Goede medische informatie is cruciaal voor goede zorg. Ook omdat die zorg steeds vaker multidisciplinair is ingericht. Een Europese krachtenbundeling maakt dat standaardisatie van informatie effectiever tot stand komt. Dat stellen adviseurs Elise Peters en Vincent van Pelt van Nictiz in ICT&health 2. Ieder land loopt tegen dezelfde uitdagingen aan en door de onderlinge samenwerking van afgelopen jaren probeert ieder land voor oplossingen in dezelfde richting te denken.
In de paper ‘Waarom Europa’ benadrukken Elise Peters en Vincent van Pelt het belang van een gezamenlijke Europese aanpak voor standaardisatie. Om digitale gegevensuitwisseling in Nederland te verbeteren én tussen Nederland en andere EU-lidstaten. Zo is Nederland zelf te klein om goede bescherming van (medische) gegevens van burgers tegenover tech-reuzen zoals Apple, Google en Amazon te garanderen. Die bescherming is echter wel een basis voor een vertrouwenskader, noodzakelijk om uitwisseling van medische gegevens in Europa te bewerkstelligen. Door dit op Europees niveau te organiseren, is het makkelijker om techreuzen waar nodig te corrigeren.
Vetrouwenskader
“Daarnaast creëren we met deze (en andere) Europese regelgeving een vertrouwenskader waarop de zorgverlening in Europa kan bouwen", aldus Van Pelt. "Zo voorkomen we dat de zorgkosten de pan uit rijzen of dat de zorg aan kwaliteit inboet. Bijvoorbeeld omdat zorgverleners zichzelf telkens moeten indekken tegen claims, zoals we dat kennen van het zorgsysteem in de VS.”
Naast Europese wet- en regelgeving gelden er bepaalde beleidsprioriteiten binnen de EU voor de bescherming en verbetering van de volksgezondheid. Deze prioriteiten en de daaruit volgende projecten geven richting aan de Nederlandse activiteiten van Nictiz. Andersom kan Nederland sturen op dit Europese beleid.
EU-afstemming standaardisatie
Peters hierover: “Ieder land in Europa is verantwoordelijk voor de eigen gezondheidszorg. Maar elk land is zich er terdege van bewust dat er meer is dan het eigen land. Het, onder normale omstandigheden, vrije verkeer van mensen en goederen binnen de EU, maakt dat mensen ook buiten hun landsgrenzen (on)geplande zorg ontvangen. Om het verlenen van die zorg en digitale uitwisseling van zorggegevens tussen landen goed te laten verlopen, moet afstemming in de zorg op beleidsniveau daarom ook op Europees niveau plaatsvinden.”
In Nederland is Nederlandse beleid leidend, benadrukt Peters. Aansluiting bij het Europese beleid voor standaardisatie betekent (snellere) toepassing van Europese innovaties in gegevensuitwisseling in de zorg in Nederland. “Maar Europese samenwerking biedt ons meer kansen. Bijvoorbeeld door mee te draaien in verschillende Europese projecten en zo de krachten te bundelen met andere Europese landen. Dit levert waardevolle kennis en ervaring op die we ook in Nederland kunnen toepassen.”
Uitwisseling met buurlanden
De meeste huidige grensoverschrijdende initiatieven zijn momenteel gericht op uitwisseling met onze buurlanden. Het Bundesministerium für Gesundheit (BMG), VWS en de Duitse en Nederlandse kennisorganisaties Gematik en Nictiz maakten in december 2020 bekend dat de grensregio’s van beide landen patiëntgegevens digitaal willen gaan uitwisselen.
Artsen aan beide kanten van de Duits-Nederlandse grens werken al langere tijd samen om, ongeacht de nationaliteit van een patiënt, optimale zorg te kunnen verlenen. Momenteel is deze informatie nog lang niet altijd beschikbaar. In situaties waar wel informatie uitgewisseld wordt, is deze vaak onvolledig.
Recent was er weer een grensoverschrijdend initiatief. Medisch Spectrum Twente, de Duitse grensgemeente Kreis Borken, Acute Zorg Euregio, Ambulance Oost, Ambulancezorg Nederland en Nictiz hebben in maart 2021 een intentieverklaring getekend voor grensoverschrijdende uitwisseling van patiëntgegevens. Dit betekent dat de gegevens van patiënten die straks door een Duitse ambulance naar de SEH van het Twentse ziekenhuis vervoerd worden, vanuit de ambulance digitaal naar de spoedeisende hulp gestuurd worden.
In 2018 werd in Hardenberg, de regio Achterhoek, onder de noemer van het PIEZO-project ook al gewerkt aan digitale samenwerking bij uitwisselen van medische informatie over landsgrenzen heen.
Lees het hele interview met Elise Peters en Vincent van Pelt van Nictiz in editie 2 van ICT&health, die op 15 april verschijnt.
