Hybride behandeling of blended zorg, de mix van digitale behandeling en (video)gesprekken, wordt langzaamaan normaler. Bij de Afbouwpoli van GGZ inGeest was de combinatie echter vanaf het begin normaal. Al bij de oprichting van de poli, gericht op het gecontroleerd afbouwen van antidepressiva, was blended care de norm. “Je kunt blijven dralen met invoeren van een digitaal platform zoals Minddistrict,” vertelt Kirsten Fransen, verpleegkundig specialist bij de Afbouwpoli van GGZ inGeest, “maar uiteindelijk moet je gewoon beginnen.”
GGZ inGeest telt vier TOPGGz afdelingen, waaronder de poliklinieken Angst & Dwang en Depressie in Amsterdam – waar de instelling de meeste mensen behandelt die antidepressiva gebruiken. Vier jaar geleden bundelde GGZ inGeest de eigen kennis en ervaring op het gebied van afbouw van deze medicatie in de Afbouwpoli, om cliënten te adviseren en te begeleiden in de vaak zeer diverse afbouwtrajecten. Daarnaast wordt via de poli wetenschappelijk onderzoek gedaan om zo de beperkte kennis die er is over afbouwen van antidepressiva uit te breiden.
Ook zijn er bredere ambities, vertelt verpleegkundig specialist Kirsten Fransen. Zo lopen er innovatieprojecten om samenwerking in de regio Amsterdam te versterken rondom het thema afbouwen. Ook is er een project om de blended care die de Afbouwpoli biedt uiteindelijk aan de eerste lijn in heel Nederland beschikbaar te stellen.
Voorsprong met blended care
“Blended care is niet nieuw voor ons. We bieden het al 10 jaar met onze poli Mindway - persoonlijke online behandeling bij angst en depressie - samen met Minddistrict. Twee psychiaters van de poli’s Angst & Dwang en Depressie en een verpleegkundig specialist van de poli Depressie vormden het eerste afbouwteam. Zij werkten al bij Mindway en kenden Minddistrict, dus dat gaf ons een voorsprong in het weten hoe we blended care met Minddistrict konden inzetten.”
De goede samenwerking met Minddistrict vereenvoudigde het ontwikkelen van twee modules en een vragenlijst speciaal voor de Afbouwpoli – los van meer generieke modules zoals een dagboek. Fransen: “Er was nog helemaal niks om het afbouwen van antidepressiva te begeleiden. Een voordeel was weer wel dat de modules precies volgens onze wensen konden worden ingericht, zoals met video’s waarin collega’s uitleg geven over de afbouw van antidepressiva.”
Christopher van Duijn, Strategic Customer Manager bij Minddistrict, vindt de Afbouwpoli een van de mooiste voorbeelden van aanpassen naar behoeften. Uit het brede, diverse aanbod van Minddistrict kiest een organisatie specifieke modules, om die samen aan te passen naar hun behoeften en dan te integreren in de eigen processen. “Inmiddels zijn we met de Afbouwpoli aan het kijken waar na vier jaar verbeteringen mogelijk of nodig zijn: zowel in de modules als de workflows eromheen. Medio april zullen de vernieuwde modules live gaan.” Het gaat zowel om aanpassingen als vernieuwingen, voegt Fransen toe, waarbij feedback van behandelaren én cliënten gebruikt is.
Cliënt in regiestoel
Gevraagd naar belangrijke voordelen van blended care, stelt Fransen voorop dat de cliënt duidelijk in de regiestoel gezet wordt. Zij kunnen modules gebruiken en vragenlijsten invullen wanneer het hen schikt. Voor behandelaren is dan weer de breedte van het platform heel nuttig.
“Er zijn veel modules die ik voor specifieke problemen kan in- of aanzetten, zoals de i-Sleep-module voor mensen met insomnia. Ook de beveiligde gespreksfunctie is heel fijn, om elkaar snel en laagdrempelig te bereiken. Dat werkt zoveel beter dan tien keer bellen. Verder kun je in de chatfunctie beveiligd documenten zoals een behandelplan of terugvalpreventieplan heen en weer sturen, zonder zorgen over privacy die je wel hebt bij een normale mailfunctie.”
Gepersonaliseerde cliëntreis
Van Duijn benadrukt dat Minddistrict steeds meer een gepersonaliseerde cliëntreis nastreeft – personal therapeutics in plaats van one size fits all. “Met meer frequente meetmomenten bijvoorbeeld - en dat kan heel kort zijn - komt er meer en vaker informatie binnen om te bepalen hoe het met een cliënt gaat. De behandelaar blijft hier in de lead, maar wij zullen op termijn helpen met advies over welke interventie wanneer het meest effectief kan zijn om een cliënt verder te helpen. Dat is precies wat de Afbouwpoli doet en wat volgens mij heel goed werkt.”
