en gezondheid van een baby.”

Hoewel aspirine een veilig geneesmiddel is voor zwangere vrouwen, is het niet wenselijk dit preventief tijdens elke zwangerschap te nemen als voorzorgsmiddel tegen zwangerschapsvergiftiging.