Tijdens de coronacrisis zijn het gebruik en de populariteit van e-health oplossingen en toepassingen fors gegroeid. Om alle mogelijkheden van e-health zo goed mogelijke te benutten is het wel van belang dat deze 'zorg-op-afstand' oplossingen goed ingericht worden. Het Nivel deed de afgelopen periode onderzoek naar de ervaringen en het gebruik van e-health door huisartsen en patiënten. Dat onderzoek resulteerde in een viertal aandachtspunten te ondersteuning van de groei van e-health.
In maart van dit jaar sloeg de coronacrisis toe. De zorg, en dan met name in ziekenhuizen en op IC's raakte overbelast waardoor veel reguliere zorg geruime tijd uitgesteld moest worden. Door de contact beperkende maatregelen die maandenlang golden, en nog steeds deels van kracht zijn, hebben honderden huisartsen het gebruik van e-health en andere zorg-op-afstand oplossingen, zoals videobellen en e-consulten, in gebruik genomen. Het e-health onderzoek van Nivel keek naar de ervaringen van de afgelopen maanden.
Hoewel deze versnelde uitrol in veel gevallen prima verlopen is en de gebruikers, zowel artsen als patiënten, over het algemeen positief staan tegenover deze alternatieve vorm van zorg in coronatijden, is het goed om onderzoek te doen naar eventuele verbeterpunten. Het Nivel heeft daarom verschillende enquêtes en interviews met huisartsen gehouden over hun ervaringen met e-health tijdens de coronapandemie. Daarnaast werden over dit onderwerp ook peilingen onder patiënten uitgevoerd.
Aandachts- en verbeterpunten
De resultaten van die interviews en peilingen zijn door het Nivel samengevat in een viertal aandachtspunten. Die moeten huisartsen ondersteuning bieden bij creëren van draagvlak voor en opschaling van e-healthtechnologie.
Het belangrijkste aandachtspunt dat het Nivel formuleerde is het stroomlijnen van de organisatie rondom de digitale zorg. Daarvoor is een efficiëntere inbedding van informatiesystemen cruciaal. De mate waarin e-health toepassingen huisartsen, doktersassistenten en andere medewerkers kunnen ondersteunen is sterk afhankelijk van de wijze waarop deze toepassingen in de praktijkvoering geïntegreerd zijn. Zo is een directe verbinding met het Huisartsen Informatie Systeem (HIS) cruciaal voor deze ondersteunende rol. Bij veel huisartsenpraktijken moet deze integratieslag nog gemaakt worden, zo blijkt uit het onderzoek. De uitvoering van deze slag is van invloed op het blijvend gebruik én op de kosteneffectiviteit van e-health in de huisartsenpraktijk.
Als tweede aandachtspunt noemt het Nivel de gebruiksvriendelijkheid van e-health toepassingen in combinatie met de digitale vaardigheden van de gebruikers. Voor het breder kunnen inzetten van e-health is het belangrijk dat deze twee zaken, zowel bij de gebruikers als de huisarts en praktijkmedewerkers, goed op orde zijn. Dat geldt eveneens voor het derde aandachtspunt: de technische en financiële ondersteuning van e-health toepassingen. Ook dit moet goed geregeld worden, en dan met name bij het inzetten van meetapparatuur bij telemonitoring. Ondersteuning van individuele praktijken op dit vlak is wenselijk, vanuit bijvoorbeeld de zorggroep.
Tot slot wordt het creëren van meer draagvlak voor e-health toepassingen bij patiënten genoemd als vierde aandachtspunt. Dat draagvlak groeit maar langzaam en daar heeft de coronacrisis ook geen verandering in aangebracht. Hier is nog veel winst te behalen volgens het Nivel. Peilingen die gehouden zijn onder patiënten tonen aan dat patiënten die daadwerkelijk gebruikgemaakt hebben van e-healthtoepassingen hier over het algemeen positief over zijn.
Het Nivel e-health onderzoek
In het onderzoek heeft het Nivel het perspectief van de huisartsenpraktijk tijdens de coronapandemie centraal gesteld en middels interviews en enquetes in kaart gebracht. Daarnaast is ook het perspectief op e-health van patiënten en chronisch zieken meegenomen in het onderzoek.
Vanwege de acute informatiebehoefte tijdens de coronacrisis e zijn verschillende deelresultaten van dit onderzoek al eerder in korte factsheets gepubliceerd. Het eindrapport zoals dat nu gepresenteerd zijn bevat de resultaten van de diepte-interviews met huisartsen en medewerkers.
