Onbekend maakt onbemind. Dat geldt soms ook voor digitale toepassingen in de zorg. Er zijn en worden verschillende onderzoeken gedaan naar het gebruik van bijvoorbeeld telemonitoring bij zorgverlener én zorggebruiker. Voor de laatste groep heeft Dianda Veldman, vertrekkend directeur van Patiëntenfederatie Nederland, tijdens haar loopbaan veel aandacht besteed aan ICT: “Ik vind dat digitalisering mooie kansen biedt voor mensen met een aandoening. Het geeft mensen meer regie over hun eigen gezondheid. We zijn er nog niet, maar het begin is er.”
Onrust en onzekerheid spelen logischerwijs een grote rol bij mensen als het gaat om gezondheidsklachten, weet Veldman uit acht jaar ervaring bij de Patiëntenfederatie. Zelf je gezondheidsgegevens kunnen meten en bijhouden middels digitalisering en e-health kan leiden tot meer regie.
“Daarom ben ik een groot fan van telemonitoring. Neem mensen met diabetes. Die kunnen via een apparaatje zien hoe ze met hun eten moeten omgaan en of ze alweer aan bewegen toe zijn. Dat is toch super en draagt bij aan de kwaliteit van leven. ICT is er niet vanwege de leuke gadgets, maar omdat het voorziet in een menselijke behoefte. Rust, vertrouwen en regie zijn de zaken waar het ons als Patiëntenfederatie om gaat.”
Brede inzet telemonitoring
Inmiddels wordt telemonitoring breed ingezet. Voordeel is dat mensen niet meer standaard een aantal keren per jaar op controle hoeven te verschijnen. Het scheelt de zorgverlener spaarzame tijd die aan patiënten kan worden besteed die het echt nodig hebben. En het geeft patiënten meer vertrouwen.
“We horen bijvoorbeeld dat patiënten meer bewegingsvrijheid voelen omdat ze verder van huis durven als ze zelf inzicht hebben in hun medische gegevens", vertelt Veldman. "Ze weten ook dat als ze het niet vertrouwen, ze eenvoudig contact kunnen leggen met hun zorgverlener. Voordat telemonitoring mogelijk was, leefden ze van ziekenhuisbezoek naar ziekenhuisbezoek en in de tussentijd was het maar afwachten hoe het met ze ging.”
Belang digitalisering op de kaart
Veldman is er trots op dat de Patiëntenfederatie de afgelopen tien jaar het belang van digitalisering voor patiënten op de kaart heeft gezet. Wat haar betreft bestaat digitalisering uit veel facetten. Zoals gegevensuitwisseling. “Daarin geeft de Wegiz (de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg, red.) richting. Het is goed dat dit nu wettelijk wordt afgedwongen.”
Naast de gegevensuitwisseling is er volgens haar nog een andere belangrijke component: het anders inrichten van de zorgpaden. In het Integraal Zorg Akkoord (IZA) is afgesproken dat zorgpartijen er de komende jaren voor moeten zorgen dat zeventig procent van de zorgpaden die hybride kunnen, ook daadwerkelijk hybride worden gemaakt. Daarbij is het streven dat vijftig procent van de patiënten meedoet.
Veldman: “De 70/50-regel vind ik de mooiste afspraak in het IZA. Als dat lukt, gaat dat echt van betekenis zijn voor het anders inrichten van zorg. Want dat is wat digitalisering doet: oude processen veranderen en de patiënt daarin meenemen. Wat kan online, wat moet fysiek. Rekening houdend met de voorkeuren van patiënten.”
Lees het hele diepte-interview met Dianda Veldman in ICT&health 4, dat op 24 augustus verschijnt.