Search
Close this search box.
Search

De Metaverse: de nieuwe kleren van de keizer?

Dit is - met voorsprong - het moeilijkste artikel dat ik ooit geschreven heb voor ICT&health sinds mijn vuurdoop zeven jaar geleden (2015/3). Het is een eenvoudig, kort en inzichtelijk artikel over de Metaverse in de zorg. Het onderwerp is echter complex vanwege de nieuwe technologieën, nieuwe mogelijkheden die voortkomen uit interacties tussen die technologieën en de rotvaart waarmee dit alles gebeurt. Dus hier geen ingewikkelde uiteenzetting over blockchain, NFT, poap, mint, shilling, Discord, DeFi, whales, gas fee, metawallet of DAO, maar een bondige, vlotte intro over het begrip Metaverse. Hierdoor zal ik regelmatig veel te kort door de bocht gaan voor wat betreft definities en analogieën, waarvoor alvast mijn excuses.

SPIEGELTJE, SPIEGELTJE AAN DE WAND, WIE IS DE MOOISTE IN HET VIRTUELE LAND?
De beste manier om de Metaverse uit te leggen, begint met deze zin: ” Ik heb een paar virtuele fluogroene sneakers en een T-shirt met palmbomen gekocht!”

Gesprekspartners zijn verbaasd of lachen je uit en stellen dan steevast een vraag in de trend van: “Waarom heb je dat gedaan?” of “weggegooid geld!”.

Vervolgens vraag je de gesprekspartner zich een situatie in te beelden waarbij alle deelnemers aan een online (virtuele) game of Zoom- of Teams-meeting verschijnen als standaard persoontje met rode t-shirt met spijkerbroek. Dus alle deelnemers zien er identiek uit, als hetzelfde Lego-achtige figuurtje.
Maar: voor een paar euro’s kan je een virtueel kledingstuk kopen om je te onderscheiden van alle andere deelnemers, een virtueel kledingstuk dat jij mooi vindt en bij jouw als persoon past.

Meestal begrijpt de gesprekspartner dan het nut van de aankoop van virtuele kleding. Daarna is het een kleine stap om in te beelden dat er in de virtuele wereld ook een shop is waar je die kleding kan passen en aankopen, waar je samen met andere deelnemers naar een virtueel concert gaat, waar je een huisje bouwt zodat andere deelnemers je beter kunnen vinden, of een winkel om jouw virtuele goederen aan te bieden, enzovoort.

Principes Metaverse
Toegegeven, een erg vereenvoudigde voorstelling, maar het verduidelijkt wel de principes van de Metaverse: een virtuele wereld waar je dezelfde handelingen kan uitvoeren als in de echte wereld. De Metaverse is dus véél meer dan enkel VR (Virtual Reality).

Wil je op een luchtige manier kennis maken met de Metaverse, dan raad ik het boek ‘Ready Player One’ aan van Ernest Cline (er is een filmversie). Het boek schetst mooi wat de mogelijkheden zijn – en die zijn niet altijd positief. Want dit is ook een soort Roodkapje-verhaal, waar behalve de grote boze wolf ook een paar gemene heksen en draken in meespelen.

Technische issues
De technologie is helemaal nog niet klaar (voor consumenten): het opzetten van een minder comfortabele bril die je afsluit van je omgeving, de pixel-achtige voorstelling, de niet zo gebruiksvriendelijke besturing, de traagheid van transacties en het hele proces dat hopen CO2 de lucht in jaagt.

Een online meeting in de Metaverse is weliswaar vermakelijk als demonstratie, maar niet om daadwerkelijk te vergaderen. In mijn ervaring wordt na 5 à 10 minuten teruggegrepen naar Zoom of Teams. Eenvoudige zaken zoals een metawallet openen (een bankrekening voor crypto-munten) om betalingen te verrichten in de Metaverse is niet extreem moeilijk, maar nu nog té moeilijk voor mensen met basis digitale vaardigheden.

Een foutje maken zal ook grotere consequenties hebben. Terwijl over het algemeen aangenomen wordt dat de onveranderlijkheid van de onderliggende blockchain-technologie een enorme troef is, kan ze ook nadelig werken als je per ongeluk een fout maakt, een fout die niet meer rechtgezet kan worden.

