De zorgverzekeraars brengen al jaren hun zorgdeclaraties samen bij Vektis. Deze organisatie beschikt daardoor over een uitgebreide database waaruit waardevolle informatie over zorggebruik is af te leiden. De inzichten uit analyse van deze data komen via een groeiend aantal proefprojecten beschikbaar voor medisch specialisten, zoals bij rughernia‘s of prostaatklachten. De data moet hen inzicht geven in de geleverde zorg binnen en buiten de ziekenhuizen, bijvoorbeeld in de vorm van landelijke trends en verschillen tussen ziekenhuizen.
De potentiële waarde van declaratiedata voor de zorg is groot. Je maakt van een nood (verwerken van declaraties) een deugd (verbeteren van zorg), stelt Herman Bennema, directeur van Vektis. Reden voor de organisatie om samen met ZN deze gegevens al langer geaggregeerd in te zetten voor onder meer regionale en landelijke vergelijkingen van geleverde zorg in bijvoorbeeld huisartsenzorg, ziekenhuiszorg en ggz.
“Maar er is veel meer informatie uit declaratiedata te halen om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Uit dat idee is een aantal projecten voortgekomen, zoals verbetering van dotterbehandelingen, rughernia’s en prostaatkanker, of het verbeteren van de kwaliteit van de laatste levensfase van mensen met maag- en slokdarmkanker. Voortgekomen vanuit de behoeften van zorgprofessionals aan meer inzicht in de effecten van een behandeling en het vervolgtraject, samen met hen opgezet en uitgevoerd.”
Uiteindelijk moet die kwaliteitsverbetering de verzekerden ten goede komen, stelt Petra van Holst, directeur Zorgverzekeraars Nederland (ZN). “Wanneer verzekerden patiënt worden, hebben zij recht op de best mogelijke informatie over beschikbare behandelingen. Als zij beter weten welke behandeling welke effecten heeft, kunnen zij beter de voor hen beste keuze maken, samen met hun behandelaar.”
Black box
Van Holst onderstreept het belang voor arts en patiënt om goed inzicht te hebben in wat een behandeltraject kan opleveren - of juist niet. Vroeger was zo’n beslistraject een black box. Tegenwoordig is al wel meer informatie beschikbaar over de ervaren kwaliteit van behandelingen, dankzij initiatieven zoals Zorgkaart Nederland.
Maar, stelt Van Holst, dat zijn vooral reacties van mensen over hun behandeling en behandelaar. “Je zoekt naar een meer feitelijke onderbouwing van wat er rondom een behandeling gebeurt. Dat is wat we door de samenwerking met Vektis beogen: inzicht krijgen in de gevolgen en mogelijke risico’s van een behandeling. Zo maak je het streven naar Samen Beslissen tastbaar via declaratiedata.”
"Voor de juiste vragen heb je de artsen nodig"
Het voordeel van declaratiedata is dat zij over alle schotten in de zorg heen gaan en alle delen van een zorgpad in beeld brengen, ook nadat patiënten uit zicht raken bij hun behandelaar. Van Holst: “Zo geeft je bijvoorbeeld een chirurg veel meer inzicht in de follow up van operaties voor een bepaalde behandeling per patiëntgroep. Je kunt beter zien waar het goed gaat na een operatie voor een rughernia en waar er verbetering mogelijk is. Daarover kun je met elkaar in gesprek om op die punten actie te ondernemen als zorgverzekeraar en zorgaanbieder of -professional.”
