Ziekenhuizen moeten de komende jaren flink in ICT investeren om de groeiende vraag naar ziekenhuiszorg op te kunnen vangen en om voor afdoende beveiliging van systemen en gegevens te zorgen. Dat schrijft de Nederlandse vereniging van Ziekenhuizen in het jaarlijkse brancherapport ‘Ziekenhuiszorg in Cijfers’.
De NVZ onderstreept onder andere het belang van ICT-investeringen om zorg-op-afstand te faciliteren. Voorbeelden zijn het thuis maken en doorsturen naar het ziekenhuis van ECG’s van hartpatiënten of diabetici met een ongeboren kind, of nierdialyse thuis. Steeds meer ziekenhuiszorg kan thuis worden verleend. Dat is prettiger en vaak beter voor de patiënt.Ook gaan steeds meer ziekenhuizen (zoals deze week nog het Albert Schweitzer ziekenhuis) volledig over op EPD’s, of vervangen papier volledig door digitale alternatieven. Hiervoor zijn echter flinke investeringen nodig in nieuwe ICT-toepassingen en -systemen. Recent nog heeft het MCL (Leeuwarden) bijvoorbeeld een volledig nieuwe netwerk laten aanleggen, terwijl ook de datacentra vernieuwd worden om zo de interne digitaliseringsslag op te kunnen vangen.
Kosten ICT lopen op, investeringen dalen
Ook de kosten om de ICT te beveiligen lopen in hoog tempo op. Dat geldt onder meer het beveiligen van systemen tegen hacks waarbij ziekenhuissystemen of portals platgelegd kunnen worden, of medische gegevens gestolen. Tegelijk staan de financiële resultaten van de ziekenhuizen onder druk en is het steeds moeilijker om gespecialiseerde verpleegkundigen te krijgen. Des te meer reden, meent de NVZ, om te investeren in het automatiseren van taken om de huidige medische staf meer tijd voor zorg te geven.NVZ-voorzitter Yvonne van Rooy stelt zich zorgen te maken over het totaal aan investeringen in materiele vaste activa, dat van 2 naar 1,4 miljard euro is gedaald – 30 procent in tien jaar tijd. “Ziekenhuizen houden zich prima aan de afspraken om de zorgkosten te beheersen, maar inmiddels liggen de financiële resultaten wel op het laagste niveau in 7 jaar. We moeten een enorme sprong maken om de ICT op een hoger niveau te krijgen, terwijl daar financieel bijna geen ruimte voor is. Daar komen de kosten van investeringen in verdere verbetering van de ICT-beveiliging dan nog bovenop.”
Verplaatsen zorg naar thuis
Nu de economische crisis voorbij is, doen mensen vaker een beroep op ziekenhuiszorg. Voor een deel zijn dat ouderen met een steeds complexere zorgvraag. Het ziekenhuis als noodopvang door bezuinigingen op de langdurige zorg ziet de NVZ als een voortdurende en ongewenste ontwikkeling. NVZ-voorzitter Van Rooy: “Het is geen op zichzelf staand probleem. In combinatie met een dreigend personeelstekort, en resultaten die onder druk staan, vormt dit voor ziekenhuizen een enorme uitdaging. Zowel financieel als organisatorisch. We zullen de ziekenhuiszorg anders en slimmer moeten gaan organiseren, bijvoorbeeld door meer zorg thuis te leveren in plaats van in het ziekenhuis.”Om de zorg op lange termijn betaalbaar te houden, wordt er volgens de NVZ gewerkt aan innovatieve thuisbehandelingen (hoewel zorgeconoom Wim Groot zich afvraagt of dit zorg goedkoper maakt: Om dit goed te organiseren zijn aanzienlijke investeringen nodig.
In het themahoofdstuk van het digitale NVZ-brancherapport staan volgens de NVZ drie aansprekende voorbeelden, zoals COPD InBeeld (Slingeland), preventieve behandeling van botcomplicaties bij oncologiepatiënten (Albert Schweitzer ziekenhuis) en thuismonitoring bij hoog risico om zwangerschapscomplicaties (Isala ziekenhuis). Van Rooy: Wellicht een cliché maar de kost gaat voor de baat uit. Je zult fors moeten investeren in ICT en de beveiliging ervan.”
Kijk hier voor het volledige NVZ rapport
