Not-invented-here syndroom saboteert transformatieve innovaties

vr 27 september 2019 - 07:00
Young expressive woman in a classic feminist image
Innovatie
Blog

In de zorgsector zijn we voortdurend op zoek naar nieuwe manieren van zorg om ervoor te zorgen dat we überhaupt zorg kunnen blijven leveren. Genoeg aanleidingen, want we komen personeel te kort en hebben te maken met krimpende budgetten. Dus allemaal inzetten op verduurzaming van zorg en dan het liefst vanuit de tripel aim (verbeteren van gezondheid, kwaliteit van zorg en verlaging van kosten). Een hele uitdaging, maar met technologie als enabler zou dat toch moeten lukken?

Je ziet er niet veel voorbij komen: innovaties die er echt toe doen. En dan bedoel ik innovaties die een grote impact hebben op het zorgproces. Er zijn hier en daar wel wat voorbeelden, zoals het meerjarentraject waarin zorginstelling Vincent van Gogh afspraken heeft gemaakt met verzekeraars en ziekenhuizen, die een digitale poli opzetten.

Toch blijft het een mysterieus iets. Echt transparant is het niet. Wat is nu het verdienmodel? Hoe ziet hun businesscase eruit? In grote lijnen lezen we mooie verhalen in nieuwsbrieven of horen op een congres over deze impactvolle initiatieven, maar wat is nu het echte verhaal erachter? 

Kleine groep doet het goed

Veel van deze initiatieven zijn op kleinere schaal aantoonbaar bewezen. Maar ook zij zijn weer deels afhankelijk van afname op grotere schaal. Een mooi voorbeeld is Digicontact, ontstaan vanuit Philadelphia. Een organisatie die zich hard heeft gemaakt voor het digitaliseren van bepaalde diensten, zoals ambulante zorg, en die in een aparte rechtsvorm heeft vormgegeven. Dit om het voor andere partijen gemakkelijker te maken om aan te haken.

Natuurlijk is dit niet de enige partij die een beeldbeloplossing biedt, maar het is er wel één van een klein groepje in Nederland, die dit goed doet. Maar wat blijkt nu en ik heb het zelf ook meegemaakt: partijen gaan bij elkaar op bezoek, halen daar alle informatie die ze nodig hebben en zetten het vervolgens zelf op. Te gek voor woorden, maar dat gebeurt veel. Heeft het met ego te maken? Heeft het met een not-invented-here syndroom te maken? Of is er te weinig transparantie over het businessmodel of te weinig vertrouwen in het model zelf? Wie zal het zeggen en wellicht is het een combinatie aan factoren. Hierdoor lopen we echter wel wat kansen mis. 

Aanhaken bij bestaande initiatieven

Er zijn genoeg overzichten van losstaande technologische innovaties, die mogelijk iets bijdragen aan de geboden zorg. Maar wat pas echt interessant is, is een overzicht van de nieuwe zorgconcepten, waar technologie onderdeel van uitmaakt. Niet alleen om anderen te inspireren, maar ook om andere zorginstellingen de kans te bieden om mee te gaan in die rijdende trein.

Zorgverzekeraars zouden wat mij betreft hier een stimulerende rol in kunnen hebben door bijvoorbeeld innovatiegelden beschikbaar te stellen om hun oplossing verder te vermarkten en aan te bieden bij aan andere zorginstellingen. Dit vanuit ieders maatschappelijke verantwoordelijkheid om de zorg voor iedereen toegankelijk te houden.

Toon lef en commitment

Laten we de concurrentie dan helemaal los? Dat hoeft natuurlijk ook weer niet. Het start echter wel met samenwerken en elkaar vertrouwen. Als organisatie zelf ben je koploper als je jouw organisatie klaarmaakt voor deze transities. Dat vraagt om veel lef, leiderschap en commitment om veranderingen in jouw organisatie echt door te voeren. Hoe goed je hierin bent, is echt aan jou.