Omdat patiënten na hun ontslag uit het ziekenhuis steeds vaker niet kunnen beschikken over thuiszorg door gebrek aan personeel en afhankelijk zijn van mantelzorgers, is de Mantelzorg Academie gestart. Janneke van der Schoor en Wiki Weenk, verpleegkundigen van de kliniek gastro-enterologische chirurgie en oncologie van het Erasmus MC leiden mantelzorgers op in laag-complexe, verpleegkundige handelingen. Patiënten die oncologische operaties aan de maag of darmen ondergaan hebben daarna hulp nodig.
Die hulp die de thuiszorg uitvoert bestaat bijvoorbeeld uit het spoelen van sondes of het zetten van tromboseprikken. Door een gebrek aan thuiszorg wordt een beroep gedaan op mantelzorgers. Zij hebben daarom een rustige uitleg nodig van wat er precies moet gebeuren en wat te doen bij eventuele calamiteiten. “Bij de Mantelzorg Academie krijgen mantelzorgers uitleg over de zorg en kunnen ze in een aparte ruimte ongestoord oefenen met verpleegkundige handelingen”, verklaart Van der Schoor. Ze vertelt dat de mantelzorgers onder meer oefenen met prikken. “Het voordeel is dat je niet meteen prikt in een patiënt, die vaak een bekende is, maar dat je rustig kunt oefenen op een oefenkussen.”
Tijd voor de mantelzorger
Een bijkomend voordeel is dat er op de Mantelzorg Academie ook tijd is om vragen te stellen. Vragen waar normaliter geen tijd voor is, zoals ‘Waarom moet mijn moeder sondevoeding krijgen als ze wel eet?’ Daarnaast kunnen ze ook hun hart luchten, want mantelzorg wordt vaak als zwaar ervaren. “Tijdens de uitleg-momenten is hier uitgebreid tijd en ruimte voor”, vertelt Weenk. Weenk vertelt dat patiënten meestal positief reageren om een eigen mantelzorger aan te kunnen wijzen in plaats van thuiszorg te ontvangen. Zo is de patiënt minder gebonden aan thuiszorg, dat vaak met vaste tijdstippen werkt. Ook is er geen vreemde in huis en kan juist een bekende of naaste helpen.
Keuze soort nazorg
De patiënt en mantelzorger maken altijd zelf de keuze hoe ze de nazorg willen regelen of dat er thuiszorg moet worden ingeschakeld. Behalve de keuze van de patiënt en mantelzorger kijkt ook de verpleegkundige altijd mee welk soort nazorg geschikt is. Bij de zogeheten laag complexe handelingen kan er nauwelijks iets misgaan. Maar toch vraagt iedere situatie om een eigen benadering stellen Weenk en Van der Schoor. Er wordt een inschatting gemaakt of de mantelzorg in staat is om handelingen te leren en hoeveel werk er al op het bord van de mantelzorger ligt.
Voordelen Mantelzorg Academie
Dankzij de inzet van mantelzorgers kunnen patiënten vaak toch naar huis. De inzet van mantelzorgers bespaart ziekenhuisbedden. Weenk vertelt dat het onnodig bezet houden van een ziekenhuisbed soms wel opliep tot drie dagen omdat er geen thuiszorg beschikbaar was. Daarnaast was het ziekenhuis voor de komst van de Mantelzorg Academie veel tijd kwijt aan telefoontjes van mantelzorgers die wat wilden vragen. In die telefoongesprekken was er weinig tijd voor goede uitleg over de handelingen.
Naast de uitgebreide training tijdens de opname, zijn de verpleegkundigen bij de gastro-enterologische oncologie kliniek altijd (24/7) bereikbaar voor vragen. Ook hebben mantelzorgers de mogelijkheid om een foto op te sturen, zodat ze niet langs hoeven te komen. Mantelzorgers ontvangen een Mantelzorg Academie-visitekaart waarop de benodigde contactinformatie staat.
