Onderzoekers van UMC Utrecht hebben aangetoond dat een vernieuwende dialysemethode (hemodiafiltratie) een betere behandeling biedt. Dankzij deze innovatieve aanpak neemt de kans op overlijden voor patiënten met nierfalen met liefst 23% af. Dit komt omdat er op deze aangepaste wijze meer schadelijke stoffen uit het lichaam van de patiënt kunnen worden verwijderd. Baanbrekend onderzoek dus dat plaatsvond onder leiding van Peter Blankestijn, nefroloog en Michiel Bots, arts-epidemioloog uit het UMC Utrecht.
Utrechtse onderzoekers hebben aangetoond dat een nieuwe dialysemethode, hemodiafiltratie, een betere behandeling biedt voor patiënten met nierfalen dan hemodialyse. De uitkomsten zijn een belangrijke doorbraak in de behandeling van patiënten met nierfalen. Mogelijk leidt dit onderzoek zelfs leiden tot een bredere wereldwijde toepassing van hemodiafiltratie.
Nierfalen is een veel voorkomende chronische niet-overdraagbare aandoening. Ruim 6.200 patiënten in Nederland en wereldwijd ongeveer 4 miljoen ondergaan een dialysebehandeling. Dialyse is een behandeling die afvalstoffen en vocht uit het bloed verwijdert en op die manier de functie van de nieren gedeeltelijk overneemt.
Hemodiafiltratie wérkt
Hemodialyse is de meest gebruikte manier van nierdialyse en wordt bij acht op de tien patiënten ingezet. Ondanks die intensieve behandeling, overlijdt nog ieder jaar tien procent van de behandelde patiënten. Uit Europees onderzoek blijkt nu dat hemodiafiltratie, een relatief nieuwe dialysemethode, een betere behandeling is voor patiënten met nierfalen dan hemodialyse. Met deze dialysebehandeling neemt de kans op overlijden namelijk met 23 procent af ten opzichte van de gebruikelijke hemodialyse behandeling. Die conclusies zijn in mei gepubliceerd in The New England Journal of Medicine.
Innovaties op gebied nierdialyse
Op het gebied van nierdialyse zijn er de laatste jaren opvallend veel innovatieve ontwikkelingen. Behandelingen worden met name steeds dichterbij de patiënt of zelfs thuis gedaan, omdat de bijvoorbeeld de apparatuur steeds kleiner en intuïtiever wordt. Op het gebied van nierdialyse proberen steeds meer ziekenhuizen dan ook betreffende groep nierpatiënten meer autonomie en passende zorg te bieden.
Een voorbeeld vinden we bij het Hagaziekenhuis dat op twee locaties van het dialysecentrum 58 nieuwe dialysemachines. Deze zijn volgens betrokkenen eenvoudig te bedienen door patiënt en verpleegkundig. De stille machines zijn veilig en er zijn minder spat- en prikincidenten. Patiënten kunnen als ze dat willen zelf het systeem grotendeels zelf bedienen en dat geeft ze meer autonomie. Een ander recent novum is dat het Amphia als eerste ziekenhuis een bi-directionele koppeling tussen het EPD en dialysemachines heeft gerealiseerd.
Baanbrekende innovatie redt levens
De baanbrekende innovatie van het onderzoeksteam van Utrecht gaat echter niet zozeer over gebruiksgemak of automatisering, maar vooral over het verlagen van het overlijdensrisico van patiënten met nierfalen. De vernieuwende vorm hemodiafiltratie is een aangepaste vorm van de klassieke hemodialyse waarbij de afvalstoffen - naast diffusie ook via een drukverschil - gefilterd worden. Hierdoor worden er bij hemodiafiltratie meer afvalstoffen verwijderd dan bij hemodialyse.
Nieuwe standaard nierdialyse?
Onderzoeker Peter Blankestijn licht de baanbrekende uitkomst van het onderzoek op de website van Utrecht UMC toe en stelt dat hoog gedoseerde hemodiafiltratie nierpatiënten een grotere kans op overleving biedt. “Deze dialysebehandeling heeft dezelfde frequentie en tijdsduur als hemodialyse, namelijk driemaal per week 4 tot 5 uur. Het is in de praktijk daardoor relatief eenvoudig om toe te passen. De resultaten van ons onderzoek zijn een belangrijke stap voorwaarts in de behandeling van patiënten met nierfalen. Naar verwachting zal hemodiafiltratie wereldwijd vanaf nu veel uitgebreider toegepast gaan worden. Het is zelfs mogelijk dat deze aanpak uiteindelijk de nieuwe standaard gaat worden.”
Het betreffende onderzoek CONVINCE is uitgevoerd met acht partners in 61 centra in 8 Europese landen. Betrokken zijn geweest de afdelingen Nefrologie & Hypertensie, en het Julius Centrum van het UMC Utrecht, Julius Clinical, University College London, George Institute (Imperial College London), Universiteit van Bari, Charité instituut van de Freie Universität in Berlijn en drie grote internationale dialysenetwerken.
