Roos Prommenschenckel is in haar dagelijks leven actief voor haar Stichting. Ze lijdt aan dystonie en is hierdoor afhankelijk van een ligrolstoel. Zo’n 10 jaar geleden won ze de Mis(s) Verkiezing, destijds ‘s werelds eerste missverkiezing voor vrouwen met een beperking. Een jaar lang trad ze op als ambassadeur ‘Onbeperkt Nederland’ (alle mensen in Nederland met een lichamelijke beperking en alle organisaties die zich voor deze doelgroep inzetten).
In haar dagelijks leven maakt Roos nauwelijks gebruik van e-health, maar zelfstandigheid van leven is wel een thema dat haar dagelijks bezighoudt. Vorig jaar mei won Roos Prommenschenckel de Gouden Venus van Milo, een initiatief van het Goededoelenfonds van coöperatie DELA. Het is een prijs voor de meest inspirerende Nederlander met een beperking. Vooral haar actieve inzet, volhardendheid en de resultaten op het gebied van toegankelijkheid van treinen voor mensen met een beperking, zorgde ervoor dat ze deze prijs won.
Ook startte Roos een aankleedlijn voor hulpmiddelen, als een rolstoel, kruk of rollator. Dat geeft mensen de mogelijkheid hun hulpmiddel aan te passen aan hun persoonlijke smaak, outfit of gelegenheid.
Roos Prommenschenckel Foundation
Tien jaar geleden richtte Prommenschenckel de Roos Prommenschenckel Foundation op. Dit is een stichting die zich inzet om de positie van mensen met een lichamelijke beperking te verbeteren, door het voeren van een politieke lobby, het organiseren van evenementen of het op de markt brengen van producten. Eén van de lobby’s die Roos Prommenschenckel voert, is toegankelijkheid van treinen. ‘Uit onderzoek van de stichting blijkt dat mensen met een beperking nog lang niet overal met een trein kunnen komen. Bovendien moeten zij altijd ruim van te voren reserveren. Maar wat vooral heel vervelend is, is dat mensen echt angst hebben om met de trein te reizen’, zegt ze. ‘Als het misgaat staan mensen soms uren op het perron te wachten. We hebben zelfs gehoord dat iemand in de laatste trein is blijven zitten tot in de nacht. Sommigen nemen het heft in eigen hand, en trekken in zo’n geval aan de noodrem, maar niet iedereen durft dat. Bovendien wordt dat niet gewaardeerd en wordt men erop aangesproken. Maar het grootste probleem is gewoonweg dat je nog lang niet voor alle stations hulp kunt boeken.’
In de ruim 10 jaar dat ze ijvert voor beter openbaar vervoer voor mensen met een beperking is nog lang niet alles opgelost. Maar Prommenschenckel ziet wel verbeteringen. ‘Op veel plaatsen zijn perrons en stations aangepast. ProRail heeft zijn plannen met 10 jaar versneld. ProRail, die zorgt voor de aanpassing van de stations, heeft zich als doel gesteld dat in 2020 90 procent van de treinreizigers kan reizen van of naar een toegankelijk station. In 2030 moet dat 100 procent zijn. Maar helaas zullen er in Nederland nog tot 2045 ontoegankelijke treinen rijden. Samen met het bestuur en vrijwilligers werken wij dagelijks aan verbetering van de situatie en ons ultieme doel is dat dat rolstoelgebruikers ook tot 2045 elke trein in Nederland kunnen in- of uitstappen.’
Voorlopig is er dus nog een ernstig tekort aan stations met AVG (assistentieverlening) bij in- en uitstappen. Ruim 170 stations zijn niet voorzien van AVG. ‘Daar kan en mag men met bijvoorbeeld een rolstoel dus niet met de trein mee. Bovendien moesten gebruikers drie uur van te voren assistentie aanvragen. Dat is gelukkig inmiddels teruggebracht naar één uur’, aldus Prommenschenckel. ‘Daarnaast is een van de resultaten dat we er stapsgewijs op 50 stations AVG bijkrijgen maar we blijven door knokken voor alle stations.’
APP voor gebruikers
De belangrijkste verbetering ziet Prommenschenckel in een app of functionaliteit die nu ontwikkeld wordt door de NS in nauwe samenwerking met Roos. Met deze app wordt een digitaal vangnet gecreëerd om mensen met een lichamelijke beperking meer vertrouwen en veiligheid te geven bij het reizen met de trein. De bedoeling van dit systeem is, dat mensen die zich aanmelden voor assistentie worden gevolgd. ‘Daardoor weet de NS altijd wie er reist en waar de persoon zich bevindt. Het gaat er om dat door middel van de app mensen zich zekerder voelen. Gebruikers kunnen bijvoorbeeld ook via de app zien of er iemand voor hen klaar staat, nog voordat ze op het station aankomen. En er komt een chatfunctie, waardoor zij realtime met iemand kunnen praten. Dus zowel de gebruiker, als de NS kunnen pro-actief handelen als dat nodig is’, legt Prommenschenckel uit.
De eerste testen met het systeem zullen in besloten kring met een aantal mensen uit de doelgroep worden uitgevoerd. Intentie is dat niet lang daarna het systeem voor alle mensen met een beperking in werking treedt. Een vervolgstap kan zijn dat gebruikers een review kunnen achterlaten. Op die manier wordt helder waar assistentie goed loopt en waar niet. En daar kunnen dan eventuele consequenties aan worden verbonden.
‘Ik heb schrijnende verhalen gehoord van mensen die in de trein achter gelaten werden, omdat hun aanvraag voor assistentie niet goed werd opgevolgd’, zegt Prommenschenckel. ‘We hopen dat dit soort situaties met de app of functionaliteit tot het verleden behoren.’
