Het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) heeft een relatief nieuwe behandeling geïntroduceerd voor mensen met een depressie. Bij de zogenoemde rMTS (Repetitieve Transcraniële Magnetische Stimulatie) behandeling wordt een magneetspoel op het hoofd van de patiënt geplaatst. Daarmee wordt vervolgens het hersengebied dat betrokken is bij het regelen van emoties gestimuleerd met behulp van magnetische pulsen.
De innovatieve magnetische hersenstimulatie therapie wordt in het ETZ ingezet bij patiënten met een depressie die niet reageren op traditionele medicatie. De op het hoofd geplaatste magneetspoel dient magnetische pulsen toe in de richting van de prefrontale cortex. Dit is het hersengebied waar emoties geregeld worden. Doel van de rTMS behandeling is het positief beïnvloeden van de hersenactiviteit in dat gebied.
rTMS als eerste alternatief
Voor het ETZ betekent de introductie van de rTMS behandeling dat zorgverleners nu een extra hulpmiddel hebben voor de behandeling van patiënten die aan depressie lijden. Daarnaast biedt het patiënten bij wie gesprekstherapie, aangevuld met medicatie, niet aanslaat, een alternatief voor de zwaardere electrocovulsietherapie (ECT). Die behandeling is weliswaar zeer effectief, maar kan, als bijwerking, ook leiden tot geheugenverlies.
“Een rTMS-behandeling heeft als voordeel dat het als een goede tussenstap fungeert, een prima alternatief op het gebruik van medicatie vormt en niet zo belastend is als ECT”, vertelt Iris Dalhuisen, onderzoeker in opleiding bij het Radboudumc in Nijmegen.
Op de locatie ETZ Elisabeth in Tilburg is een rTMS-behandelkamer ingericht. Patiënten krijgen daar in een comfortabele behandelstoel de magnetische hersenstimulatie toegediend. “Patiënten kunnen de behandeling erg goed verdragen, omdat de bijwerkingen minimaal zijn. We zien voornamelijk lichte hoofdpijn tijdens of na de behandeling”, aldus Dalhuisen.
Hoewel rTMS over het algemeen als pijnloos wordt ervaren, is het niet zo dat de behandeling helemaal gevoelloos is. “De meeste patiënten vinden het helemaal niet hinderlijk, terwijl andere wat gevoeliger zijn voor lichamelijke sensaties en het daardoor wat vervelender vinden. Meestal merkt men dat er na een aantal behandelingen gewenning optreedt, waardoor het heel goed te verdragen is”, vertelt Dieuwertje de Waardt, psychiater en hoofdonderzoeker in het ETZ.
Onderzoek magnetische hersenstimulatie
Iris Dalhuisen is als coördinator betrokken bij het in 2019 gestarte DETECT-onderzoek van Radboudumc, neuroCare Group Nederland, Pro Persona en het ETZ. In dat onderzoek wordt gekeken naar het effect van rTMS op depressieve symptomen in vergelijking met de gebruikelijke medicatiebehandeling met antidepressiva. Inmiddels kan geconcludeerd worden dat een rTMS-behandeling positieve resultaten boekt. Zeer als het gaat om het aanpakken van depressieve stoornissen. In combinatie met cognitieve gedragstherapie (CGT) herstelt zo’n zestig procent.
Binnen het ETZ wordt deze behandeling de laatste tijd dan ook steeds vaker ingezet. “We behandelen veel patiënten met rTMS en zien dat de therapie de laatste twee jaar een vogelvlucht neemt in ons ziekenhuis. Zo plannen we steeds meer patiënten voor een rTMS-behandeling in”, aldus Dieuwertje de Waardt.