Als laatste technische issue is de kans klein dat we één enkele Metaverse zullen hebben. Het zullen eerder meerdere Metaverses zijn, of een ‘megamultiverse’ (Rohit Bhargava). Hoe zit het dan met interoperabiliteit? Kan ik mijn virtuele sneakers en T-shirt wel meenemen naar andere Metaverse-omgevingen? Of moet ik telkens een nieuwe outfit aanschaffen? Wat gebeurt er met mijn virtuele eigendom als een platform stopt te bestaan (zoals door een faillissement)?

Oplichting & misbruik
Zoals in elke (ongereguleerde) omgeving tiert het misbruik welig: Ponzi-schema’s, kunstmatig opdrijven van de prijs (pump & dump), hacking, identiteit stelen en bots (geautomatiseerde robots) die je trachten te misleiden. Bovendien wordt 90 procent van de transacties uitgevoerd door 10 procent van de gebruikers, dus kan je veronderstellen dat daar misbruik van gemaakt wordt.

De Metaverse zal, door het immersieve karakter, alle negatieve aspecten van maatschappelijke problemen zoals we die op sociale media kennen, fors verergeren. Verwacht naast cognitieve overbelasting, hopen reclame en nóg meer elektronische dopamine-verslaving, een forse toename van polarisatie, bias, reality jamming, fake news, intimidatie, pesterijen en aanstootgevende inhoud.
En de privacy gaat helemáál overboord: buiten de handelingen die je nu al online verricht, worden in de Metaverse ook de bewegingen van het oog gevolgd, het vergroten/verkleinen van de pupil, micro-expressies, je hartslag, reactiesnelheid… Futurist Gerd Leonard heeft hier een mooie term voor, namelijk de ‘Metaperverse’.

Onze huidige regelgevers lopen achter in deze materie en hebben het moeilijk om het tegen de almachtige technologie op te nemen.

WELKE BEDRIJVEN SPINNEN GOUD VAN DIT VIRTUELE STRO?
Ondanks deze negatieve zaken zetten verschillende bedrijven heel fors in op de Metaverse. Enerzijds heb je Metaverse-platformen of hardware, zoals bijvoorbeeld Meta (Facebook) dat in 2014 investeerde in de Oculus (VR-bril) en haar investeringen in de Metaverse fors opvoerde sinds 2019.

Anderzijds heb je ‘traditionele’ bedrijven die actief zijn op Metaverse om hun dienstverlening aan te bieden of om er mee te experimenteren. Google maar eens op het woord ‘Metaverse’ + Nike, Balenciaga, KFC, Volkswagen, Gucci, Estée Lauder…

PAST HET METAVERSE-SCHOENTJE AAN DE VOETEN VAN DE ZORG? (ASSEPOESTER)
Ook voor de zorgsector is er wat te vinden in de Metaverse. Het gebruik van avatars (virtuele afbeelding van je persoon) in de virtuele wereld zorgt voor meer inclusiviteit (huidskleur, geloof, handicap et cetera doen er niet toe). NFT’s (digitale objecten) en slimme contracten creëren ook verschillende interessante mogelijkheden op het vlak van investeringen (verdeling van intellectuele rechten), therapietrouw, terugbetaling en werkgelegenheid. Misschien kom ik in een apart artikel hierop terug.

Maar de twee belangrijkste mogelijkheden voor de zorg zijn: engagement en training.
· Voor engagement hebben we vooral generatie Z (1990-2010) in het vizier. Deze generatie is opgegroeid in een digitale wereld en is vertrouwd met gaming als een ‘oprijlaan’ voor allerhande dienstverlening. Gaming (of gamification) is een techniek die er voor zorgt dat deelnemers op een leuke, speelse manier opdrachten of missies uitvoeren. De combinatie van gaming met een beloningsstructuur is bijzonder krachtig en kan bijvoorbeeld ingezet worden om therapietrouw aan te moedigen. En als we dit geheel in de Metaverse overgieten met een saus van verbluffende werelden en ervaringen, wordt de therapie nóg effectiever. Die mix is niet alleen doeltreffend om mensen een gezond leven te laten leiden via bijvoorbeeld beweging en sport, maar ook voor revalidatie, pijn-management en therapieën voor allerhande fobieën.

