Natuurlijk is er in 2023 met het aannemen van de Wet Elektronische Gegevensuitwisseling in de Zorg (Wegiz) een mijlpaal bereikt voor zorgverleners én patiënten. Sinds 1 juli vorig jaar is de wet van kracht geworden. Wegiz is een kaderwet, wat betekent dat de wet gaandeweg verder wordt gespecificeerd met Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s). Vanuit de AMvB’s wordt verwezen naar NEN-normen. Hieraan wordt ook in 2024 hard gewerkt. Niet alleen door het enthousiaste NEN EGIZ-team, maar met name door alle experts.
In het kader verderop in dit artikel staat een duidelijk overzicht van de normen waar op dit moment aan wordt gewerkt en wat de status van deze normen is. Een overzicht waar Mirjam van der Gugten, samen met Shirin Golyardi projectleider EGIZ bij NEN, blij van wordt. “Dit jaar worden er naar verwachting diverse normen gepubliceerd. De vaart zit er duidelijk in en we gaan in 2024 echt stappen maken.”
Van der Gugten voelt zich ook persoonlijk betrokken bij het EGIZ-project. “Wegiz raakt namelijk iedereen in Nederland. Ook mensen die geen persoonlijke ervaringen hebben met medische zorg kennen wel de verhalen van mensen in hun omgeving die met hun medisch dossier op een dvd’tje van de ene specialist naar de andere gaan. Ik ben er trots op dat ik een steentje mag bijdragen aan dit project.”
Generieke en specifieke normen
Binnen het NEN EGIZ-project en Wegiz wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen generieke en specifieke normen. Generieke normen betreffen eisen voor algemene functies, terwijl specifieke normen eisen bevatten voor het zorgproces, ICT-leveranciers en ICT-producten met betrekking tot specifieke gegevensuitwisseling. Beide soorten normen komen tot stand volgens de geijkte NEN-procedures.
NEN neemt in opdracht van de normcommissie het initiatief om werkgroepen te vormen en faciliteert deze voor het schrijven van normen. De werkgroepen bestaan uit ervaren en gedreven professionals uit verschillende disciplines. Het streven is om input van alle relevante stakeholders voor de betreffende norm te krijgen.
Ook ziet NEN erop toe dat er een norm ontstaat op basis van consensus binnen de werkgroep. Vanuit de werkgroep wordt voor het schrijven van de norm een schrijversgroep benoemd, bestaande uit taalvirtuozen met relevante vakkennis. Wanneer een volwassen concept normontwerp gereed is, wordt er een openbare commentaarronde gehouden. Het commentaar wordt behandeld door de werkgroep en daarna voor akkoord voorgelegd aan de normcommissie. Pas na goedkeuring gaat NEN over tot publicatie van de norm.
Flinke stappen
Vooral voor de normen voor generieke functies zullen naar verwachting dit jaar flinke stappen worden gemaakt. De normen Lokalisatie (NEN 7519) en Logging (NEN 7513) zijn al voorbij de publieke consultatieronde en de aldus verkregen commentaren en feedback worden nu verwerkt. Elk normontwerp staat drie maanden open voor openbaar commentaar, wat betekent dat letterlijk iedereen in Nederland zijn of haar mening mag geven.
Ook de norm Toestemming (NEN 7517) wordt naar verwachting op redelijk korte termijn als normontwerp beschikbaar. Naast de normen voor generieke functies wordt er verder gewerkt aan de normen voor specifieke gegevensuitwisselingen en de bijbehorende certificatieschema’s.
Normen en certificering
Een norm is een document waarin eisen zijn vastgelegd waar een product, proces, systeem of persoon aan moet voldoen. Normen worden ontwikkeld door belanghebbenden onder begeleiding van NEN. Regels voor uniforme toetsing tegen een bepaalde norm worden vastgelegd in een certificatieschema. Normen en certificatieschema’s zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Toetsing wordt uitgevoerd door certificerende instellingen.
Met een certificaat of keurmerk kunt u aantonen dat uw product, proces, systeem of personeel voldoet aan nationale of internationale vastgestelde normen. Volgens de Wegiz is het straks zelfs verplicht voor leveranciers om hun ICT-producten te laten certificeren om aan te tonen dat zij voldoen aan de eisen van de wet. Om hun ICT-producten op de markt te brengen, moeten zij een certificaat hebben.
Webinar en congres
Naast het opzetten en faciliteren van werkgroepen en het publiceren en beheren van de normen organiseert NEN binnen het EGIZ-project ook andere activiteiten. Een daarvan is de organisatie van het jaarlijkse NEN EGIZ Congres dat in september plaatsvindt. In deze serie artikelen wordt voor die tijd hier nog regelmatig aandacht aan besteed.
Een ander evenement is het Webinar Generieke Functies dat op donderdag 21 maart aanstaande van 10.00 tot 12.00 uur wordt gehouden. NEN organiseert dit webinar samen met het ministerie van VWS. Daarnaast is er een online informatiebijeenkomst op donderdag 29 februari voor een nieuw normontwikkelingstraject, de norm voor de specifieke gegevensuitwisseling acute zorg, oftewel een norm om eisen vast te leggen over het uitwisselen van gegevens ten behoeve van acute zorg. Tijdens de bijeenkomst komt, naast de opdracht van VWS, de verwachte planning en de mogelijkheden tot participeren in de werkgroep aan de orde. Aan de deelname zijn geen kosten verbonden.
Bovendien is NEN samen met het ministerie van VWS, VZVZ, Nictiz, Zorginstituut Nederland en Stichting Medmij in een paviljoen aanwezig op de Zorg & ICT-beurs van 9 tot en met 11 april in de Jaarbeurs in Utrecht. Meer informatie over bijvoorbeeld het aanmelden voor bovenstaande evenementen is beschikbaar op www.nen-egiz.nl. Ook handig om te weten is dat u hier alle webinars van het NEN EGIZ Project eenvoudig kunt terugkijken.
Werken bij NEN
NEN legt niet alleen normen vast voor Wegiz. NEN legt normen vast binnen alle sectoren. Dat is ook een van de aantrekkelijke dingen van het werken bij NEN, voluit de Stichting Koninklijk Nederlands Normalisatie Instituut. In het ene project ben je bezig met elektronische gegevens in de Zorg, het volgende project gaat het om het materiaal en de afmetingen van vangrails. Of om de normen waar een tattoo artiest aan moet voldoen. De UV-filterwaarde van zonneschermen. Noem iets en NEN beheert er een norm voor, ruim 34.000 in totaal.
NEN maakt deze normen niet zelf maar brengt partijen uit een sector bij elkaar, faciliteert het proces en zorgt ervoor dat de normcommissies hun afspraken vastleggen in normen en richtlijnen. Niet alleen voor Nederland maar ook op Europees en mondiaal niveau. Bij NEN wordt gewerkt aan afspraken voor een betere wereld. Belangstelling? Neem dan eens contact op met NEN via hr@nen.nl of bezoek de website www.nen.nl.
