Onderzoeksinstituut TNO heeft een persoonlijke digitale assistent ontwikkeld om zorgmedewerkers te ondersteunen in de omgang met stress en vermoeidheid. Deze prototype-app geeft medewerkers inzicht in (individuele patronen van) werkbelasting, stress, werkplezier, slaap, vermoeidheid en ervaren knelpunten tijdens het werk. Daarbij krijgt de gebruiker praktische tips. Uit pilots blijkt dat zorgmedewerkers het zinvol vinden om via de app regelmatig te reflecteren op hun werkdag en gemoedstoestand. De tips zouden wel nog concreter en directer toepasbaar moeten zijn.
De werkdruk in de zorg blijft onverminderd hoog en is zelfs toegenomen de afgelopen jaren. In het tweede kwartaal van 2022 vond volgens CBS-onderzoek 50 procent van alle werknemers in de zorg hun werkdruk (veel) te hoog. Om zorgmedewerkers ondersteuning te bieden bij het omgaan met stress en vermoeidheid, heeft TNO een persoonlijke digitale assistent ontwikkeld. Deze is ingebouwd in de door TNO ontwikkelde HowAmI-app.
De prototype-app geeft gebruikers inzicht in hun ervaren werkbelasting, stress, werkplezier, slaap, vermoeidheid en in ervaren knelpunten tijdens het werk. Op basis van de antwoorden op korte dagelijkse vragenlijsten geeft de app direct een terugkoppeling aan de medewerker in de vorm van diverse scores (laag, midden, hoog) en een korte begeleidende feedbacktekst. Ook biedt de app bij de specifieke terugkoppeling passende, evidence-based tips gericht op het (beter) omgaan met een hoge werkbelasting, stress en vermoeidheid.
Pilotonderzoeken TNO
In het najaar van 2022 heeft TNO pilotonderzoeken met de app uitgevoerd bij een verpleegafdeling van het Tergooi MC en bij de zorgcentrale van ZZG Zorggroep. Hierbij is onderzocht hoe medewerkers het gebruik van de huidige prototype-app ervaren en wat zij vinden van de terugkoppeling en de tips die zij krijgen.
Respectievelijk 26 en tien zorgmedewerkers hebben twee weken lang de prototype-app gebruikt. Na afloop van de pilotperiode heeft TNO negen verpleegkundigen en acht medewerkers van de zorgcentrale geïnterviewd over hun ervaringen met de persoonlijke digitale assistent.
Kort reflecteren
De zorgmedewerkers geven aan het zinvol te vinden om via de app regelmatig kort te reflecteren op hun werkdag en gemoedstoestand. De app stimuleert hen om steeds even bewust stil te staan bij hoe het gaat; dit bevestigt dat wat ze misschien eigenlijk al wisten én leidt tot nieuwe inzichten. Dit ervaren ze als heel positief.
De tips zouden volgens de medewerkers nog concreter mogen, zodat ze makkelijker kunnen worden toegepast. Het zou volgens hen beter werken als ze al tijdens hun dienst concrete tips krijgen, gebaseerd op een eerder ingevulde vragenlijst.
Meerdere medewerkers geven daarnaast aan dat de app meerwaarde kan bieden als die de leidinggevende of werkgever inzicht geeft in dagelijkse knelpunten in het werk en patronen op teamniveau. Om tot gedragsverandering te komen, zullen ook patronen op team- of afdelingsniveau doorbroken moeten worden.
Lees het hele artikel in ICT&health 2, die vanaf 13 april verschijnt.
