Digitale nalatenschap of datatestament

16 december 2022
Digitale nalatenschap of datatestament
Digitalisering

De digitale uitwisseling van gegevens wordt steeds belangrijker: overal staan onze data. Zo zijn we in het leven continu onderhevig aan verandering. Dat betekent dat we blijvend mogen onderzoeken wie we zijn en wat we doen; hoe we ons leven inrichten. Dat doen we fysiek en steeds vaker digitaal. Als je vroeger bij het kopen van een huis een levensverzekering afsloot, dacht je na over je levenstestament om je nabestaande goed achter te laten. Tegenwoordig is er steeds meer online over ons en onze naasten te vinden. Logisch, want ons leven wordt steeds digitaler. Wat doen we daarmee? En nog belangrijker: hoe leggen we onze digitale nalatenschap vast?

Zo hebben we virtueel contact met onze medemensen en laten we herinneringen achter op Facebook, berichten op Twitter, ons CV op LinkedIn en foto’s op Instagram; hebben we waardevolle gesprekken op Whatsapp of Telegram. Daarnaast kopen we steeds meer via webwinkels en luisteren en kijken we digitaal via Podcast, Netflix, Videoland. Ook eisen steeds meer instanties dat we zaken digitaal regelen. Denk aan de overheid via MijnOverheid, je bankzaken. 

De gezondheidszorg blijft hier niet achter. Onze medische data staan ergens online. Vaak op een server in Nederland, de Europese Unie of zelf daarbuiten. Dat betekent dat onze meest persoonlijke data digitaal inzichtelijk, verkrijgbaar en verplaatsbaar zijn. Deze medische data staan ook steeds vaker in een cloud-omgeving en worden verzameld via en in EPD’s, PGO’s en behandelplatforms. 

Maar wat gebeurt er met de data als u of uw partner overlijdt? Wat willen we dan als cliënt, patiënt maar bovenal als mens met deze data, zeker onze online medische data? Ons levens(einde)testament wordt steeds meer een datatestament - of misschien wordt een datatestament wel onderdeel van ons levenstestament. Wie zal het zeggen. Ik denk in ieder geval al over mijn datanalatenschap. 

Social media testament of digitale kluis

De notaris of kandidaat-notaris kan voor uw een digitale nalatenschap, een social media testament of digitale kluis vastleggen. Daarin legt u samen vast:

  • Welke online profielen u heeft;
  • Uw gebruikersnamen en wachtwoorden;
  • Wat er na uw overlijden mee moet gebeuren (verwijderen of een gedenkpagina inrichten) en wie uw 'social media executeur' is: een van uw nabestaanden of de notaris.

Contactpersoon
Verschillende grote tech-bedrijven bieden de mogelijkheid om een contactpersoon aan te stellen. Bij Facebook kan je een persoon activeren die deels je account kan bewerken. Ook Apple biedt een dergelijke mogelijkheid en binnen je Google-accounts kan je in Google je zogenaamde inactiviteits-voorkeuren aangeven. Daarmee geef je aan na hoeveel tijd je je contactpersoon inlicht als je langere tijd geen gebruik hebt gemaakt van één van de Google-services. Je contactpersoon krijgt dan toegang tot je account. 

Wat kan de zorg hiervan leren en hoe mooi zou het zijn als we binnen de EPD’s, PGO’s en behandelplatforms ook een contactpersoon kunnen toevoegen die niet alleen de bevoegdheid alleen-lezen krijgt, maar ook de bevoegdheid om bij overlijden zaken aan te passen of te verwijderen. 

Overzicht 
Zou het niet heel verstandig zijn om naast een overzicht van uw sociale media accounts en webwinkels waar u online zaken meedoet, ook van uw medische instanties een papieren of digitaal overzicht te maken met inloggegevens en wachtwoorden voor uw naasten? Geef daarbij aan hoe belangrijk ze zijn en welke gegevens erop staan. Het spreekt denk ik voor zich dat zo’n overzicht niet in verkeerde handen mag komen. Bewaar ze in een digitale kluis of leg ze bij uw notaris in het digitale testament vast. Want, zoals we in het Integraal Zorgakkoord kunnen lezen, de toekomstige zorg zal steeds vaker online of thuis en informeel zijn tenzij het écht niet anders kan. 

In eerder verschenen artikelen nam ik u mee in wat we binnen de medische wereld en wetenschap kunnen doen met dode data1 en hoe belangrijk het is om te groeien naar datageletterheid2. Want wat wij aan de voorkant bedenken is nog altijd niet aan de achterkant volledig aan adoptie toe, maar dat het er allemaal gaat komen is zeker. Ik daag u het komende jaar uit om er eens over na te denken en om bovengenoemde met uw partners of naasten te bespreken. 

Er rest mij in deze laatste editie van 2022 niks meer dan u - waar u zich ook bevindt - een gezegend Kerstfeest en een gelukkig, innovatief maar bovenal gezond 2023 toe te wensen.

‘Together we care’

Referenties

  1. Link
  2. Link