Zelfs de meest ervaren huisarts zit wel eens met de handen in het haar. Bij complexere vragen over diagnose of behandeling is het dan gebruikelijk om te overleggen met een specialist. De telefoontjes over en weer met de tweede lijn zijn voor een groot deel te ondervangen met een virtueel meedenkconsult. De Prisma-app ondersteunt op deze manier ruim 800 huisartsen en draagt bij aan het waarmaken van netwerkgeneeskunde.
Twee jaar geleden klonk het nog als toekomstmuziek. Paul Koning, orthopedisch chirurg, kwam tijdens een sabbatical in 2018 op het idee om huisartsen te ondersteunen met anderhalvelijns zorg. In dat jaar kruisten zijn wegen zich met die van Joost Bruggeman, grondlegger van berichtendienst Siilo. Er ontstond een hechte samenwerking. Lang verhaal kort: Prisma werd onderdeel van de Siilo-app en maakt gebruik van diens veilige berichtentechnologie.
“Huisartsen kunnen laagdrempelig hun vraag stellen”, vertelt Koning: “Dat kan op elk moment van de dag. Je pusht je vraag en krijgt antwoord van een complementair team van specialisten. Je kunt het zien als een asynchroon MDO. Post je een vraag bij orthopedie, dan kan je een antwoord ontvangen van een orthopeed, een sportarts en radioloog’. De specialisten die participeren, kunnen tussen de bedrijven door antwoord geven. Dat kan inzichten opleveren waar je als huisarts niet aan hebt gedacht. Onnodige doorverwijzingen naar de specialist worden op deze manier voorkomen.”
Koning beaamt dat er nog steeds telefonisch contact mogelijk is en blijft, met één op één kennisoverdracht. “Alleen is het dan maar afwachten wie je te pakken krijgt. Jouw vraag overvalt degene met wie je wordt doorverbonden en het moet dan vaak haastig tussendoor.”
Snel antwoord
Koning heeft intussen ruim 140 specialisten aan het virtuele meedenkconsult weten te verbinden. Het zijn specialisten die onderwijsminded zijn: ze vinden het leuk om snel en kortlopend kennis over te dragen. Op die manier heeft de vraagsteller vaak binnen een paar uur antwoord. Soms loopt beantwoording uit tot twee dagen, afhankelijk van het specialisme.
Als de reactietijden op de gepushte vraag toenemen, komt Koning in actie. “Ik vraag dan of ze andere specialisten kennen die onderwijsminded zijn en benadruk dat we samen méér weten. Zo breidt het aantal meedenkend specialisten zich gestaag uit. Dat model werkt goed.”
Spelregels
Een arts wordt in het algemeen gezien als ‘alwetende’. Een vraag stellen kan ongemakkelijk zijn, want: heb je je kennis dan wel op orde? Koning herkent die gedachte en daarom gelden er basisregels voor alle gebruikers van de Prisma-app.
“Iedere vraag is welkom. Iedere mening wordt gerespecteerd. De huisarts is degene die de vraag stelt. Eén of meer specialisten geven antwoord met een onderbouwing. Dat doen ze zoveel mogelijk anticiperend op de casus, om dialoog te voorkomen. Daar is de app niet voor bedoeld. Ook doen we niet aan consensus – de huisarts synthetiseert uit de reacties wat voor hem toepasbaar of aannemelijk is. Op deze manier wordt kennis razendsnel en tussen de verschillende disciplines gedeeld. De Prisma-app draagt bij aan netwerkgeneeskunde.”
"Iedere vraag is welkom. Iedere mening wordt gerespecteerd"
Minder verwijzingen
Daar had zorgverzekeraar Menzis wel oren naar. Om te zien hoe de app in de praktijk uitpakt, werd vorig jaar een proef gedaan bij twee Nijmeegse gezondheidscentra van ongeveer twintig huisartsen. De proef onder 100 patiënten met orthopedische klachten toonde aan dat doorverwijzing naar een orthopeed in het ziekenhuis niet altijd nodig is. Ook werd een positief effect op het werkplezier van de huisarts gezien.
Dit was voldoende aanleiding om het concept verder uit te werken. “We willen de zorg in Nederland toegankelijk houden en deze app past bij onze visie op digitale zorg,” stelt Thomas Winter, projectmanager bij Menzis. Hij noemt het een duurzaam concept, goed schaalbaar en voor huisartsen heel toegankelijk. “We zijn begin 2020 een abonnementsmodel overeengekomen. Half mei hebben we onze handtekening gezet onder een samenwerkingsovereenkomst voor de komende drie jaar. Voor elke deelnemende huisarts vergoeden we het gebruik van de Prisma-app. We maken hiervoor afspraken met samenwerkingsverbanden, zoals zorggroepen en gezondheidscentra.”