Ik vertel over de WannaCry-gijzelsoftware die vorig jaar alleen al de Britse ziekenhuizen circa 100 miljoen euro aan schade heeft gekost, aldus een rapport over het vergroten van de digitale weerbaarheid van zorgorganisaties van het Britse Department of health & Social Care. Ja, dat doet even zeer…
De grote ICT-storingen in het IJsselland Ziekenhuis in juni van het afgelopen jaar en in het Radboudumc begin 2018 - en de impact ervan - zijn helaas enkele van nog veel meer Nederlandse voorbeelden van hoe afhankelijk zorgorganisaties van ICT geworden zijn. Waarbij meteen vragen rondom de waarborgen van patiëntveiligheid aan de orde zijn. Het is dan ook niet vreemd dat de Onderzoeksraad voor Veiligheid onderzoek instelt naar de digitale veiligheid van ziekenhuizen.
Meer aandacht voor informatiebeveiliging
Ook de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft in 2018 aangekondigd dat er meer aandacht nodig is voor afspraken en informatiebeveiliging bij gebruik van e-health. Een eerste inspectie bij tien ziekenhuizen en andere zorgorganisaties liet zien dat slechts twee instellingen konden aantonen aan belangrijke normen voor informatiebeveiliging te voldoen. Dit ondanks het op zich goede actieplan ‘Informatiebeveiliging in de medisch-specialistische zorg en GGZ’. Waarbij ik mij dan vervolgens afvraag: hoeveel toezichthouders hebben dit überhaupt gelezen? Daar gaat dus het vergrootglas de komende tijd nog nadrukkelijker op.
En boem! Hiermee wordt cybersecurity inderdaad ook een onderwerp voor de Raad van Toezicht: omdat cybercrime het hart van de zorg kan raken en in extreme gevallen zelfs levens kan kosten.
Voorkomen en beperken
De vraag die geagendeerd dient te worden, is dan ook hoe de zorgorganisatie en diens ketenpartners verstoring, uitval en misbruik van ICT proberen te voorkomen, én: in hoeverre zij voorbereid zijn om de gevolgen daarvan te beperken.
Staat dit onderwerp ook op de agenda van de Raad van Bestuur? Is er überhaupt een SIO (Security Information Officer) in onze organisatie die zich hier mee bezig houdt? Op welke wijze is informatieveiligheid in de organisatie geborgd?
Vaak is het handig daarbij een onderscheid te maken in drie categorieën:
‘Papier’: opstellen van beleid, procedures, richtlijnen, workflows en handleidingen
Een andere driedelige bril van kijken of vragen, is onderscheid maken naar:
- Basisniveau: alle systemen en software geüpdatet naar meest recente versie, firewalls, redundantie/failover, spamfilters, toegangsbeveiliging, calamiteitenplannen, back-up & restore, etc.
- Monitoring & verbetering: logging, security scanning op kwetsbaarheden, training en bewustwording, monitoring- beveiligings-tools, NEN7510 nulmeting, en vooral ook oefenen.
- Externe toetsing: NEN7510 audit, pentesten (penetratietesten om de hackerveiligheid te testen), externe partij/tool voor analyse verkeer en patronen, etc.
