Ruim 10.000 patiënten telt Arene inmiddels. Daarmee vormt het online huisartsenplatform – samen met vergelijkbare initiatieven zoals Flexdokters, Artsonline en Spreekuur.nl – een groeiend alternatief voor het fysieke huisartsenbezoek. Een broodnodig alternatief ook, nu steeds meer regio’s – ook steden – een tekort aan huisartsen hebben. En soms is er, zoals onlangs in Nijmegen naar voren kwam, een tekort aan praktijkruimte.
Koepelorganisatie Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) stelt op haar website dat het streven naar voldoende huisartsen voor iedereen een prioriteit is voor 2023. Maar eenvoudige oplossingen zijn er niet. Zo gaat volgens Universiteit Maastricht de komende vijf jaar een derde van de huisartsen met pensioen. En al worden er steeds meer huisartsen opgeleid, het merendeel van hen is niet langer bereid werkweken langer dan 40 uur te draaien, of een eigen praktijk op te zetten. Tegelijkertijd groeit de werkdruk. Door jarenlange bezuinigingen op onder meer de ggz en de jeugdzorg komen steeds meer problemen op de schouders van de huisarts terecht.
Online consulten groeiend alternatief
Online consulten zoals via Arene kunnen – net zoals apps voor online vragen aan de huisarts als van Medicinfo - een deel van de oplossing vormen. Het initiatief werd in 2021 gelanceerd door onder andere huisarts Jasper Schellingerhout. Toen Tom Kliphuis (voorheen CEO VGZ) vorig jaar als interim-directeur werd aangesteld, bediende het platform inmiddels zo’n 4.200 mensen die geen eigen huisarts kunnen vinden. Dat aantal is meer dan verdubbeld. Daarnaast kunnen ook Oekraïense vluchtelingen Arene gebruiken. Dat waren er vorig jaar al zo’n 12.000.
RTL Nieuws schrijft over diverse kleinschalige pilots met Arene, in onder meer Zevenbergen, Bergen op Zoom en Druten, met enkele honderden patiënten. Dergelijke initiatieven zijn vooral uit nood geboren. Kliphuis spreekt hierbij over een ‘tweede huisarts’, die vooral bedoeld is voor eenvoudige vragen en klachten. Bij de pilots is ook een zorgverzekeraar betrokken, zodat Arene net als traditionele huisartsen de kosten voor een consult kan declareren.
Meeste klachten digitaal afgehandeld
Volgens Yvonne Maat, net als Schellingerhout mede-initiatiefnemer van Arene, kan 80 procent van de klachten digitaal worden afgehandeld. De huisartsen die freelance voor Arene werken, kunnen namelijk zelf recepten uitschrijven en hebben toegang tot medische informatie van ‘hun’ patiënten. Uiteindelijk moet zo’n 20 procent van de patiënten toch fysiek bij een huisarts langs. Arene heeft voor hen afspraken met zo’n 100 praktijken, die hiervoor een passantentarief ontvangen.
Arene is zeker niet het enige online huisartseninitiatief. Andere partijen zijn ook actief op de nog prille markt. Voorbeelden zijn Flexdokters, Spreekuur.nl en ArtsOnline. Vaak werken deze initiatieven samen met lokale huisartsen en verzekeraars. Verder zijn er app-aanbieders zoals Medicinfo, die ook steeds vaker de samenwerking zoeken met lokale praktijken en verzekeraars.
Zorgen over digitale alternatieven
Tegelijkertijd zijn er ook zorgen of innovatieve vormen van huisartsenzorg wel dezelfde kwaliteit leveren. Zo was er in 2021 veel kritiek op Quin Dokters, dat praktijken overnam en digitale alternatieven voor consulten inzette. Zo zouden veel patiënten soms dagenlang geen toegang tot praktijkhulp hebben gehad. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) kondigden begin 2023 aan hier onderzoek naar uit te gaan voeren.
