Icare Verpleging & Verzorging en Zorgcentrale Noord (ZCN) hebben een proef uitgevoerd waarbij alleenwonende cliënten die een verhoogd risico hebben op vallen en dwalen gedurende de nacht met behulp van bewegingssensoren en een bedsensor van Sensara gemonitord worden. Het doel van de proef was om te bepalen of de sensoren en monitoring op afstand de nachtelijke controlemomenten door een zorgprofessional kunnen vervangen.
De bed- en bewegingssensoren van Sensara werden in de woning van cliënten die in aanmerking kwamen voor deelname aan de proef voor slimme nachtzorg geïnstalleerd. De sensoren werden met slimme software aan elkaar gekoppeld. Die software leert de leef en bewegingsgewoonten van een cliënt en registreert vervolgens eventuele afwijkingen.
Denk aan het langer dan normaal uit bed zijn zonder dat er verder bewegingen geregistreerd worden, wat kan duiden op een val. Of het verlaten van het huis, midden in de nacht door een cliënt die gaat dwalen. Het systeem van Sensara maakt geen gebruik van camera's of microfoons. Zo kan de privacy van cliënten gewaarborgd blijven.
Zorgprofessionals en mantelzorgers
Tijdens de nachtelijke uren, van 23u00 tot 07u00, wordt de monitoring van de sensoren en de afhandeling van de alarmen uitgevoerd door ZCN. Indien nodig alarmeren zij een zorgprofessional van Icare die vervolgens de cliënt zal bezoeken om de juiste hulp of zorg te bieden.
Wanneer een cliënt een mantelzorger heeft, dan zal de monitoring, en het reageren op alarmen, overdag en in de avonduren door deze mantelzorger uitgevoerd worden. De status van de sensoren is daarvoor ook 24/7 via een smartphone app te bekijken. Een mantelzorger kan zo op afstand zien of het goed gaat met hun naaste en, indien nodig, actie ondernemen.
Naast de alarmen worden via de app ook belangrijke trends, die door de sensoren gesignaleerd worden, gemeld. Bijvoorbeeld wanneer een cliënt langzamer loopt, vaker naar het toilet gaat of al een paar dagen niet meer actief is geweest in de keuken.
Slimme nachtzorg positief ervaren
Van de 26 cliënten die zich aanmeldden voor de proef hebben er uiteindelijk 19 daadwerkelijk ook deelgenomen. Bij de evaluatie is met name gekeken naar wat de zorgprofessionals en mantelzorgers van de monitoring op afstand sensoren vinden. Die beoordelingen zijn overwegend positief. Wijkverplegers gaven de 'slimme nachtzorg' een 7,1. Mantelzorgers, zo bleek uit telefonische interviews, waren ook positief over de sensortechnologie.
Uit de analyse van alle alarmen en opvolgingen blijkt dat de slimme nachtzorg de cliënten een beter gevoel van controle geeft en dat ze ook bij hun naaste, overdag, een positieve verandering zien. Bijna de helft van de deelnemers aan de proef was zo tevreden dat ze er na de proef voor kozen om de slimme nachtzorg op eigen kosten voort te zetten.
Evaluatie en vervolg
Een belangrijk verbeterpunt dat tijdens de evaluatie van de proef aan het licht kwam is het feit dat het kort cyclisch kunnen bijsturen van de technische instellingen van de sensoren aandacht vraagt. Daarbij is het van belang dat mantelzorgers de instellingen waar de zorgprofessionals op moeten reageren niet zelf kunnen wijzigen.
Daarnaast moet ervoor gezorgd worden de leverancier bij technische problemen snelle service en ondersteuning levert. Denk bijvoorbeeld aan de onverhoopte uitval van het systeem, het internet of de losse sensoren. Die servicetaak kan en mag niet bij de zorgverlener of mantelzorger gelegd worden. Het voorlichten van de zorgprofessionals en de mantelzorgers over het systeem zelf en de opvolging van het systeem is ook een aandachtspunt. Uiteindelijk wil Icare het slimme nachtzorg op meer plekken gaan inzetten en de resultaten delen met andere organisaties.
Het op afstand, middels sensoren of andere technologische hulpmiddelen monitoren van patiënten is een ontwikkeling die binnen de zorg steeds vaker overwogen wordt. Niet alleen voor het kunnen leveren van betere, continue, zorg, maar vooral ook om de werkdruk bij zorgprofessionals te verlichten.
