De ’landelijke tafel cruciale ggz’ gaat zich inzetten voor betere toegankelijkheid van cruciale geestelijke gezondheidszorg. Cruciale ggz is gespecialiseerde zorg voor mensen met hoogcomplexe psychische problemen. De bij het project betrokken partijen gaan regio’s ondersteunen bij het verbinden van zorgvraag en zorgaanbod. Zorginstituut Nederland ondersteunt de oprichting van de landelijke tafel. Lex de Grunt is aangesteld als onafhankelijk voorzitter.
De Grunt zegt dat hij het mooi vindt dat in het IZA onder meer is afgesproken om de wachttijden voor de groep mensen die cruciale ggz nodig heeft, te verminderen. De wachttijden vormen in Nederland een taai probleem. “Ik verwacht dat een regionale aanpak, gecombineerd met de landelijke ondersteuning voor knelpunten die niet in de regio opgelost kunnen worden, succesvol kan zijn, aldus De Grunt.
Cruciale ggz
Cruciale ggz is gespecialiseerde zorg voor mensen met hoogcomplexe psychische problemen. Het gaat om een relatief kleine groep mensen. Door financiële problemen en personeelstekorten staat de hulp voor die groep onder grote druk. Maar de problemen ontstaan ook omdat het cruciale zorgaanbod in de regio niet goed aansluit op de zorgvraag van mensen met hoogcomplexe problemen. Daarom staan deze mensen vaak lang op wachtlijsten en soms ontvangen zij helemaal geen zorg. In het Integraal Zorgakkoord (IZA) is daarom afgesproken dat zorgpartijen gaan werken aan de toegankelijkheid van cruciale ggz.
Er zijn zes vormen van cruciale ggz waar de landelijke tafel op zal focussen:
- Acute zorg: Dit betreft vaak om zorg die kort duurt maar wel snel nodig is. Dit kan gaan om zorg bij iemand thuis, buiten of in een kliniek.
- Outreachende zorg: Bij deze vorm van ggz, ook wel ambulant genaamd, komt een zorgverlener bij iemand thuis om hulp te bieden.
- Klinische zorg: Wanneer iemand voor een behandeling opgenomen moet worden, dan is dit klinische zorg.
- Beveiligde zorg: Soms is iemand niet alleen een gevaar voor zichzelf, maar ook voor diens omgeving. Voor deze cliënten zijn er speciale behandelafdelingen met extra beveiliging. Een opname op een dergelijke afdeling kan via de rechter of een strafmaatregel opgelegd worden, maar ook vrijwillig.
- Hoogspecialistische zorg vanuit de ggz: Bij sommige zorgvragen is extra kennis nodig voor de behandeling. Daarbij kun je denken aan een eetstoornis. Sommige instellingen zijn expert in bepaalde zorg.
- Hoogspecialistische zorg vanuit ziekenhuizen: Psychologen en psychiaters werken niet alleen in ggz-instellingen. Als er speciale kennis nodig is over de lichamelijke kant bij een zorgvraag, kan een cliënt zorg in een ziekenhuis krijgen.
Spilfunctie
De landelijke tafel cruciale ggz gaat regio’s ondersteunen bij de juiste balans tussen de regionale zorgvraag en het zorgaanbod van cruciale ggz. In eerste instantie moeten de regio’s zelf zorgen voor een goed zorgaanbod voor inwoners. De landelijke tafel helpt bij het oplossen van knelpunten wanneer regio’s die zelf niet kunnen oplossen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer specialistische ggz niet in een regio beschikbaar is.
Dat betekent meer afstemming tussen regionaal, bovenregionaal en landelijk aanbod ervoor moet zorgen dat er concrete en praktische oplossingen komen voor mensen met hoogcomplexe psychische problemen. Het Zorginstituut ondersteunt betrokken partijen bij de oprichting van de landelijke tafel cruciale ggz. Dat gebeurt in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Onder meer vertegenwoordigers van patiënten, zorgaanbieders, zorgprofessionals, zorgverzekeraars, toezichthouders en overheid zijn betrokken bij de nieuwe, landelijke tafel.
Vraagstukken
Onder leiding van De Grunt helpen de deelnemers aan de tafel regio’s met elkaar te verbinden. Ook behandelen ze problematische vraagstukken om de toegankelijkheid van de cruciale ggz-zorg te verbeteren. De Grunt is door het Zorginstituut Nederland voor deze opdracht gekozen vanwege zijn ruime ervaring als bestuurder en toezichthouder in de zorg. Hij heeft ook veel kennis van de geestelijke gezondheidszorg, onder meer door zijn ervaring als bestuurder van ggz-instelling Altrecht.
Ook de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) moet ervoor gaan zorgen dat de druk op de ggz wordt verlicht. De geestelijke gezondheidszorg staat voor de uitdaging van het gebruiken en implementeren van artificial intelligence (AI), terwijl professionele standaarden en richtlijnen ontbreken. Ook dat is onderwerp van gesprek binnen de ggz.
