Een op de tien artsen gebruikt ChatGPT – meestal onofficieel, om hulp te vragen bij het diagnosticeren van een patiënt of het selecteren van de juiste medicatie. Maar liefst 50% van de zorgmedewerkers is van plan dit in de nabije toekomst te gaan doen. Wat mag wel en wat niet bij het werken met AI?
Uit onderzoek gepubliceerd in het julinummer van Medical Economics blijkt dat 10 procent van de Amerikaanse zorgverleners ChatGPT regelmatig gebruikt. Daarnaast is 90 procent van plan de technologie voor EDM-gegevensinvoer en het plannen van afspraken te implementeren. De meeste artsen die generatieve AI niet eerder hebben gebruikt, gaan dat uiteindelijk ook doen, nadat ze het hebben geprobeerd.
Ook het gebruik van ChatGPT onder patiënten zit in de lift. Een kwart (25%) van de ondervraagden verklaarde liever met AI te praten dan naar een arts te gaan. Uit een recente publicatie in het vakblad Jama Internal Medicine bleek al dat de antwoorden van de chatbot, vergeleken met de online antwoorden van artsen, kwalitatief beter waren.
AI gedreven automatisering
Deskundigen zijn het erover eens: door AI aangedreven automatisering gaat de productiviteit verbeteren, kosten verlagen, de beschikbaarheid van gezondheidsdiensten vergroten en de bureaucratische lasten helpen verminderen. Er zijn ook veel zorgen: minder menselijke interactie, blind vertrouwen op AI en beveiligingsproblemen met betrekking tot het verzenden en delen van (medische) gegevens.
Toch kunnen deze barrières de uitbreiding van AI niet stoppen. Tachtig procent van degenen die ChatGPT al hebben gebruikt om medisch advies in te winnen, vond het een effectief alternatief. Sommige patiënten geloven nu al dat ze in de toekomst geen arts zullen raadplegen die weigert AI te gebruiken. Tegelijkertijd geeft meer dan de helft van de ondervraagden toe dat kunstmatige intelligentie het contact met een arts niet zal vervangen.
Geneeskunde is nu ook niet perfect
Elk hulpmiddel dat in de geneeskunde wordt gebruikt, brengt risico's met zich mee. Mensen maken fouten door een verkeerde diagnose te stellen; ziekenhuisinfecties komen voor ondanks strikte hygiënenormen. AI is geen uitzondering – het is noodzakelijk om een risico-analyse uit te voeren en de baten van het gebruik ten opzichte van de mogelijke risico's in kaart te brengen.
AI leert snel en er worden modellen voor geneeskunde ontwikkeld. In plaats van het gebruik van AI te weigeren, zouden artsen moeten leren hoe ze het veilig kunnen gebruiken en hoe de juistheid van de antwoorden die ze krijgen geverifieerd kunnen worden. Net als bij Google, waar zoekresultaten op de eerste pagina misschien wel het meest populair maar niet per se betrouwbaar zijn, moet AI slim worden toegepast.
Hoe gebruiken artsen ChatGPT?
Volgens niet-officiële gegevens gebruiken artsen ChatGPT voornamelijk om een diagnose te verifiëren of een medicatieplan aan te passen. Dat wil zeggen: bij routinematige zorg en klinische besluitvorming. Uit beschikbaar onderzoek blijkt dat generatieve AI tegenwoordig veilig kan worden gebruikt voor het maken van medische brieven of het communiceren met zorgverzekeraars.
ChatGPT is zeer geschikt voor het uitleggen van complexe problemen aan patiënten, het maken van preventieve aanbevelingen en het ondersteunen van logistiek. Denk daarbij aan het plannen van patiëntenstromen en het werk van artsen, het maken van handleidingen voor een website en het beantwoorden van standaardvragen van patiënten. Correct gebruik van AI-tools kan de administratieve kosten met de helft verminderen.
Niemand verbiedt artsen om AI om een mening te vragen. Het kan worden gedaan, maar met grote voorzichtigheid, waarbij ervoor moet worden gezorgd dat persoonlijke informatie strikt wordt beschermd. ChatGPT is geen medisch hulpmiddel, dus de artsen zijn, en blijven, verantwoordelijk in geval van een fout.
Eén ding is zeker als het gaat om de ontwikkeling van AI in de geneeskunde: ChatGPT en soortgelijke oplossingen zullen steeds meer gebruikt worden. Het wordt een standaardtool in de dokterspraktijk, die dienst doet als administratief en klinisch assistent. Elke arts heeft beperkte cognitieve vaardigheden – en dit geldt ongeacht hun ervaring en kennis – zo’n geautomatiseerde assistent kan de perfecte assistent zijn en al het papierwerk overnemen dat niemand leuk vindt.
Als de ontwikkeling van AI zo snel doorgaat als nu, is de kans ook groot dat er binnenkort een systeem komt vergelijkbaar met ChatGPT, maar dan geclassificeerd als een medisch hulpmiddel. Een van de bedrijven die hieraan werkt, is Google. Het AI-taalmodel Med-PaLM 2 is onlangs getest bij geselecteerde zorginstellingen in de VS. Er zijn ook tests gaande voor AI-oplossingen om automatisch elektronische medische documentatie te maken en conclusies te trekken door elektronische medische dossiers aan te vullen met inzichten uit wetenschappelijke artikelen.
Praten met ChatGPT als een assistent
Een rapport gepubliceerd in Medical Economics schetst ook de toekomst van kunstmatige intelligentie in de dokterspraktijk. Experts zijn het erover eens: met AI zijn de dagen van het typen van notities op een toetsenbord geteld en zal de menselijke interactie met het IT-systeem spraakgestuurd uitgevoerd worden.
Volgens onderzoek van Voicebot.ai is het aantal mensen dat stemassistenten gebruikt in de gezondheidszorg gestegen van 20 miljoen medio 2019 naar 54,5 miljoen in 2021 (gegevens voor de VS). De meest geavanceerde stemassistenten kunnen nu informatie verwerken met een nauwkeurigheid van 99 procent of meer. En het beste moet nog komen, want de technologie ontwikkelt zich razendsnel. In de komende maanden en jaren kunnen we de introductie van nieuwe spraakfuncties verwachten.
Artsen zullen met AI-systemen praten, instructies geven en gegevens invoeren in elektronische medische dossiers op basis van een gesprek met de patiënt. Voordat het bezoek begint, vragen artsen om een samenvatting van de medische geschiedenis van de patiënt en aan het einde vragen ze om verzoeken en aanbevelingen die naar de patiënt worden gestuurd.
Uit een pilotstudie uitgevoerd tussen 2021 en 2022 door de American Academy of Family Physicians bleek dat het gebruik van een stemgestuurde AI-assistent leidde tot een vermindering van 72 procent in de documentatietijd per maand, wat resulteerde in een gemiddelde besparing van 3,3 uur per week. Het synchroniseren van de door de arts gedicteerde aantekeningen met het EPD – en dat is slechts een fractie van wat AI tot nu toe kan doen – bespaart uren typen.
Artsen kunnen de tijd die zo bespaard wordt, besteden aan patiëntenzorg waar ze voorheen geen tijd voor hadden. Bijvoorbeeld aan preventieve zorg of gewoon aan een welverdiende rust in plaats van na kantooruren papierwerk te doen. Dit is waar zorgprofessionals het meest naar uitkijken.
