Apple’s ResearchKit: zijn de beloften waargemaakt?

Ruim 2 jaar geleden kondigde Apple de ResearchKit aan. Met dit softwareplatform kan de iPhone gebruikt worden om gegevens te verzamelen voor medisch wetenschappelijk onderzoek. De informatie die verkregen kan worden kan bestaan op antwoorden uit vragenlijsten in apps of data die met iPhone-sensoren wordt verzameld. Op deze manier kan er eenvoudig, veilig en snel van vele duizenden mensen wereldwijd informatie verzameld worden voor het beantwoorden van wetenschappelijke vraagstellingen. Maar wordt deze methode van dataverzameling nu ook daadwerkelijk toegepast binnen medisch wetenschappelijk onderzoek?

Wanneer we in PubMed (databank waarin vrijwel alle belangrijke medische publicaties te vinden zijn) de zoekterm “ResearchKit” gebruiken, krijgen we 13 publicaties. Hiervan hebben er slechts 4 ook daadwerkelijk gebruik gemaakt van ResearchKit om gegevens te verzamelen; in de overige publicaties wordt het platform alleen genoemd als een veelbelovende innovatie die medisch wetenschappelijk onderzoek gaat versnellen (en verbeteren). Voor een platform waarvan geclaimd werd dat het onderzoek met flinke stappen vooruit zet (en snel ook), is dat wellicht enigszins teleurstellend te noemen.

De studies die tot nu toe gepubliceerd zijn met gegevens uit de ResearchKit richten zich op 4 verschillende ziektebeelden: de ziekte van Parkinson [1], melanoom [2], ACL blessure (relatief veelvoorkomende knieblessure) [3], en astma [4]. Deze publicaties geven echter met name meer inzicht in de mogelijkheden en problemen die de onderzoekers tegenkwamen bij het gebruik van ResearchKit voor dataverzameling dan dat ze ook daadwerkelijk klinisch relevante vraagstellingen beantwoorden. In alle studies konden snel heel veel deelnemers gerekruteerd worden (veel sneller dan met de traditionele methoden) en de gegevens lijken op het eerste oog goed bruikbaar voor klinische studies.

Waarom lijkt de ResearchKit nog niet massaal omarmd te worden door medisch onderzoekers? Dit heeft waarschijnlijk verschillende oorzaken. Allereerst is de overgrote meerderheid van  wetenschappers kritisch op nieuwe ontwikkelingen. Een van de belangrijkste kritiekpunten is dat je met ResearchKit alleen bezitters van een iPhone kunt includeren in het onderzoek; potentiële deelnemers met een smartphone met een ander besturingssysteem kunnen niet meedoen, laat staan mensen zonder smartphone. Deze selectie kan leiden tot vertekening van de onderzoeksresultaten. Bovendien is er nog niets bekend over de betrouwbaarheid (validiteit) van de verzamelde gegevens, een argument dat ook de implementatie van digitale vragenlijsten in medisch-wetenschappelijk onderzoek lang heeft tegengehouden. Tenslotte is er toch enige programmeerkennis nodig om de ResearchKit in te zetten, waardoor de meeste onderzoekers dit platform niet kunnen gebruiken zonder een ontwikkelaar in te huren.

Twee jaar na de lancering heeft ResearchKit dus nog niet geleid tot echte medische doorbraken. Maar ondanks de mitsen en maren biedt dit platform wel degelijk unieke mogelijkheden voor medisch-wetenschappelijk onderzoek door de schaal waarop gegevens verzameld kunnen worden. Daarnaast kunnen er door gebruik te maken van de iPhone-sensoren data verzameld worden die niet of alleen tegen zeer hoge kosten met de traditionele methoden van dataverzameling verzameld kunnen worden. De ResearchKit is dus zeker nog niet afgeschreven, maar gooit het medisch-wetenschappelijk ook niet zo drastisch en snel om als aanvankelijk werd voorspeld.

Referenties:

  1. Bot BM, Suver C, Neto EC, et al. The mPower study, Parkinson disease mobile data collected using ResearchKit. Sci Data 2016;3:160011.
  2. Webster DE, Suver C, Doerr M, et al. The Mole Mapper Study, mobile phone skin imaging and melanoma risk data collected using ResearchKit. Sci Data 2017;4:170005.
  3. Zens M, Wolas P, Suedkamp NP, Niemeyer P. “Back on Track”: a mobile app observational study using Apple’s ResearchKit framework. JMIR Mhealth Uhealth 2017;5:e23.
  4. Chan YY, Wang P, Rogers L, et al. The Asthma Mobile Health Study, a large-scale clinical observational study using ResearchKit. Nat Biotechnol 2017;35:354-362.

ICT&health World Conference 2024

Ervaar de toekomst van de gezondheidszorg tijdens de ICT&health World Conference van 14-16 mei 2024! Claim alvast jouw ticket en dompel je onder in baanbrekende technologieën en innovatieve oplossingen. Ga in gesprek met collega-experts en verken de kracht van wereldwijde samenwerkingen.

Deel dit artikel!

Lees ook
Kort zorgnieuws
Kort zorgnieuws: ZIC bij VieCuri; Digitale hulp; Medische rekenvaardigheid-app, en meer
wondzorg
Innovatieprijs voor gepatenteerde offline gegevensuitwisseling
Duuzame zorg - Diederik Gommers
Passende, duurzame zorg komt er niet vanzelf
Microbioomonderzoek
UMCG opent nieuwe faciliteit voor microbioomonderzoek
beroerte
Testen op je digitale tweeling voor beste behandeling beroerte
wereldwijd
John Halamka, Mayo Clinic Platform: ‘Onze innovaties zijn wereldwijd inzetbaar'
Gegevensuitwisseling
Mandaat EHDS: Nederland verzilvert 4 hoofdposities
Rathenau
Risico’s AI vragen om terughoudendheid in gebruik
Ketenmonitoring hackathon
Proefproject aanvullende ketenmonitoring en -logging afgerond
toestemmingsplatform
Eerste apotheek aangesloten op online toestemmingsplatform Mitz
Volg jij ons al?

Je hebt een abonnement nodig om verder te lezen.

Je 3e gratis artikel is voorbij, klik op de button onderin om een abonnement af te sluiten.