Van gegevensuitwisseling naar beeld-/databeschikbaarheid: het onderwerp houdt vele partijen in de zorg bezighoudt. Zo zijn er meerdere initiatieven (Twiin, Santeon Thuis, Health RI, Cumuluz) die toewerken naar databeschikbaarheid in plaats van data-uitwisseling. Het ministerie van VWS ziet dit als een cruciale stap. Ook de regio Amsterdam werkt in een uitdijend initiatief aan databeschikbaarheid. In dit geval gebaseerd op het internationaal veel gebruikte IHE XDS Profiel. We spreken hier in ICT&health 3 over met Menno Regeling en Jasper van Dijk van Amsterdam UMC.
Er is een groot verschil tussen uitwisselen en beschikbaar stellen, merkt Jasper van Dijk op, applicatiespecialist Epic bij Amsterdam UMC. Bij gegevensuitwisseling wordt volgens hem vaak onnodig veel data tussen allerlei zorginstellingen uitgewisseld. Bij beschikbaarheid blijft de data daar waar ze gemaakt zijn, en kan de zorginstelling kiezen wat wordt overgenomen in het eigen dossier, of alleen wordt ingezien.
Maar waar gegevensuitwisseling mede door initiatieven zoals VIPP inmiddels aardig op orde lijkt te zijn, is databeschikbaarheid in de praktijk nog vooral een streven. “We maken het elkaar ook wel lastig door telkens afstemming te zoeken, en onderling convenanten te willen sluiten, om databeschikbaarheid mogelijk te maken”, stelt Van Dijk. “Mooi dat VWS daar nu wel een regierol in neemt en richting geeft. Ook vanuit het zorgveld zie je nu meer initiatieven komen.”
Zorginitiatieven
Eén zo’n initiatief is dat de 12 samenwerkende Nederlandse Epic-ziekenhuizen de krachten gebundeld hebben in de Epic Nederland Vereniging, vertelt Menno Regeling, manager Transmuraal, beelden en non-Epic bij Amsterdam UMC. “Op onderwerpen zoals patiënt als partner, datagedreven werken en netwerkgeneeskunde werken we nu landelijk samen aan gezamenlijke afspraken voor uitwisseling.”
Een recent voorbeeld is de aansluiting op het ChipSoft-platform. De twee grote EPD-leveranciers hebben hun systemen gekoppeld, waarmee de BgZ (Basisgegevensset Zorg, red.) uitwisselbaar is tussen alle Epic-ziekenhuizen. Een ander, hiermee verbonden initiatief, is het regionaal realiseren van beeldbeschikbaarheid via XDS. Deze technologie wordt vooral gebruikt voor beeld- en daaraan gerelateerde gegevensuitwisseling op het gebied van diagnostiek en behandeling.
Regionaal delen
Enige jaren geleden begon Amsterdam UMC met behulp van het Founda Health-platform met het delen van beeld- en verslaginformatie met ziekenhuizen in de regio, via de regionale organisatie Sigra. Deze organisatie heeft een soort orkestratiefunctie in het digitaal verbinden van de aangesloten ziekenhuizen (naast Amsterdam UMC onder meer OLVG, BovenIJ, Amstelland, NKI/AvL).
Alle Sigra-ziekenhuizen zijn via XDS-technologie van het Founda Health-platform gekoppeld op een ‘databeschikbaarheid ‘avant le lettre’-wijze. Afgelopen jaar werd dit uitgebreid met koppelingen met de andere ‘Epic-huizen’ buiten de regio, zowel voor de EPD’s als voor alle beelden.
Van regionaal naar landelijk
Al snel bleek er grote interesse om dit uit te breiden en inmiddels worden ziekenhuizen door heel Nederland gekoppeld, vertelt Regeling. Alle aansluitende ziekenhuizen ondertekenen een convenant om juridische drempels weg te nemen. De belangrijkste leveranciers van XDS-technologie faciliteren de benodigde interoperabiliteit. Verder wordt gekeken naar de optie om toestemmingsplatform Mitz via XDS te koppelen aan de EPD’s van de ziekenhuizen. Zo wordt de last van het verkrijgen van toestemming vermindert zonder aan zaken zoals security en privacy te tornen.
“Uiteindelijk willen we toe naar een landelijk dekkend netwerk waarbij alle ziekenhuizen met een XDS-aansluiting met elkaar verbonden zijn”, licht Regeling toe. “Dat betekent bijvoorbeeld dat we voor een heel groot deel van de patiëntenpopulatie in de regio Amsterdam beeldbeschikbaarheid hebben gerealiseerd. Zo’n versnelling geeft een enorm momentum, omdat je echt meerwaarde biedt aan medische specialisten en het ondersteunend personeel.”
Lees het hele artikel in ICT&health 3, die op 14 juni verschijnt.
