Kunnen medicijnen beter in de hersenen gebracht worden met behulp van geluidstrillingen? Dat is de vraag die centraal staat bij een uniek onderzoek waarbij meerdere kenniscentra en umc’s samenwerken. In eerste instantie wordt deze technologie onderzocht bij mensen met een kwaadaardige hersenstamtumor en mensen met de ziekte van Alzheimer. Bekeken wordt of de geluidstrillingen de natuurlijke bescherming van de hersenen tijdelijk kunnen opheffen, zodat de medicatie de hersenen beter bereikt.
Onderzoekers proberen om medicijnen beter in de hersenen te krijgen met behulp van geluidstrillingen. Het is een vernieuwende technologie om het natuurlijke beschermingsmechanisme van de hersenen tijdelijk en veilig te openen. De Hersenstichting financiert het onderzoek met 2,5 miljoen. Het onderzoek betreft een samenwerking tussen het Prinses Máxima Centrum, Amsterdam UMC, het Alzheimercentrum Amsterdam, UMC Utrecht en LUMC.
De onderzoekers hopen door samenwerking met experts in verschillende hersenaandoeningen op een betere behandeling voor patiënten. Initieel wordt onderzocht of de inzet van medicatie met geluidstrillingen werkt bij kinderen en volwassenen met een kwaadaardige hersenstamtumor en de ziekte van Alzheimer.
Natuurlijke bescherming hersenen
Uiteindelijk kan deze technologie bij meerdere hersenaandoeningen effectief zijn. Dannis van Vuurden, kinderoncoloog bij het Prinses Máxima Centrum en onderzoeksleider: “Een obstakel in de behandeling van hersenaandoeningen is de bloed-hersenbarrière." “Die zorgt ervoor dat de hersenen goed beschermd zijn tegen gevaarlijke stoffen. Maar dit natuurlijke beschermingsmechanisme maakt de hersenen ook grotendeels ontoegankelijk voor medicijnen, waardoor behandelingen voor veel hersenaandoeningen niet effectief zijn.”
Met een nieuwe techniek, de Focused-Ultrasound (FUS), kan deze natuurlijke bescherming tijdelijk geopend worden teneinde medicijnen door te laten. De schedel hoeft dan dus niet te worden geopend. Zo kan worden onderzocht of bestaande of nieuwe medicijnen werkzaam zijn tegen hersenaandoeningen. FUS is een innovatieve MRI-gestuurde techniek.
Medicatie ontwikkelen tegen alzheimer
Onderzoekers kunnen met PET-CT-scans kijken hoe de medicijnen zich verspreiden door de hersenen. Wetenschappelijk directeur van Alzheimercentrum Amsterdam Wiesje van der Flier: “Dit is een unieke onderzoeksmethode die is ontwikkeld door de afdeling Nucleaire geneeskunde van Amsterdam UMC. Met een tracer kan de hoeveelheid medicatie gemeten worden die in de hersenen komt en krijgen we waardevolle informatie die gebruikt kan worden bij het ontwikkelen van medicatie tegen alzheimer en andere hersenziekten.”
FUS & facts
De Hersenstichting doet onderzoek naar Focused-Ultrasound, FUS, technologie. Dit is een innovatieve MRI-gestuurde technologie waarbij met uiterst precies gerichte geluidstrillingen en microbelletjes in de bloedstroom de bloedvaten in de hersenen tijdelijk lokaal geopend kunnen worden. Medicijnen kunnen hierdoor de hersenen makkelijker bereiken waardoor hersenaandoeningen beter behandeld kunnen worden. Het onderzoek wordt mede mogelijk gemaakt door subsidie vanuit het Piet Poortman Fonds.
