Exoskelet ondersteunt zorgmedewerkers in belastend werk

23 oktober 2023
Verplegers-Tillen
Innovatie
Nieuws

Om zorgmedewerkers te ontlasten bij zware, lichamelijke arbeid wordt een zogeheten exoskelet getest. Vilans test het exoskelet voor het programma ‘Anders Werken in de Zorg’ in regio West-Brabant. Dit programma is opgezet vanuit zorgorganisaties omdat zij binnen die regio meer willen samenwerken en hiervoor ook technologie in die regio in willen zetten. In de zorg worden exoskeletten ingezet om bijvoorbeeld rugklachten te verminderen.

Een exoskelet kan helpen bij de dagelijkse, fysieke arbeid in de zorg. Een zorgmedewerker draagt een exoskelet om het bovenlichaam en de benen. Op deze manier ervaart de medewerker steun bij bijvoorbeeld het uitvoeren van til- en verplaatsingshandelingen en minder belasting op de rug.

Xandra van Megen, ontwerper en onderzoeker digitale zorg bij Vilans legt uit: “Het huidige exoskelet wordt op dit moment voornamelijk in de industrie gebruikt. Daar heeft het zich zeker wel bewezen om de mensen in de bouw fysiek te ontlasten. De zorg is ook best fysiek werk, bijvoorbeeld als je al die mensen moet draaien in bed of veel moet bukken.”

Exoskelet ontzorgt

Door de positieve ervaring in de industrie is bij zorgorganisaties het idee ontstaan om te testen of de exoskelet ook in de zorg kan worden toegepast. Dit zou het aantal rugklachten bij zorgmedewerkers wellicht kunnen verminderen. Onderzocht wordt of met behulp van het exoskelet klachten kunnen worden voorkomen of om mensen te laten re-integreren met een exoskelet.

Tot nu toe lijkt het erop dat het exoskelet je kan helpen bij zaken als tillen en vooroverbuigen. Het werkt met veren, die je extra ondersteunen bij het weer omhoogkomen. Het vermindert de belasting op je rug en spieren. De exoskelet wordt tegenwoordig ook ingezet bij patiënten. Zo kunnen patiënten met een dwarslaesie dankzij een exoskelet zonder krukken lopen.

Waar wel rekening mee gehouden moet worden is dat je met een exoskelet niet ‘effe vlug iets kunt doen’. Het gebruik van een exoskelekt betekent dat de drager zich aan specifieke handelingen moet houden. Snel even door de knieen, of zijwaarts, buigen om iets op te rapen kan niet. Toch hoeft dat geen beperking te zijn. Zorgmedewerkers die al met het exoskelet gewerkt hebben, geven namelijk aan dat ze zich er juist daardoor bewuster van zijn geworden om bepaalde handelingen op de juiste manier te doen.

Vrouwvriendelijk exoskelet

Momenteel wordt binnen drie zorgorganisaties het exoskelet getest en Vilans begeleidt dat proces. Als het goed blijkt te werken dan wordt het exoskelet ook binnen andere zorgorganisaties getest. Omdat het exoskelet tot dusver in de bouw is gebruikt en dus vooral nog in een ‘mannenwereld’ moet ook het exoskelet zelf nog transformeren zodat vrouwen het ook kunnen gebruiken.

“We zullen met fysiotherapeuten en artsen nog goed moeten kijken naar aanpassingen, zodat het goed en grootschalig in de zorg – waarin veel vrouwen werkzaam zijn - kan worden ingezet. Maar tot nu toe zijn we tevreden over de uitkomst van ons onderzoek”, ligt Xandra van Megen toe.