Water uit de kraan

16 februari 2023
Water uit de kraan
Data
Premium

Ik zie voor me dat de patiënt, zijn achterban en alle betrokken relevante zorgprofessionals elkaar in een digitale omgeving treffen. Bijvoorbeeld om de uitslag van een belangrijke scan te bespreken die bepalend is voor verdere behandeling (of niet). De meerwaarde van zo’n ’chatroom’ is dat alle relevante partijen gelijktijdig betrokken zijn: de patiënt en zijn familie, ondersteuners, de behandelend arts, de huisarts en andere betrokken zorgprofessionals. Kortom, zorgprofessionals van binnen en buiten de eigen instelling en over de domeinen heen. Zeker gezien de superspecialistische aard van artsen is het onmogelijk alle kennis zelf in huis te hebben. Des te belangrijker om elkaars expertise te consulteren en te benutten! 

Compleet beeld
Het is essentieel dat alle relevante partijen - de patiënt en het team eromheen - betrokken zijn en informatie en expertise met elkaar duiden en delen, voor een gedeelde en complete kijk op de gezondheidssituatie. Naast het delen van een nieuwe bevinding, uitslag of behandelstap, is het mogelijk (en vooral logisch) om te informeren hoe het met de patiënt gaat en of er nog vragen zijn. Ik ervaar namelijk in mijn praktijk dat hoe eerder een patiënt grip heeft op zijn gezondheidssituatie en zich ondersteund voelt door zijn behandelaars, des te beter het gezondheidsresultaat is. 

Geen ondersteuning
Tot mijn grote ergernis en zeker ook zorg, is er geen ondersteuning voor communicatie in onze systemen, zodat anno 2023 een huisarts nog steeds (fysieke) brieven krijgt na afloop van behandelingen. In de meest ideale situatie treffen patiënten deze aan in hun patiëntportaal. En vaak moet de behandelend arts ook nog informatie op andere plaatsen opvragen voor een compleet beeld. 

Een andere digitale vorm van communiceren, bijvoorbeeld via een ‘chatroom’ waarin data direct tot meerwaarde wordt gemaakt, kan hier uitkomst bieden. Technologie faciliteert hier laagdrempelig en eenvoudig communiceren. Dit kan de communicatie tussen de patiënt en zijn team versterken, maar ook zorgprofessionals in staat stellen om hun expertise optimaal in te zetten. Zo kan verbindende digitale communicatie een ultieme aanvulling zijn op het fysieke consult. 

De digitale interacties met alle relevante partijen op het juiste moment, beperken ook het aantal controles en protocollaire ontmoetingen en ontlasten zowel de patiënt als de zorgprofessional. Deze laatste komt hierdoor toe aan dat waarvoor hij ‘De Eed’ aanvankelijk heeft afgelegd: aan state-of-the art- zorg in vertrouwelijkheid. Dát is waar we iedere dag weer voor willen staan!

Gezondheidswinst voorop
In de chatroom delen we de data om gezondheidswinst voor de patiënt te realiseren. We moeten er samen op sturen dat deze data waarde krijgen, zelfs óver de grenzen van expertises en domeinen heen. Een patiënt heeft immers zelden één gezondheidsprobleem. 

Dit gebeurt nu niet, terwijl het hard nodig is. Voor bovengenoemde gezondheidswinst, maar ook om, in het kader van die gezondheid, research en innovatie op grotere schaal te kunnen uitvoeren. Het gaat hier over de keuze van het individu: voor wie díe zijn gezondheidsdata toegankelijk wil maken. Ook dat hebben we in de eed van Hippocrates afgesproken: zorgprofessional en patiënt maken sámen waardevolle informatie (diagnose, behandeling, aanpak) van data. 

Ook secundair is de waarde evident: uiteenlopend van een geaggregeerde inzet voor wetenschappelijke doorbraken, tot het ontwikkelen van farma en technologie services zoals AI-modellen. Al moeten we ook oog blijven houden voor gevaren. Bijvoorbeeld ontwikkelingen die níet bijdragen aan de gezondheid van het individu en de samenleving, of erger nog: zelfs schade toebrengen. Ik ben me ervan bewust dat we dit ook samen moeten oppakken. 

Water uit de kraan
Toestemming voor het delen van data en de inzet ervan moet altijd worden gewaarborgd, want ook hier ligt het gevaar op de loer. Denk maar aan de Chinese overheid die data genereert voor eigen gewin en het uitoefenen van ongebreidelde macht. Of de VS, waarin data de bron zijn voor creatieve, winstgevende verdienmodellen, maar niet voor iedereen! 

Laten we daarom samen focussen op de veiligheid van digitale gegevensuitwisseling, zodat dit een basis wordt. Net zoals helder water uit de kraan! Daarbij kijk ik naar alle partijen die hier een rol in (kunnen) spelen. Denk aan de overheid en het bedrijfsleven. Gaat Europa voor de echte waarde van technologie en data, conform de Eed van Hippocrates? Zet zij zorgprofessionals en hun patiënten (weer) in hun kracht? Integrale ondersteuning van gezondheid is een taak voor ons allen!