Medisch specialisten en datawetenschappers gaan kunstmatige intelligentie inzetten in de strijd tegen het coronavirus. Amsterdam UMC coördineert dit initiatief samen met de Vrije Universiteit Amsterdam en het Maastricht UMC+. Het is de uitdrukkelijke bedoeling dat dit onderzoek geen extra werk oplevert voor de medisch specialisten die direct bij de behandeling van coronapatiënten zijn betrokken, aldus nieuwsberichten van onder meer Amsterdam UMC en Maastricht UMC+.
AI wordt steeds vaker ingezet in de zorg. De betrokkenen bij het huidige onderzoek willen er nu met gebaseerde machine learning achter komen welke behandeling bij welke patiënt het beste werkt. En ze willen voorspellen hoe het ziekteverloop is bij een geïnfecteerde patiënt. Het doel is om beter in te schatten welke behandelingen en welke zorgcapaciteit nodig zijn. Voor dit onderzoek komen de gegevens die ziekenhuizen registreren bij de behandeling van coronapatiënten beschikbaar.
Brede AI samenwerking in, buiten zorg
"Alle Nederlandse ziekenhuizen en de Stichting Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE) worden betrokken", vertelt prof. dr. Diederik Gommers van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC). Verder wordt er voor het AI gebaseerde onderzoek samengewerkt met datawetenschappers uit bedrijfsleven en hoger onderwijs.
Deskundigen van het Maastricht UMC+ richten zich met name op de ontwikkeling van een model om te voorspellen of een patiënt besmet met COVD-19 beademingsbehoeftig zal worden. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van data van patiënten die eerder zijn opgenomen.
"Veel data van de intensive care behandeling worden automatisch verzameld via het elektronisch patiëntendossier", aldus intensivist Dr. Paul Elbers van Amsterdam UMC. "Veel andere zorgprofessionals en datawetenschappers zetten zich graag in bij het verzamelen en analyseren van de gegevens."
Administratieve werkzaamheden en data-analyse kunnen bijvoorbeeld worden uitgevoerd door arts-assistenten die momenteel geen klinische taken hebben", voegt neurochirurg en e-health-specialist dr. Pieter Kubben van Maastricht UMC+. "Zij hebben hiervoor meer dan voldoende medische kennis."
Verzameling, analyses data
De komende weken worden de data eerst verzameld en geanalyseerd. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met alle afdelingen die betrokken zijn bij de diagnose en behandeling van corona-patiënten. Van de Spoedeisende Hulp en de interne geneeskunde tot aan de Intensive Care. Veel van die gegevens worden via deze afdelingen namelijk al verzameld via het elektronisch patiëntendossier (EPD).
Voorbeelden zijn laboratoriumwaardes en scans, zegt intensivist Marcel Ariës van het Maastricht UMC+. "Op basis van de data van honderden patiënten hopen we op korte termijn een voorspellingsmodel te kunnen ontwikkelen voor de toekomstige beademingsbehoefte van nieuwe COVID-19 patiënten. Op die manier zou je dus kunnen voorspellen wie er op termijn een Intensive Care bed nodig zal hebben."
Gegevens worden gepseudonimiseerd
De benodigde gegevens worden 'gepseudonimiseerd'. Zo moet het risico dat data herleid kunnen worden naar specifieke patiënten minimaal zijn. In deze uitzonderlijke crisissituatie is geen toestemming van patiënt of naasten nodig om de gegevens te gebruiken. Dat is vanwege het belang voor de volksgezondheid, omdat patiënten vaak te ziek zijn om toestemming te verlenen en om de behandelaars, patiënten en hun dierbaren niet nog meer te belasten. Hierover heeft overleg plaatsgevonden met de Autoriteit Persoonsgegevens. Patiënten en hun naasten kunnen indien gewenst wel bezwaar maken bij de ziekenhuizen. Dan worden hun gegevens niet gebruikt.