· Momenteel wordt VR-training succesvol ingezet om chirurgen te laten oefenen in de meest uiteenlopende (virtuele) omstandigheden. In de Metaverse wordt die training nog levensechter, bijvoorbeeld door volumetrische opnames waardoor de kijker onder verschillende hoeken een situatie kan (her-) bekijken. Maar dit beschouw ik eerder als een functionaliteit die in het verlengde van VR ligt. Het wordt pas écht interessant om de Metaverse in te schakelen om patiëntpaden en nieuwe businessmodellen volledig uit te tekenen en te laten beleven in hun volledige context, planning van nieuwe workflows of processen uitgebreid te testen, enzovoort. De Metaverse kan immers bepaalde ideeën tegen het virtuele daglicht houden. En dit behelst alle facetten; niet enkel de 3D-omgeving, maar ook de beleving, de personele invulling, empathie, betalingen, processen…

ADVIES VOOR HANS EN GRIETJE
De Metaverse is niet voor morgen, maar wél voor overmorgen. De aangehaalde bedrijven zetten fors in op de Metaverse, anderen verkennen het voorzichtig, en misschien vanuit sectoren die u minder verwacht zoals JP Morgan (bank) of Prager Metis (boekhouding). Hun verkenning is minder spectaculair, maar hun intenties reiken verder dan enkel het publicitaire aspect.

Mijn voornaamste advies is te spelen met de Metaverse: zet een Metawallet op met een klein bedrag, loop rond in Decentraland of The Sandbox (of het meer speelse Roblox of Fortnite), koop of verkoop een NFT, vraag eens aan je collega’s welke praktische toepassingen zij verwachten in de Metaverse. Zo maak je je vertrouwd met de Metaverse en kan je beter inschatten wat deze voor jouw of voor jouw organisatie kan betekenen, nu of in de toekomst.

Misschien lopen we elkaar dan tegen het (virtuele) lijf in één of andere Metaverse. Bijvoorbeeld in het hoofdkwartier van ICT&health in Fortnite? U herkent mij in ieder geval aan de fluogroene sneakers en een t-shirt met palmbomen. Nu ik er aan denk, moet ik misschien ook enkele dollars besteden aan een lekker geurende virtueel parfum.

CV
Bart Collet is lid van de redactieraad van ICT&health. In het dagelijkse leven is hij oprichter van Hyperadvancer en innovatiearchitect bij zowel In4care als Healthskouts.

admin

ICT&health World Conference 2024

Ervaar de toekomst van de gezondheidszorg tijdens de ICT&health World Conference van 14-16 mei 2024! Claim alvast jouw ticket en dompel je onder in baanbrekende technologieën en innovatieve oplossingen. Ga in gesprek met collega-experts en verken de kracht van wereldwijde samenwerkingen.

Deel dit artikel!

Door
Lees ook
AI
Hoe AI urologische problemen bij baby’s voorspelt
acute zorg
Zorgsector pleit in kamerbrief voor betere databeschikbaarheid
Datalek Zuyderland
Datalek bij Zuyderland Medisch Centrum
verpleegkundige
1 op 5 zorgmedewerkers wil zonder ICT werken  
Parkinson Punt Zuyd
Website Parkinson Punt Zuyd gelanceerd
Narcolepsie
Nieuwe app voor brede behandelaanpak narcolepsie
Zorgorganisatie ZuidOostZorg pioniert in haar verpleegklinieken ondertussen al volop met de inzet van Medido medicijndispensers.
Verpleegklinieken pionieren succesvol met medicijndispensers
AI-opleiding
AI-opleiding voor medewerkers ETZ
zelfherstel
Zebravis onderzoek werpt nieuw licht op behandeling blindheid
Transparantie zorg
Politiek eist meer transparantie over kwaliteit van zorg
Volg jij ons al?

Je hebt een abonnement nodig om verder te lezen.

Je 3e gratis artikel is voorbij, klik op de button onderin om een abonnement af te sluiten.