Wereldleiders, waaronder de Amerikaanse vicepresident JD Vance, de Indiase premier Narendra Modi en topmanagers van technologiereuzen zoals Google en OpenAI, ontmoetten elkaar in Parijs op de AI Action Summit. Europa gaat miljarden euro's investeren in kunstmatige intelligentie (AI), waaronder AI-innovatie voor de gezondheidszorg.
Miljarden voor AI
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, kondigde de lancering aan van het InvestAI-programma in Parijs en beloofde 200 miljard euro voor de ontwikkeling van AI. Hiervan zal 20 miljard worden toegewezen aan het opzetten van AI ontwikkelcentra, of giga fabrieken, waar grootschalige AI-modellen “made in Europe” zullen worden getraind. Tot nu toe komen de meest gebruikte generatieve AI-tools, zoals OpenAI's ChatGPT en Google's Gemini, uit de Verenigde Staten.
Von der Leyen benadrukte het potentieel van AI om een revolutie teweeg te brengen in de gezondheidszorg door de ontdekking van medicijnen te versnellen, behandelingsopties te verbeteren en de economische concurrentiekracht van Europa te stimuleren. De visie van de EU is dat Europa het “Kunstmatige Intelligentiecontinent” wordt.
“We willen dat Europa een van de toonaangevende AI-continenten wordt. Dit betekent dat we een manier van leven moeten omarmen waarin AI overal aanwezig is. AI kan ons helpen ons concurrentievermogen te vergroten, onze veiligheid te beschermen, de volksgezondheid te verbeteren en de toegang tot kennis en informatie democratischer te maken”, aldus von der Leyen. In haar toespraak op de EU Action Summit noemde ze ook de European Health Data Space: “Onderzoekers, ondernemers en investeerders zullen hun krachten kunnen bundelen. Talenten uit de hele wereld zijn welkom. Bedrijven zullen kunnen samenwerken en hun gegevens kunnen bundelen. We creëren een veilige ruimte voor hen - zoals de European Health Data Space.”
Europa wil een belangrijke speler worden in de AI-economie
Het InvestAI-initiatief zal vier AI gigafabrieken financieren die zijn uitgerust met 100.000 chips, en vormt 's werelds grootste publiek-private partnerschap in het streven naar betrouwbare AI-ontwikkeling. Dit initiatief bouwt voort op het AI-innovatiepakket van de Europese Commissie dat in januari 2024 werd geïntroduceerd. Het plan omvat de uitbreiding van Europese dataruimtes, zoals de European Health Data Space en het GenAI4EU-initiatief, dat generatieve AI-toepassingen in de biotechnologie ondersteunt.
Daarnaast zal er een Europese Raad voor Onderzoek naar Kunstmatige Intelligentie worden opgericht. Een coalitie van 20 toonaangevende bedrijven, start-ups en technologiebedrijven zal de komende vijf jaar 150 miljard euro bijdragen aan de ontwikkeling van AI. Dit consortium, dat bestaat uit ASML, Airbus, Mistral AI, Siemens, Spotify, Volkswagen en L'Oréal Group, zal samenwerken met de Europese Commissie om de AI-regelgeving te stroomlijnen.
Terwijl landen wedijveren om het leiderschap op het gebied van AI, heeft de VS ongeveer 500 miljard euro uitgetrokken voor de ontwikkeling van datacenters (Stargate-project), wat tijdens de top een onofficiële wedstrijd ontketende over AI-investeringscijfers. De Franse president Emmanuel Macron introduceerde het project Current AI, gesteund door 387 miljoen euro aan overheidsfinanciering, samen met 109 miljard euro aan steun voor de Franse private AI-sector.
Zorgen over AI in de zorg en uitdagingen in regelgeving
Ondanks het enthousiasme voor AI werden er tijdens de top zorgen geuit, met name over de rol van AI in de gezondheidszorg. Mental Health Europe waarschuwde voor de snelle inzet van AI in medische omgevingen en benadrukte dat AI de empathie mist die essentieel is voor patiëntenzorg. Het debat over de EU AI Act, die AI-toepassingen in de gezondheidszorg moet reguleren, gaat door. De eerste fase van de wet, die betrekking heeft op verboden AI-systemen, trad in februari in werking.
Terwijl Europa zich richt op regulering, bewegen de VS zich in de richting van deregulering. Vice-president Vance waarschuwde dat buitensporige beperkingen “kunstmatige intelligentie de das om kunnen doen”. Hij bekritiseerde ook AI-gestuurde content moderatie op sociale media en noemde het “autoritaire censuur” en was tegen de Digital Services Act van de EU en strenge wetten voor gegevensbescherming zoals GDPR.
Een opmerkelijke divergentie in het AI-beleid kwam naar voren doordat de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk weigerden de slotverklaring van de top te ondertekenen, die werd onderschreven door 60 landen, waaronder China. In de verklaring werd benadrukt dat AI inclusief, transparant, ethisch en veilig moet zijn.
Hoewel AI geen belangrijk onderwerp was voor de EU-commissaris voor gezondheid en dierenwelzijn op de top, benadrukten de discussies op de voorafgaande EU-top over gezondheid de urgente uitdagingen voor de Europese gezondheidszorg. Commissaris Olivér Várhelyi benadrukte de vergrijzing, de toename van chronische ziekten, het tekort aan arbeidskrachten en de stijgende kosten. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, wil de EU het voortouw nemen op het gebied van digitale innovatie door gebruik te maken van AI, biotechnologie en gezondheidsgegevens om de gezondheidszorg op het hele continent een nieuwe vorm te geven.