In deze rubriek licht dr. Tom van de Belt diverse wetenschappelijke studies toe op het snijvlak van digitalisering en gezondheid. Het betreft ditmaal twee recente onderzoeken. De eerste studie gaat over methodes voor de evaluatie van e-health. De tweede behandelt de inzet van wearables in de strijd tegen de coronapandemie.
Evaluatie van e-health: gebruik óók nieuwe methoden
Het gebruik van apps voor zorg en gezondheid neemt het laatste decennium gestaag toe. Nu door de coronapandemie zelfmanagement en zorg op afstand gestimuleerd worden, komt het gebruik in een versnelling. Daarmee wordt de evaluatie van dergelijke toepassingen nog belangrijker want: hebben ze wel de gewenste impact? Zoals bekend, bestaat veel discussie over de evaluatie van e-health. Er zijn legio methoden beschikbaar en er is nog geen consensus over een gouden standaard. Daarom bespraken we in deze rubriek eerder de in Nederland gevalideerde e-health impact evaluatie-vragenlijst, de eHIQ (1). Recentelijk hebben Bradway en collega’s een overzicht van verschillende methoden gepresenteerd om e-health tools te evalueren (2).
Bevindingen
Het Noorse onderzoeksteam bevestigde dat er legio evaluatiemethoden bestaan voor e-health. De meest gebruikte methoden waren analyse van logbestanden, gestandaardiseerde vragenlijsten, ad hoc vragenlijsten en interviews. Een belangrijke bevinding was dat 80 procent van de studies bij de evaluatie uitging van een combinatie van traditionele maten van kwaliteit - zoals klinische effectiviteit en kosteneffectiviteit - én van meer moderne - op e-health gerichte - methoden. De overige 20 procent gebruikte alleen traditionele methoden.
Ook zagen de onderzoekers dat studies poogden bij de evaluatie gebruikers van een e-health interventie actiever betrekken. Zo vonden ze drie interventies (EDGE digital health system, PTSD Coach en Heart Keeper), waarbij gebruikers zelf bepaalden wat relevante gegevens waren om te verzamelen en te delen met hun zorgverleners.
Volgens de onderzoekers is dit een belangrijke stap. Het gaat bij de evaluatie namelijk niet alleen om traditionele maten van kwaliteit, maar juist ook op de impact van interventies op self-efficacy en engagement. Vooral dat laatste element bepaalt immers in grote mate het succes van een interventie. Tot slot presenteerden de onderzoekers een overzicht van 45 verschillende vragenlijsten om de e-health interventie te evalueren, dat online te bekijken is (2).
