Het Peterson Health Technology Institute (PHTI), een onafhankelijke organisatie die zorgtechnologieën evalueert om de gezondheid te verbeteren en de kosten te verlagen, heeft acht digitale diabetestools geëvalueerd. Miljoenen Amerikanen gebruiken de tools en er is veel geld in geïnvesteerd, maar uit de evaluatie blijkt dat ze geen betekenisvolle klinische voordelen bieden en juist leiden tot hogere zorgkosten.
Voor de analyse, uitgevoerd door een team van experts in zorgtechnologie en ondersteund door klinisch adviseurs, werden acht digitale diabetestools geanalyseerd die veel mensen met type 2-diabetes gebruiken in combinatie met een niet-continue glucosemeter om hun bloedsuiker bij te houden en onder controle te houden.
Beperkte voordelen digitale diabetestools
Wat blijkt? Het gebruik van deze tools resulteert slechts in een kleine verlaging van de hemoglobine A1c-waarde (HbA1c) in vergelijking met patiënten die deze tools niet gebruiken. Deze verlaging is niet voldoende en houdt niet lang genoeg aan om echt effect te hebben op de gezondheid, zorg of langetermijnprognose, waaronder hart- en vaatrisico’s. De oplossingen leiden bovendien tot hogere zorgkosten. Al is er één oplossing die wel een gunstig effect lijkt te hebben, namelijk Virta, een programma dat patiënten helpt om remissie te bereiken via een ketogeen dieet.
“Deze digitale diabetestools werden ruim tien jaar geleden geïntroduceerd met de belofte van gezondheidsvoordelen voor de patiënten en lagere zorgkosten. Nu blijkt dat deze tools die beloften niet waarmaken. Hoog tijd dus voor nieuwe innovaties”, zei Caroline Pearson, uitvoerend bestuurder van het PHTI. “Patiënten met diabetes investeren tijd, energie en geld in een tool en daar moeten ze betekenisvolle voordelen voor hun gezondheid voor terugkrijgen. De zorgsector moet transparant en correct worden geïnformeerd over de klinische en economische impact van digitale tools. Er gaat tenslotte veel geld in om.”
Opzet en resultaten
De analyse van het PHTI omvatte een wetenschappelijk onderbouwd beoordelingskader en een literatuuronderzoek van meer dan 1100 artikelen, waaronder 120 artikelen die zijn aangeleverd door de bedrijven die het onderwerp zijn van de analyse. De tools werden onderverdeeld in categorieën, zoals oplossingen voor monitoring op afstand en oplossingen voor gedrag- en leefstijlverandering.
HbA1c is de waarde aangeeft hoe goed iemands diabetes onder controle is. De geanalyseerde digitale tools verlagen de HbA1c-waarde met 0,23 tot 0,60 procentpunt in vergelijking met de standaardzorg. Dit ligt grotendeels onder de industriestandaard voor minimaal klinisch relevant verschil, die 0,50 procentpunt is. Bovendien blijkt de verbetering vaak geen stand te houden.
Het PHTI vond ook geen bewijs dat de digitale tools andere gezondheidsfactoren verbeteren, zoals body mass index, bloeddruk, cholesterol en andere aandoeningen die veel voorkomen bij patiënten met diabetes. Tevens bleek dat de tools de gezondheidsongelijkheid niet verminderden, ondanks het feit dat diabetes relatief meer voorkomt bij mensen met een lager inkomen en bij raciale en etnische minderheden.
Tot slot bleek uit de evaluatie dat digitale diabetestools de netto zorgkosten verhoogden. Dit komt doordat de prijs van de tools hoger is dan de besparing op zorgkosten die ze opleveren, omdat de patiënt gezien het minimale klinische voordeel niet minder zorg of behandelingen nodig heeft. Een bijzondere conclusie. Zeker als je bedenkt dat nog niet zolang geleden zowel zorgverzekeraars als de zorg zelf er van overtuigd waren dat digitale diabeteszorg een structureel onderdeel van het zorgaanbod moest worden. Daarbij moet wel aangetekend worden dat de voornaamste beweegredenen hiervoor het kunnen bieden van diabeteszorg op afstand was.
Niet alleen maar negatief
Toch is het rapport niet alleen maar negatief. Uit de eerste gegevens blijkt dat het gebruik van Virta wel een klinisch betekenisvolle verbetering oplevert, zoals remissie en het verminderen van of stoppen met diabetesmedicatie, als de patiënt erin slaagt het strenge voedingspatroon vol te houden. Verder blijken digitale diabetestools vaak wel effectief bij patiënten met een hogere initiële HbA1c-waarde die voor het eerst insuline gaan gebruiken. Voor deze patiënten kunnen digitale oplossingen helpen bij het aanleren van goede gewoonten om hun diabetes onder controle te houden.
Digitale tools voor emotioneel welzijn
Het PHTI keek vooral naar de lichamelijke gezondheidsvoordelen van het gebruik van digitale tools, maar er zijn ook tools die het emotioneel welzijn van patiënten, met name kinderen, met diabetes ondersteunen. Een chronische aandoening zoals diabetes heeft een grote impact op het dagelijks leven. Kinderen met een chronische aandoening hebben een viermaal zo grote kans op het ontwikkelen van psychische problemen, zoals eenzaamheid, angsten en depressies.
Dit werkt door in heel hun latere leven, zowel op de kwaliteit van leven als hun maatschappelijk functioneren. Het is belangrijk om deze kinderen en jongeren vroegtijdig te identificeren en te ondersteunen, bijvoorbeeld via digitale tools zoals de PROfeel- en Grow-IT!-apps, zodat psychische klachten worden voorkomen of zich in elk geval minder ernstig ontwikkelen.