Ook zoiets als de dagboekfunctie helpt in het realiseren van deze gepersonaliseerde cliëntreis, vindt Fransen. “Mensen kunnen zo nodig elke dag kort aangeven hoe ze vinden dat het met ze gaat – rood, oranje of groen – al dan niet aangevuld met een selfie. Dat is niet alleen behulpzaam bij het personaliseren van de behandeling; het helpt ook de cliënt met meer regie krijgen. Bijvoorbeeld door zelf in een oogopslag te zien hoe het de afgelopen weken is gegaan op basis van vragenlijsten en dagboeken.”
Meer vrijheid
Veel vragenlijsten kunnen via het Minddistrict-platform klaargezet worden in een frequentie en op momenten die cliënten het beste passen. Die vragenlijsten kunnen ook via de mobiele app ingevuld worden, dus je hoeft niet achter een laptop te zitten. Fransen: “Dat kon met de onttrekkingsvragenlijsten – over klachten als gevolg van de afbouw van medicatie – in het begin niet. Zo merk je dat het invullen al direct een stuk lastiger wordt. Die vragenlijsten zijn we nu ook geschikt voor de mobiele telefoon aan het maken, zodat cliënten veel meer vrijheid krijgen om die lijsten in te vullen waar en wanneer ze willen.”
De frequente digitale vragenlijsten en andere meetmomenten brengen beter in beeld hoe iemand functioneert tijdens het afbouwen van antidepressiva, zoals een mogelijke toename van depressieve of angstklachten. “Ik kan tussendoor op basis van feedback zien of iemand het bijvoorbeeld zwaar heeft en dan even contact opnemen”, schetst Fransen. “Dat helpt zowel behandelaren als cliënten enorm. Je kunt veel makkelijker sparren. Ik merk dat cliënten die snelle en makkelijke bereikbaarheid van ons echt waarderen. Zonder een digitaal platform zoals Minddistrict is dat niet mogelijk.”
Gewoon beginnen
Ook al werkt de Afbouwpoli vanaf het begin met Minddistrict, Fransen merkt dat adoptie van een digitaal platform niet voor elke behandelaar even makkelijk is. “Ik weet uit eerdere ervaring dat je gewoon moet beginnen, maar niet met een big bang. Geef gedurende een aantal maanden ruimte voor regelmatig overleg om tips en tricks uit te wisselen. Maar op een gegeven moment moet de knoop wel doorgehakt worden om echt volledig over te stappen van papier naar digitaal. Ik zie elders bij GGZ inGeest voorbeelden van behandelaren die zo vast zitten in hun bestaande werkwijze, dat het leren gebruiken van een digitaal platform een uitdaging kan zijn. Net zoals met zwemmen geldt dan: je leert het nooit als je aan de kant blijft zitten.”
Minddistrict helpt bij adoptie met implementatiemethodiek ‘Make it happen’, vooral door deelnemers aan een implementatieproject zoveel mogelijk te inspireren. Een haakje vinden voor elke behandelaar zodat die gaat denken: dit zou ook voor mij kunnen werken. Van Duijn: “Dat doen we onder meer met een kaartspel dat we voor behandelaren en managers ontworpen hebben. Daarnaast kijken we steeds meer per team, per afdeling wat daar het beste werkt in de praktijk. Ook hier een soort gepersonaliseerde aanpak dus, dat werkt beter dan eenzelfde uitrol voor iedereen.”
Binnen GGZ inGeest loopt ter bevordering van adoptie het project Digitaal Dichtbij, voegt Fransen toe. Dit implementatieprogramma heeft als doel om hybride werken binnen alle zorglijnen in de poliklinieken en basis-GGZ te integreren. “Meermaals per jaar vertellen collega’s daar praktijkervaringen over blended werken, of specifiek het werken met Minddistrict: inspirerende verhalen over wat er mogelijk is, wat het de verteller of diens cliënten heeft opgeleverd. Dat maakt het voor hun collega’s ook weer aantrekkelijker om die slag te maken.”
Toegankelijk voor eerste lijn
In het begin van het artikel vertelde Fransen over de ambities van GGZ inGeest en het innovatieproject dat in 2025 gestart is om de hybride werkwijze van de Afbouwpoli toegankelijk te maken voor de eerste lijn.
“Mensen denken vaak dat zoiets als Mindway ggz-light is”, stelt Fransen. “Maar het is gewoon specialistische ggz die op een hele efficiënte en toch persoonlijke manier behandelt. Het voordeel van behandelmodules zoals cognitieve gedragstherapie is dat ze zowel behandelaren als cliënten een structuur bieden. Je bent bezig met die module, dus veel minder geneigd om allerlei zijpaden te behandelen. En je hebt je ‘huiswerk’ altijd bij je, bijvoorbeeld op je mobieltje, wat de drempel om ermee aan de slag te gaan heel laag maakt.”
CV
Kirsten Fransen is verpleegkundig specialist bij de GGZ Afbouwpoli en VS-opleider bij GGZ inGeest.
Christopher van Duijn is strategic customer manager bij Minddistrict.
