EHDS gepubliceerd, treedt op 26 maart in werking

wo 12 maart 2025 - 10:30
Wetgeving
Nieuws

De European Health Data Space (EHDS) is gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU. Dit is de laatste stap voorafgaande aan het in werking treden van de verordening. Dit zal op 26 maart gebeuren. De EHDS is een nieuwe mijlpaal in het opbouwen van een veilig en efficiënt digitaal gezondheidsecosysteem als onderdeel van de Europese datastrategie.

De EHDS werd vorig jaar aangenomen door het Europees Parlement. Het is de eerste van de Europese sector- en domeinspecifieke dataruimtes die de Commissie wil realiseren in haar Europese datastrategie. Het is de bedoeling dat de EHDS een uitgebreid kader biedt voor de toegang tot en het gebruik van digitaal beschikbare gezondheidsgegevens in alle lidstaten. De verordening moet innovatie en concurrentievermogen in de zorgsector verbeteren ten behoeve van alle EU-burgers.

Diverse fasen

De EHDS-verordening wordt na de inwerkingtreding in verschillende fasen van toepassing, afhankelijk van de gegevenstypen en use cases. De belangrijkste mijlpaal vindt plaats over vier jaar, op 26 maart 2029, wanneer de gegevensuitwisselingen voor de eerste groep prioriteitscategorieën (inclusief patiëntoverzichten) onder primair gebruik live gaan. Tegelijkertijd worden de regels voor secundair gebruik van toepassing op de meeste gegevenscategorieën. Twee jaar later, op 26 maart 2031, wordt de EHDS uitgebreid naar aanvullende gegevenscategorieën.

De komende vier jaar ligt de focus op het ontwikkelen en aannemen van meer dan twintig uitvoeringshandelingen, evenals op het opzetten van de EHDS-bestuursorganen, die essentieel zijn voor het effectief functioneren van het systeem. De Commissie zal nauw samenwerken met lidstaten, zorgverleners, onderzoekers en belanghebbenden in de industrie om een soepele en effectieve implementatie te garanderen.

Belangrijkste voordelen

De voordelen van de EHDS waar de Europese Commissie op wijst, zijn:

  • Burgers meer macht geven en meer controle over hun persoonlijke gezondheidsdata en naadloze toegang tot hun medische dossiers in de hele EU, wanneer en waar ze ook gezondheidszorg nodig hebben (primair gebruik)
  • Het versterken van hergebruik van gezondheidsgegevens in geanonimiseerde of gepseudonimiseerde vorm, voor onderzoek, innovatie, volksgezondheid en beleidsvorming, met waarborgen die volledig in lijn zijn met de EU-normen voor gegevensbescherming en cyberbeveiliging (secundair gebruik).

Een derde doel van de EHDS is een uniform juridisch kader voor de ontwikkeling, het in de handel brengen en het gebruik van elektronische patiëntendossiers (EPD’s). Momenteel verschilt het niveau van digitalisering in de zorg nogal tussen de EU-lidstaten. Dat bemoeilijkt het over de grens delen van gezondheidsgegevens. EPD’s en andere patiëntendossiers moeten overal aan dezelfde vereisten voldoen zodat zorgverleners beter gezondheidsgegevens kunnen uitwisselen over en voor patiënten die ze behandelen.

Stap voorwaarts

De EHDS vertegenwoordigt volgens de EC een grote stap voorwaarts in het versterken van de veerkracht van de Europese zorgstelsels, en zorgt ervoor dat ze de meest urgente zorguitdagingen, zoals een vergrijzende bevolking en personeelstekorten, kunnen aanpakken.

De EHDS ondersteunt in dit kader de gezondheidssector bij het leveren van hoogwaardige, toegankelijke en duurzame gezondheidszorg. Door een meer onderling verbonden, patiëntgerichte en datagestuurde gezondheidszorg te bevorderen, zal de EHDS de efficiëntie verbeteren, administratieve lasten verminderen en de financiële duurzaamheid van gezondheidsdiensten op de lange termijn ondersteunen.

Burgers hebben het recht om hun medische dossiers, zoals e-recepten, medische beelden of testresultaten, veilig over de grenzen heen te openen en te delen, wat zorgt voor beter geïnformeerde medische beslissingen en continuïteit van zorg.

Tegelijkertijd kunnen onderzoekers, volksgezondheidsautoriteiten en beleidsmakers gezondheidsgegevens op een veilige en privacybeschermende manier gebruiken om de ontwikkeling van nieuwe behandelingen te versnellen, ziektepreventie te verbeteren en de crisisparaatheid van Europa te versterken.

Lees in dit nieuwsbericht meer over de routekaart van de EHDS.