Nieuw AR-spel helpt bij behandeling na beroerte

14 december 2020
hololens-klein
Onderzoek
Nieuws

In Nederland zijn er jaarlijks ongeveer 45.000 mensen die een Cerebro Vasculair Accident (CVA) doormaken. In driekwart van de gevallen treft het CVA iemand ouder dan 65 jaar. Eén gevolg van een CVA is neglect, een aandachtstoornis waardoor één zijde van de ruimte en/of lichaam onvoldoende wordt waargenomen. Judy Bakker onderzocht in hoeverre een AR-gebaseerd spel hierbij hulp kan bieden. Zij publiceerde in 2018 over de eerste uitkomsten van haar studie in ICT&health.

Bakker (ergotherapeut en junior onderzoeker bij Omring en GRZPLUS) en Marije Holstege (senior onderzoeker bij Omring en GRZPLUS) hebben nu een artikel gepubliceerd in het internationaal wetenschappelijk tijdschrift Clinical eHealth. Dit gebeurde in samenwerking met een onderzoeksgroep van wetenschappers op het gebied van innovatie en zorg, waaronder hoogleraar huisartsgeneeskunde Niels Chavannes.

Eerste prototype AR-spel

Het onderzoek van Bakker heeft geresulteerd in een eerste prototype-versie van een AR (augmented reality)-spel. Het spel speelt zich af in een virtueel museum waarbij de revalidant steeds op zoek moet gaan naar virtuele schilderijen in de eigen (echte) omgeving. Het spel is gebaseerd op meerdere ontwerpkeuzes die zijn gemaakt in het ontwikkelproces. Voor het prototype wordt de HoloLens AR-bril van Microsoft gebruikt, die ook onder meer bij zorgopleidingen wordt ingezet om levensechte situaties virtueel te kunnen nabootsen in hun eigen context.

Visuospatieel neglect (VSN) is veel voorkomend na een CVA (beroerte) en kan het dagelijks handelen behoorlijk belemmeren. Een van de meeste gebruikte en aanbevolen behandelmethodes is Visueel Scanning Training (VST). Deze methode vergt echter veel herhaling. Dit maakt de behandeling intensief en weinig uitdagend voor de revalidant. Het gebruik van eHealth biedt extra mogelijkheden op het gebied van patiënt tevredenheid, efficiëntie en effectiviteit. Een oplossing voor verminderde motivatie zou Augmented Reality (AR) kunnen zijn. Dit biedt nieuwe kansen om in de eigen omgeving op interactieve en speelse wijze een behandeling aan te bieden bij een visuospatieel neglect.

Ontwerpgerichte onderzoeksbenadering

De methode die ten grondslag ligt aan het AR-spel is een ontwerpgericht onderzoeksbenadering, die zich kenmerkt door een iteratief en opbouwende manier om mensgerichte prototypes te ontwikkelen. Verschillende design thinking-methodes zijn gebruikt om te achterhalen aan welke ontwerp eisen het AR-spel zou moeten voldoen. Patiënten met visuospatieel neglect (n=7), Ergotherapeuten (n=8), een game ontwerp professional en andere zorg professionals(n=7) hebben vanuit hun eigen perspectief input gegeven aan dit onderzoek door middel van cocreatie.

Het onderzoek heeft geresulteerd in fundamentele ontwerpkeuze voor een augmented reality-spel voor patiënten met visuospatieel neglect. De ontwerpkeuzes zijn extrinsieke motivatie, nostalgie, metaforen, directe feedback, onafhankelijk verplaatsen, object contrast, zoekelement en competitie. Extrinsieke motivatie is een van de belangrijkste ontwerpkeuzes omdat het verminderde bewustzijn van de aangedane zijde bij de patiënten ervoor zorgt dat zij niet altijd voldoende de gevolgen van het neglect begrijpen.