Samen met AI door de bomen het bos weer zien

Hoe maken we een efficiënte, toegankelijke online wegwijzer met informatie, inspiratie, wegwijs en contact bij gezond zelfredzaam ouder worden? Die vraag stelden VVT-organisaties in West-Brabant zich. Ouderen willen de regie houden in het vormgeven van hun leven. Zij hebben ondersteuning nodig om de juiste informatie en partijen te vinden. Om deze uitdaging aan te pakken, initieerde de Transitietafel West-Brabant het project ‘Platform Mantelzorg versterking’.

Projectleider Marieke Dooremalen, legt uit: “We zien dat de beschikbare informatie vaak versnipperd en moeilijk vindbaar is. En dat vragen op verschillende en soms onjuiste plekken gesteld worden. Het stellen van vragen bij verschillende loketten en professionals kost veel tijd. Tijd van ouderen, hun naasten en van verschillende professionals bij het gemeenteloket, bij de huisarts, bij de wijkverpleging, welzijn of maatschappelijk werk.”

De zoektocht naar antwoorden levert frustratie op, schetst Dooremalen. Mensen willen onafhankelijk zijn en informatie op één toegankelijk plek vinden. Ook zorgorganisaties hechten belang aan een centrale vindplaats voor informatie. Om dat mogelijk te maken, moet de informatie:

Makkelijk vindbaar & betrouwbaar zijn,
Op eigen tijd toegankelijk zijn,
Laagdrempelig en begrijpelijk geformuleerd zijn.

Het platform biedt straks informatie waar ouderen en naasten zelf mee verder kunnen, stelt Dooremalen. Onderwerpen als wonen, vitaliteit, welzijn, zorg, activiteiten in de buurt, technologie en het lokale mantelzorgloket.

Geen vervanging

Het platform, dat gebruik maakt van AI (en nu een chat-GPT model gebruikt) is géén vervanging van de goede websites die er zijn van gemeenten, mantelzorgsteunpunten, Senioren Netwerk Brabant-Zeeland, Werk & Mantelzorg of Thuisarts.nl. Er wordt ook nadrukkelijk géén nieuwe content gecreëerd, legt Dooremalen uit. “Het is een centrale ingang om via één route snel antwoord te krijgen op jouw vraag. Het platform moet juist leiden naar het regionale aanbod, zoals een lokale cursus over dementie, een welzijnscoach of thuiszorgwinkel in het eigen dorp of een fietsvereniging”.

Het samenwerkingsinitiatief heeft daarom een prototype ontwikkeld van een AI-platform dat met deze technologie antwoord genereert op de vraag van de oudere of zijn of haar naaste. Een AI-toepassing zoekt in de vooraf geselecteerde betrouwbare landelijke bronnen zoals Zorg van Nu, Vilans, Movisie, Dementie.nl en gebruikt ook websites van lokale initiatieven en welzijns- en zorgorganisaties. Het prototype is ontwikkeld in co-creatie met het Tilburgse bedrijf LiveWall en getest met ouderen, naasten en professionals.

Dooremalen: “Dit testen leverde mooie inzichten op. Zo hebben we bij het ontwerp van het prototype drie virtuele professionals (buddy’s) in beeld gebracht. De bezoeker kiest een van die buddy’s om zijn of haar vraag aan te stellen. Dit hebben we bedacht vanuit de veronderstelling dat het fijn is iemand te kiezen waar je je mee identificeert of die je betrouwbaar vindt. Bij het testen bleek echter dat ouderen bang waren dat als ze één van deze drie buddy’s kozen, ze kennis misliepen die ze zouden hebben gekregen bij de andere buddy’s. Dat hadden we zelf niet bedacht, maar was wel hele waardevolle feedback.”

Van verkenning naar samenwerking

Iedereen is enthousiast over de mogelijkheden, maar de projectgroep wil ervoor waken dat er dingen dubbel gedaan worden en er allemaal verschillende regionale platforms ontstaan. Ze zoeken daarom bewust de samenwerking op, stelt Dooremalen: “We zoeken van het begin af aan samenwerking en aansluiting. Het naast elkaar ontwikkelen, het wiel continu opnieuw uitvinden en straks ook nog concurreren op het genereren van traffic, lijkt ons niet de bedoeling van gemeenschapsgeld. Dat we in één regio tien bomen planten, en allemaal roepen dat wij HET platform hebben voor de burger. Dan zien inwoners door de digitale bomen, het bos niet meer.”

We zoeken van het begin af aan samenwerking en aansluiting

AI is spannend, vernieuwend, gaat razendsnel en vraagt om samenwerking, vervolgt de projectleider. Deze ontwikkeling is breder dan een samenwerkingsverband van VVT-organisaties. “Wij hebben hier partners bij nodig met expertise op het gebied van AI, certificering, opschaling, privacy en veiligheid. Partners waarmee we de database ‘vullen’ om integrale antwoorden te kunnen genereren – vanuit al de verschillende domeinen. Ook zijn partners nodig voor regionaal draagvlak en het gezamenlijk uitdragen en vergroten van zichtbaarheid en vindbaarheid. Dus ook experts op het gebied van marketing. We realiseren ons dat dit initiatief wellicht ook elders in het land wordt ontwikkeld en werken graag samen.”

Kansen met AI

De projectgroep voert momenteel veel gesprekken met regionale stakeholders, geinteresseerden en onderzoekers die ook kansen zien in AI-oplossingen. En ook met landelijke partijen die al een mooie toepassing in de markt hebben gezet.

“Door het ontwikkelen van het prototype weten we nu goed wat we willen realiseren en zoeken we de juiste (combinatie van) partners voor de volgende fase”, benadrukt Dooremalen. “Bij voorkeur een partij waar we onze expertise aan toe kunnen voegen en waarmee we samen kunnen doorontwikkelen zonder te veel consessies te doen aan onze scope en visie. Er is breed draagvlak op bestuurlijk niveau nodig om dit verder te brengen. We ervaren zoveel inspiratie tijdens de demo’s en gesprekken over het platform. Het is mooi om te zien dat we verschuiven van een cultuur van ‘Not invented here’ naar ‘Proudly found elsewhere’ en uiteindelijk ‘perfected realized together’.”