Turbulente tijden in de Achterhoek. Het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem was begin februari gestart met een proef met het draadloos meten van vitale lichaamswaardes. Op basis van deze waardes wordt het risico op verslechtering (Early Warning Score) of complicaties berekend. Na een korte pauze om de laatste technische uitdagingen op te lossen, stonden de afdelingen neurologie en vaatchirurgie begin maart in de startblokken voor de herstart van de proef. Net op dat moment bereikte de COVID-19 pandemie Nederland. Dit betekende een directe stop voor van alle niet-acute zorg, dus ook voor het project Sensing Clinic samen met Ascom. Tot de artsen na een paar dagen zelf vroegen: is continue monitoring met dit systeem voor onze COVID-19-patiënten in te zetten?
Toen begon de bal echt te rollen voor de sensortechnologie. Binnen de kortste keren werd het platform ingericht voor de COVID-19 afdeling. Dat maakte het mogelijk om COVID-19-patiënten die in isolatie werden verpleegd, op afstand continu te monitoren. Zorgverleners kunnen op een smartphone of via het dashboard in het patiëntendossier non-stop een beeld krijgen van de ademfrequentie en hartslag van de aan hun zorgen toevertrouwde patiënten. Saturatie wordt meerdere malen per uur gemeten.
Daarnaast worden deze waarden vanuit een centrale controlekamer 24/7 in de gaten gehouden. Bij trendverslechtering wordt de zorgverlener geïnformeerd. Het gaat om waardes waarvan medisch specialisten vermoedden dat ze bepalend zijn voor het beloop van het nieuwe ziektebeeld. De meting op afstand is gericht op het ondersteunen van de zorgprofessionals. Daarnaast kan door het continue monitoren verslechtering eerder gesignaleerd worden en kan er mogelijk eerder worden ingegrepen dan bij een puntsmeting.
Te vroeg voor harde conclusies
Malou Peppelman, programmamanager Innovatie bij de Santiz ziekenhuizen (zie het cv-kader op de rechterpagina), vindt het te vroeg om al harde conclusies te trekken: hoeveel ziektelast is hiermee voorkomen? Scheelt het ligdagen? Komt het de kwaliteit van zorg ten goede? Wel laten eerste casus-evaluaties zien dat er sneller inzicht was in verslechtering door inzet van de continue monitoring en de beoordeling van de gegevens in de controlekamer.
Daarnaast kijkt ze met ontzag terug op een periode waarin heel veel is geleerd. “We hebben ontdekt dat mensen in een crisis flexibel zijn, dat innovatie in korte tijd mogelijk is en dat verpleegkundigen de potentie van techniek ontdekken. Nu de piek van COVID-19-patiënten is afgevlakt, komt er ruimte om alsnog met sensortechnologie te starten op de afdelingen vaatchirurgie en neurologie. Daarnaast zijn we met zorgprofessionals in de regio in gesprek over bij welke aandoeningen we vitale waarden willen meten en of die zorg per se binnen de muren van het ziekenhuis moet plaatsvinden. De data die we verkrijgen uit de monitoring, kunnen we omzetten in informatie die bijdraagt aan de Juiste Zorg op de Juiste Plek.”
Creatief denken
Voor de leverancier was het minstens zo spannend om letterlijk op afstand een voor de verpleging nieuw systeem in te voeren, voor een ander doel dan waarvoor het was ontwikkeld. Mario de Lijster, Portfolio Manager Cure bij Ascom, kijkt terug: “In deze transformatie hebben we in korte tijd gebruikers moeten omzetten, een veilige toegang regelen en afdelingen instrueren over de werkwijze. Creativiteit was ook nodig bij het activeren van de saturatiemeter bij de COVID-19 patiënt aan bed. Daarvoor zou je fysiek heel dichtbij moeten komen en dat is niet wenselijk. De ICT-afdeling van het Slingeland Ziekenhuis heeft er iets op gevonden om van een afstand een ‘druk op de knop’ te kunnen geven. Als het dan werkt zoals je wilt, geeft dat veel voldoening.”
Als één van de sensoren op het lichaam van de patiënt een notificatie geeft dat een waarde stijgt, gaat er een melding naar de smartphone van de verpleegkundige. De meetgegevens zijn tegelijk zichtbaar op een dashboard in het EPD en via een scherm op een centrale monitoringplek, de controlroom. De gebruikte sensoren komen van verschillende leveranciers. Voor het centraal verwerken, verrijken en analyseren van de gegevens wordt het communicatieplatform Digistat Suite van Ascom gebruikt.