Dit voorwoord begin ik graag met een groot compliment aan u! Veel lezers hebben een waardevolle bijdrage geleverd aan de e-healthweek en de openingsmanifestatie daarvan. Als we de ontwikkeling van digitale ondersteuning in de zorg beschouwen als een (lange) zeereis, dan is de e-healthweek een haven waar we ons opnieuw kunnen oriënteren: waar zijn we en waar gaan we heen?
‘Delen is het nieuwe hebben’, hebben we gemerkt. Meer nog dan in voorgaande jaren werd kennis en ervaring gedeeld, waren er ervaringsdeskundige personen en organisaties die anderen meenamen in de trektocht naar de nieuwe zorg. Zo wordt de groep mensen die samen werkt aan duurzame zorg elke dag groter.
Het was voor mij een week vol inspiratie, door voorbeelden over hoe mensgerichte technologie de zorg ondersteunt, kwaliteit verbetert en personeel ontlast. Het voelde naast leren ook als een speeltuin waar een week lang allerlei toepassingen ervaren kon worden. In deze uitgave een terugblik, omdat u vast ook niet bij alle ruim 270 activiteiten aanwezig kon zijn.
Verplaatsen in ander
Tijdens de openingsmanifestatie mocht ik kennis maken met Dr. Rasu Shrestha, Chief Strategy Officer van Atrium Health. Er staat een uitgebreid interview met hem in dit blad. Zijn devies: innoveren op basis van empathie. Geen technologische drive, maar innoveren door je te verplaatsen in de ander. Hier sluit ik mij graag bij aan.
Bij mij roept dit ook de vraag op: hoe kan iemand het leven leiden dat bij hem past, ook als er sprake is van een ziekte of beperking? Stel: we draaien het systeem om, door te beginnen met empathie. Dan blijven we mensen zien als mensen met een dagelijks leven, ook als ze patiënt worden genoemd. Deze mensen worden dan benaderd als persoonlijke bron van kennis, omdat zij het beste weten wat voor hen de gewenste kwaliteit van leven is: dan ben je je eigen Chef Kwaliteit van Leven.
Een sociale innovatie zou zijn dat mensen vanuit deze waardevolle kennis een gelijkwaardige positie krijgen in het systeem, dat nu nog te vaak over de mens als patiënt gaat. Dan hebben we het over ‘people formerly known as patients’. Deze innovatie zou ook een waardevolle emancipatie van patiënten kunnen bewerkstelligen, want ook die is nodig.
Datagedreven zorg
Empathie betekent dat we ons verplaatsen in anderen, niet alleen in mensen die zorg nodig hebben, maar ook in zorgverleners en andere betrokkenen. De zorg wordt steeds meer datagedreven: een grote verandering, die veel vraagt van iedereen. Wat hebben professionals nodig om andere zorg te leveren?
Deze verandering vraagt in ieder geval om digitaal leiderschap. Bestuurders die samen met de werkvloer nadenken over hoe technologie en slim gebruik van data de zorg kunnen verbeteren of zelfs voorkomen. Welke (digitale) vaardigheden zijn hiervoor nodig en hoe bereik je die? Ook dit leiderschap heeft zich getoond in de afgelopen week. Ik noem er enkele die u terug kunt lezen en luisteren: Jolanda Buwalda, Peter van der Meeren en Jopie Nooren: zij hebben laten zien en horen hoe ze dat doen, ook met vallen en opstaan.
In de datagedreven zorg worden verzamelde data bepalend voor diagnose, behandeling en voorkomen van aandoeningen. Nieuwe verdienmodellen in de zorg gaan niet meer over het aantal behandelingen of verkochte producten, maar om de data die daarmee worden gegenereerd. Die data lijken het nieuwe goud te zijn. Dat goud biedt kansen om langer gezond te blijven, maar ook risico’s van ethische, sociale en economische aard.
In verschillende bijeenkomsten tijdens e-healthweek werden beide kanten belicht. Er waren bijeenkomsten vanuit het perspectief van mensen die voordelen zien, zoals de bijeenkomst ‘Upscaling quantified self in health’ for the common good’, waaraan werd bijgedragen door TNO, Stichting Mijn data, onze Gezondheid en de AEB. De Future Embassy belichtte dit onderwerp juist vanuit het organisatieperspectief: ‘Uw zorgorganisatie voorbereid op het big data tijdperk?’ Zelf was ik bij een inspirerende bijeenkomt ‘Publieke waarden in de digitale gezondheidsmarkt’ met U-create, NPHF en EBU. Laten we hier vooral samen en met empathie over blijven nadenken, maar wel vanuit duurzaam maatschappelijk belang.
@LeaBouwmeester
