Uit onderzoeksresultaten van het onderzoek Mammography Screening with Artificial Intelligence (MASAI) van de Universiteit van Lund blijkt dat borstkankerscreening met behulp van AI 29 procent meer gevallen detecteert dan bij traditionele screening. Ook werden duidelijk meer invasieve kankers in een vroeg stadium ontdekt met behulp van AI. Het laatste deel van het onderzoek richtte zich juist op borstkanker die door screening wordt gemist.
De eerste resultaten van de MASAI-studie - een gerandomiseerde studie om te evalueren of AI de mammografiescreening kan verbeteren - werden in augustus 2023 al gepubliceerd. De studie is begonnen in het voorjaar van 2021 en het eindrapport wordt in 2026 verwacht. Het nieuwe onderzoeksrapport is gebaseerd op de resultaten van bijna 106.000 vrouwen die zijn gescreend op borstkanker. De helft van hen werd willekeurig toegewezen aan een traditionele mammografiescreening, terwijl de andere helft een door AI ondersteunde screening kreeg. Bij door AI ondersteunde screening werden niet alleen in totaal meer kankers ontdekt (bij 338 mensen vergeleken met 262), maar ook 24 procent meer invasieve kankers in een vroeg stadium (bij 270 mensen vergeleken met 217).
Sterke cijfers
Kristina Lång, die verantwoordelijk is voor de studie, is blij dat ze sterke cijfers kan laten zien. Uit het onderzoek blijkt volgens haar dat er ook relatief agressievere kankers worden gedetecteerd waarvan het erg belangrijk is dat ze vroeg worden opgespoord. “Wordt het in een later stadium ontdekt dan verslechteren de overlevingskansen en is er vaak een intensievere behandeling nodig”, aldus Lång. Ook wijst ze op het feit dat mensen minder lijden en de behandelkosten lager zijn als de kankers in een vroeg stadium worden ontdekt.
Elk jaar worden in Zweden ongeveer 1 miljoen vrouwen opgeroepen voor een mammografie-screening. De mammogrammen worden beoordeeld door twee borstradiologen. En juist aan deze radiologen is momenteel een tekort. Mede daarom richtte de MASAI-studie zicht op het met behulp van AI identificeren van mammogrammen met een verhoogd risico op borstkanker. In deze gevallen werd de radioloog bijgestaan door AI, die verdachte bevindingen op de beelden markeerde. Net als in het vorige rapport bleek ook hier dat de door AI ondersteunde screening de werkdruk van borstradiologen met 44 procent verminderde. De nieuwe bevindingen zijn onlangs gepubliceerd in The Lancet Digital Health.
Implementatie AI-ondersteuning
Zweden heeft naar internationale maatstaven een genereus screeningsprogramma. Alle vrouwen tussen 40 en 74 jaar worden elke 1,5 tot 2 jaar uitgenodigd voor een mammografie. Het interval tussen twee screeningsbezoeken kan echter lang genoeg zijn om kanker vast te stellen, zelfs als de laatste screening als normaal werd beschouwd. Deze zogenaamde intervalkankers zijn de volgende groep kankers die Lång en haar collega’s gaan analyseren. Inmiddels hebben de resultaten van het MASAI-onderzoek bijgedragen aan de implementatie van AI-ondersteuning in verschillende regionale screeningsprogramma's in Zweden.
Begin dit jaar bij observationeel onderzoek in Duitsland is een AI-ondersteunde methode getest voor het analyseren van mammografieën van vrouwen tussen de 50 en 69 jaar. Dat onderzoek heeft aangetoond dat met behulp van AI, waarbij de mammografieën dubbel worden gescreend, het percentage borstkankerdiagnoses 17,6 procent hoger lag.
