Co-creatie voor geslaagde innovatie!

Wat kunnen we in de zorg leren van bedrijven en organisaties die het anders doen? Die in staat zijn om out-of-the-box te denken en dat te vertalen naar de praktijk, die bijvoorbeeld uitblinken in gastvrijheid, die technologisch vooroplopen of die succesvol opschalen. En dan niet door een week lang tegen een forse investering naar de Verenigde Staten te gaan.

Met die gedachte organiseerde ik al drie keer met collega Christian Vader InnovatietripNL. Met een bus vol zorgbestuurders, zorgprofessionals, zorgverzekeraars, ondernemers en beleidsmakers twee dagen langs bedrijven en organisaties in Nederland die het anders doen die ons kunnen inspireren om de zorg te verbeteren. Het is onze ervaring dat we in die twee dagen net zo geïnspireerd worden, maar dan tegen een fractie van de kosten én de tijdsinvestering. Er is daardoor veel minder moeite nodig voor deelnemers om toestemming te krijgen van hun werkgever om mee te gaan waardoor de groep ook écht gemêleerd is. De bezoeken zijn erg gevarieerd: van Google tot Schiphol, van PostNL tot het Albert Schweitzer Ziekenhuis. Inmiddels zijn al 18 organisaties bezocht. Elk met hun eigen inspirerende voorbeelden, werkwijzen en visie. Afgelopen maand bezochten wij Hogeschool Rotterdam, waarbij Onno Helder, senior zorgonderzoeker Erasmus MC/ docent, en Ronald van Gils, hoofddocent en onderzoeker, ons meenamen in hun Design4Care methodiek. Deze methodiek speelt in op het feit dat verpleegkundigen in hun werk vaak praktische problemen tegenkomen die ze zelf provisorisch oplossen. Veel praktijkproblemen kunnen definitief worden opgelost door slimme technische innovaties. In ziekenhuizen komen in co-creatie met verpleegkundigen, studenten van Hogeschool Rotterdam en (technische) coaches oplossingen tot stand, die kwalitatief veel beter zijn dan de provisorische oplossingen uit de praktijk. Hiervoor worden teams van studenten en professionals van allerlei verschillende studierichtingen samengesteld, zoals verpleegkunde, zorgtechnologie, industrieel product ontwerpen, elektrotechniek, creative media & game technology, (technische) informatica, logopedie, fysiotherapie en ergotherapie. Kenmerkend voor de Design4Care methodiek is dat verpleegkundigen of zorgprofessionals de praktijkproblemen benoemen waarna er snel prototypes worden ontwikkeld die aan de zorgprofessionals voorgelegd worden tijdens verschillende iteraties. Daarmee sluit de innovatie aan op de behoeften van de professional waardoor de kans op een succesvolle implementatie wordt vergroot. Twee voordelen van deze methodiek werden snel duidelijk. Enerzijds zijn de studenten nog niet besmet met het ‘zo doen we dat hier nu eenmaal’-fenomeen. Zo vertelden studenten van de Hogeschool mij dat zij zich zo verbaasd hadden dat enerzijds patiënten wordt geleerd om risicovolle, hoog complexe handelingen zoals thuisdialyse uit te voeren, maar anderzijds het gebruiken van eigen medicatie direct uit handen wordt genomen alsof de patiënt die deze taak thuis dagelijks uitvoert dit bij ziekenhuisopname echt niet meer kan. Heel gebruikelijk in elk Nederlands ziekenhuis en door mijn mindset als ziekenhuisapotheker in eerste instantie als volstrekt normaal beschouwd, maar door die opmerking realiseerde ik me wel hoe bijzonder we hier in Nederland eigenlijk mee omgaan. Anderzijds wordt er door de diversiteit aan achtergronden van veel verschillende kanten tegen een probleem aangekeken. Het Design4Care programma heeft al tot een aantal succesvolle innovaties geleid. Zo werden we bijgepraat door Marcella van der Ent, afgestudeerd industrieel product ontwerper over de innovatie die zij met haar groep en verpleegkundigen heeft ontwikkeld: HappyFeed. Deze is inmiddels in het Erasmus MC geïmplementeerd). Zie video. Het is een op maat gemaakte, uit een harde kunststof gefreesde spuitenhouder voor sondevoeding. Het is een alternatief voor een stuk leukoplast waarmee voorheen de spuit aan het bed werd vastgeplakt. HappyFeed is gemakkelijker schoon te maken, geschikt voor meerdere formaten spuiten en kan ook gemakkelijk in hoogte versteld worden om de inloopsnelheid aan te passen. Wat een verbetering! Zo zie je dat juist co-creatie tussen studenten en verpleegkundigen tot heel mooie resultaten kan leiden. Waarom doen niet alle ziekenhuizen dat eigenlijk op deze manier? https://www.youtube.com/watch?v=-hEoY39MeGI&feature=youtu.be