'We kunnen een pandemie in de kiem smoren met smartwatches'

do 13 maart 2025 - 17:00
Onderzoek
Nieuws

Deze maand is het vijf jaar geleden dat COVID-19 ook de Nederlandse samenleving platlegde en de zorg overspoeld werd. Een pandemie die ons, en eigenlijk de hele wereld verraste. We waren niet goed of voldoende voorbereid. Inmiddels, zo blijkt uit onderzoeken, lijkt het erop dat we weinig geleerd hebben van de coronapandemie als het gaat om onze pandemische paraatheid. Kortom, de kans is groot dat we bij een volgende pandemie weer verrast zullen worden. Onderzoekers uit de VS en Finland hebben gekeken naar een mogelijke oplossing om in dat geval er tenminste voor te zorgen dat we eerder kunnen ingrijpen om het aantal besmettingen in te dammen. En de smartwatch kan daarbij een belangrijke rol spelen.

Bij veel ziekten, dat gold ook voor COVID-19, zijn al besmettelijk voordat de zieke personen zelf de eerste symptomen ontvangen. Tijdens de coronapandemie bleek dat uiteindelijk bijna de helft (44%) van de COVID-19 infecties verspreid werden enkele dagen voordat de patiënt symptomen vertoonde. Het is voor het voorkomen van verspreiding, en de uitbraak van een epidemie of pandemie, van cruciaal belang om dragers van virussen, vóórdat ze besmettelijk worden, al op te sporen.

Profiteren van Corona kennis

Ten tijde van de coronapandemie werd ook al meerdere keren onderzocht of, en hoe, wearables en andere technologische hulpmiddelen, ertoe konden bijdragen om het aantal besmettingen terug te dringen of helemaal te voorkomen door het virus al te detecteren voordat een persoon besmettelijk werd.

In het Fins-Amerikaanse onderzoek, gepubliceerd in PNAS Nexus, is onderzocht hoe met name de sensortechnologie van smartwatches daarbij kan helpen. Het voordeel dat de onderzoekers hadden, is dat er in tegenstelling tot vijf jaar geleden, nu veel data beschikbaar is over hoe pandemieën zich ontwikkelen en hoe effectief verschillende maatregelen zijn om de verspreiding tegen te gaan.

Pandemie in de kiem smoren met smartwatches

Met hun onderzoek, dat uitgevoerd door wetenschappers van de Aalto University, Stanford University en Texas A&M, kon worden aangetoond hoe smartwatches een eenvoudige en effectieve manier kunnen zijn om de onbewuste verspreiding van ziektes bij pre-symptomatische of asymptomatische mensen drastisch te beperken.

De meeste smartwatches die nu in de winkels liggen kunnen met 88 procent nauwkeurigheid - aan de hand van ademhaling en hartslag, huidtemperatuur en andere markers - zeggen of je COVID-19 gaat krijgen. Bij de griep ligt die nauwkeurigheid met 90 procent nog iets hoger. Uit onderzoeken is bekend dat mensen, wanneer ze zich realiseren dat ze ziek zijn, hun sociale contacten met 66 tot 90 procent beperken. Dit betekent dus dat het aantal besmettingen zal afnemen als mensen eerder weten dat ze ziek zijn.

“Zelfs aan de lage kant van naleving, als mensen een eerdere waarschuwing ontvangen en ernaar handelen door zichzelf te isoleren, is de impact aanzienlijk. Ook bij een vermindering van 66-75 procent van de sociale contacten kort na de detectie door smartwatches - kan leiden tot een vermindering van 40-65 procent in ziekteoverdracht in vergelijking met iemand die zich isoleert vanaf het begin van de symptomen,” vertelt Märt Vesinurm van de Aalto Universiteit in Finland.

Real-world data

Het team van onderzoekers is de eerste die real-world data van talrijke peer-reviewed epidemiologische, biologische en gedragsstudies samenbrengt om wiskundig te modelleren hoe infecties zich verspreiden op populatieniveau. Door deze krachtige combinatie van gegevens en technologie voorziet Vesinurm een toekomst waarin smartwatches de manier veranderen waarop we met pandemieën omgaan, zowel op individueel als op beleidsniveau.

“Mensen zijn gewend aan wearables zoals de smartwatch en hoewel ze nog geen klinisch diagnostische functies hebben, zouden ze kunnen helpen om impopulaire benaderingen zoals maskers, lockdowns en invasieve tests gerichter en minder een bot instrument te maken,” besluit Vesinurm.

Uiteraard is het naast het zo goed, en vroegtijdig, mogelijk indammen van de verspreiding van virussen ook nog altijd van groot belang om onze pandemische paraatheid te verbeteren. Daarvoor wordt ook steeds vaker gekeken naar de rol die (nieuwe) technologieën, zoals AI, daarbij kunnen spelen.