Naar een zorgrevolutie: de kracht van regionale samenwerking

14 augustus 2023
samenwerken 2
Innovatie
Nieuws

Het recente rapport 'Met de stroom mee' van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) schetst de mogelijke weg naar een duurzaam en adaptief zorgstelsel, met een omslag van concurrentie naar samenwerking in de eerste lijn. Die samenwerking is inderdaad het juiste uitgangspunt, stellen Claudia Brandenburg en Maurice Fransen van Deloitte. Daarbij is de regio de sleutel tot succes en heeft die regio de schaal om deze verandering te realiseren. Hierbij leidt het focussen op een stelselwijziging af van de urgentie om nú concrete stappen te zetten in de transformatie van de zorg.

Met haar rapport wil de RVS een advies geven aan het toekomstige kabinet over hoe het zorgstelsel, dat in 2006 in werking trad, aangepast kan worden om ‘ruimte te bieden aan mensen om te doen wat nodig is’. De Raad pleit voor samenwerking in plaats van concurrentie bij het inkopen en aanbieden van huisartsenzorg, wijkverpleging, acute zorg en de ggz. Daarnaast stelt ze voor de zorg voor thuiswonende ouderen anders te organiseren. Dit betekent dat de WIz voor deze doelgroep losgekoppeld moet worden van de domeinen Wlz, Wmo en Zvw.

De Raad neemt hiermee nadrukkelijk afstand van de uitspraak in het coalitieakkoord dat het stelsel niet ter discussie staat. “Het stelsel staat wat ons betreft wél ter discussie”, gaf voorzitter Jet Bussemaker in de media aan.

Samenwerking goede hoofdlijn

Claudia Brandenburg, partner gezondheidszorg Financial Advisory Deloitte, noemt het een logisch rapport. “Mijn eerste gedachte was dat er op basis van de ontwikkelingen in de samenleving geen onverwachte dingen in staan”, zegt ze. “Maar mijn tweede gedachte was wel direct: stimuleert dit de innovatie die we nu nodig hebben? En voor welk probleem is dit de oplossing?”

Haar collega Maurice Fransen, partner en sector leader gezondheidszorg Deloitte, begrijpt dit voorbehoud goed. “Met de hoofdlijn van samenwerking en leren van elkaar kan niemand het oneens zijn”, vindt hij. “Ik zie zelf ook dat in het versnipperde zorglandschap de benodigde stappen op het gebied van technologische innovatie moeilijk te zetten zijn zonder een verschuiving van concurrentie naar samenwerking. Maar ik betwijfel of een stelselwijziging de juiste oplossing is om tot dat doel te komen.”

Geen duidelijke routekaart

De vraag is inderdaad of een stelselwijziging noodzakelijk is om de juiste prikkels in het systeem te brengen, meent Brandenburg. "Er is geen garantie dat dit ons dichter bij het doel brengt, want er is geen duidelijke routekaart naar het behoud van toegankelijke en betaalbare zorg.”

Beide Deloitte-partners begrijpen daarom ook de reactie van (nu demissionair) minister Ernst Kuipers van het ministerie van VWS, die de voorkeur geeft aan samenwerking en passende zorg op basis van het Integraal Zorgakkoord (IZA), in plaats van een ingrijpende stelselwijziging.

Lees het hele artikel in ICT&health 4, die op 24 augustus verschijnt.