Inspiratie voor dit nieuwe concept werd opgedaan in China tijdens een studiereis in 2019 met de toenmalige minister van VWS Hugo de Jonge. In China staat men voor nog grotere uitdagingen om de ouderenzorg toegankelijk te houden dan wij in Nederland. Met maar liefst 200 miljoen kwetsbare ouderen en een potentiële verdubbeling in de komende 20 jaar is de urgentie groot om een en ander zo efficiënt mogelijk te organiseren. Tellen we daar de één-kind-politiek van de afgelopen periode bij op, dan wordt snel duidelijk dat de opgave hier immens is.
Met mijn oud-collega Conny Helder (thans minister voor Langdurige Zorg & Sport) bezocht ik in Bejing een dagbestedingscentrum waar voor ouderen uit de omliggende wijk allerlei verschillende sociale activiteiten georganiseerd werden. De ouderen maakten daar een frisse en vitale indruk en genoten zichtbaar van het samenzijn en het ondernemen van uiteenlopende activiteiten met elkaar. Dat wekte onze interesse om dit Chinese concept te vertalen naar de context in ons land. Eenmaal terug in het vliegtuig naar Nederland ging de laptop dan ook snel open.
Stap verder
Toen we onze ideeën enigszins geordend op papier hadden staan, hebben we zorgkantoor CZ uitgenodigd om met ons mee te denken. We wilden een stap verder gaan door ouderen niet alleen zinvolle dagbesteding op maat aan te bieden, maar ook een thuissituatie die het mogelijk maakt (zo lang mogelijk) zelfstandig thuis te (kunnen blijven) wonen. We raakten ervan overtuigd dat dit alleen mogelijk was met de ondersteuning van technologie ‘achter de voordeur’. Bij CZ werd men al snel enthousiast over onze plannen en onder de noemer ‘Thuiswaarts’ (www.thuiswaarts.nl) werd een langdurige samenwerking in de vorm van een duurzame coalitie gestart.
In de praktijk zien we dat de inzet van slimme horloges die de gezondheid van thuiswonende ouderen monitoren, aanzetten tot meer activiteit. Daarnaast kunnen deze horloges valgevaar, kans op bewusteloosheid en mogelijk verdwalen detecteren. Laatstgenoemde functionaliteit maakt het voor mensen met dementie mogelijk om langer zelfstandig thuis te wonen. Voor deze doelgroep worden ook medicijndispensers en digitale memoborden ingezet om mensen respectievelijk te herinneren aan medicatie inname en om ze bewust te maken van hun dagprogramma. Op deze manier wordt zelfredzaamheid maximaal gestimuleerd.
Leefstijlmonitoring
Het monitoren van mensen in de thuissituatie gebeurt ook aan de hand van leefstijlmonitoring. Met behulp van sensoren op ‘strategische plekken’ in huis kan het leefpatroon van iemand die alleen woont inzichtelijk worden gemaakt. Na 2 weken is het basispatroon bekend en geeft het systeem op basis van activiteit in de woning een advies over situaties die afwijken. In dit geval wordt de opvolging in eerste instantie door de mantelzorgers zelf gedaan. Zij ontvangen de signalen op hun mobiele telefoon en handelen die in principe zelf af tenzij de expertise van een zorgprofessional nodig is.
Samen met CZ gaan we in de komende periode de effecten van onze interventies in het dag- en doe-centrum en onze inzet van technologie achter de voordeur van thuiswonende ouderen, onderzoeken. Daarbij wordt vooral gekeken naar de bijdrage van het concept aan het nieuwe adagium van het Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO): “Zelf als het kan, Thuis als het kan, Digitaal als het kan.” Wordt vervolgd…
