Het IJsselland Ziekenhuis zet vol in op innovatie. Met technologie en software wil het ziekenhuis zorg dichterbij huis brengen en daarmee de juiste zorg op de juiste plek realiseren. Het ziekenhuis geeft patiënten zo meer regie over hun gezondheid en streeft ernaar de werkdruk van verpleegkundigen te verminderen. “In eerste instantie kost innoveren tijd, geld en geduld, terwijl het uiteindelijke resultaat vaak nog onzeker is. Aan de andere kant is innovatie enorm lonend als processen op een goede manier worden doorlopen en weloverwogen keuzes worden gemaakt.” Dat zegt Marten Schalk, Innovatiemanager in het IJsselland Ziekenhuis.
Volgens Schalk is innovatie essentieel in de huidige context van de gezondheidszorg. “In het landelijke Hoofdlijnenakkoord medisch-specialistische zorg 2019-2022 is afgesproken dat er vanaf 2022 geen financiële groei meer mag plaatsvinden. Dat betekent dat je als ziekenhuis voor hetzelfde geld meer patiënten moet gaan behandelen, terwijl sprake is van een groeiend personeelstekort. Die uitdagingen kun je alleen maar aan door te innoveren.”
Wat houdt innovatie dan precies in? “De gemene deler is dat er sprake is van de introductie van nieuwe producten of diensten in een organisatie. Als je wilt innoveren, moet je daarom echt even uit de waan van de dag worden gehaald, om na te kunnen denken over behoeften, knelpunten en eventuele verbetermogelijkheden. Binnen het ziekenhuis is dat lastig; omdat de werkdruk van professionals al zo hoog is, kun je niet zomaar een aantal verpleegkundigen uit het primaire proces trekken. Het is daarom continu zoeken naar een balans tussen het ophalen van behoeften en/of knelpunten en het (proactief) aandragen van passende oplossingen en ideeën.”
Een organisatie kan op drie niveaus vernieuwen, schetst Schalk. “Allereerst kun je zelf proberen nieuwe dingen uit te vinden via research en development. Daar is echter veel financiële slagkracht voor nodig en als algemeen ziekenhuis hebben wij die onvoldoende. Een tweede optie is om bestaande en bewezen oplossingen uit andere ziekenhuizen te kopiëren en toe te passen in de eigen organisatie.”
Het laatste niveau is de verbetering van bestaande processen - in feite is dit reguliere bedrijfsvoering en een taak van het management. “Binnen het IJsselland Ziekenhuis focus ik op de laatste twee niveaus”, vertelt Schalk. “Er zijn genoeg goede voorbeelden in de Nederlandse ziekenhuizen die wij in onze organisatie kunnen overnemen, waarbij we gebruik maken van de lessons learned. Tegelijkertijd hoeft innovatie helemaal niet ‘groots’ te zijn, en kunnen kleine wijzigingen grote impact hebben.”
Innovatieve projecten
Als onderdeel van de innovatiestrategie diende het IJsselland Ziekenhuis eind 2018 vijf projecten in bij hun zorgverzekeraars, om aanspraak te kunnen maken op de beschikbare transformatiegelden, waarvoor landelijk 435 miljoen euro beschikbaar is gesteld voor de komende jaren. Alle vijf projecten - telemonitoring hartfalen, telemonitoring IBD, telemonitoring COPD, de BeterDichtbij-App en 1,5e-lijns oogzorg – werden goedgekeurd. Dit had volgens Schalk te maken met onder andere nauwe betrokkenheid van relevante (interne) partijen en een realistische business case als onderbouwing van de aanvragen.
"DE INZET VAN E-HEALTH MAG NOOIT EEN DOEL OPZICH ZIJN"
“We hebben veel tijd en aandacht aan de business cases besteed. Wat is een realistische inschatting van de kosten en wat zijn de opbrengsten? Door dit goed te overdenken, zijn we tot een goede onderbouwing gekomen van wat we gaan doen, hoe wij daarmee denken de zorg te verschuiven en waar we over drie jaar willen staan. Hierdoor konden we bij de zorgverzekeraars precies aangeven wat we nodig hadden aan subsidie. Daarnaast zijn we echt met onze grootste zorgverzekeraars in gesprek gegaan: we moeten de beoogde verschuiving van zorg immers samen realiseren.”
Het project telemonitoring hartfalen kan nu al voorzichtig tot een succes worden gerekend, stelt Schalk. “We hebben eerst met cardiologen en verpleegkundigen nagedacht over wat zij binnen dit proces belangrijk vinden en dat hebben we meegenomen in een pakket aan eisen richting leveranciers. We hebben geprobeerd dit pragmatisch in te steken: wat vinden we naast wet- en regelgeving nog meer belangrijk? Uitgangspunt daarbij is dat e-health altijd een middel moet zijn dat optimale ondersteuning biedt in het zorgproces. De inzet van e-health mag nooit een doel op zich zijn. Daarom zoeken wij leveranciers die ons optimaal ondersteunen met een applicatie die wij inpassen in het proces zoals wij voor ogen hebben.”
