Onderzoek moet AI leren structureren en taalbarrière te overbruggen

7 september 2023
AI-Patiëntgegevens
AI
Nieuws

Data over patiënten is nog lang niet gestructureerd vastgelegd. Al tijden worden er manieren bedacht waarop dat eenduidiger zou kunnen. In de dagelijkse praktijk kunnen mensen wel overweg met ongestructureerde data zoals aantekeningen van een gesprek met de huisarts, de evaluatie van een specialist of advies van een apotheker.

Voor een Artificial Intelligence (AI)-algoritme kunnen deze ongestructureerde data wel degelijk een hoofdbreker zijn. Zo’n uitdaging zelfs, dat het “AI weerhoudt zijn volle potentieel te bereiken”, aldus onderzoeker/universitair docent Iacer Calixto. Om AI hierbij te helpen, gaat Calixto een door NWO gefinancierd project leiden dat “de grootste uitdagingen gaat tackelen die de toepassing van AI in de kliniek verhinderen.” Tachtig procent van alle data over patiënten is ongestructureerd. Het project bouwt verder op de Natural Language Processing (NLP)-technieken die nu al de basis vormen voor het steeds populairdere ChatGPT.

Omdat de data uit de gezondheidszorg nog aanzienlijk ongestructureerd is, wordt software zoals ChatGPT nog niet gemakkelijk gebruikt terwijl de software juist veel mogelijkheden biedt voor de gezondheidszorg. Soms wordt AI al wel ingezet als beslishulp bij de behandeling van patiënten, zoals bij moeilijk behandelbare reumatoïde artritis (RA). 

Nepdossiers helpen AI leren

AI kan bijvoorbeeld het nemen van beslissingen en het invoeren van data verbeteren en zo tijd vrijmaken voor artsen en verpleegkundigen. Die tijd kunnen zij dan besteden aan de patiëntenzorg. Om ervoor te zorgen dat AI op een veilige manier kan worden gebruikt, houdt dit project zich ook bezig met privacy kwesties. Zo worden er voor het onderzoeken patiëntendossiers ontwikkeld die zijn gebaseerd op gesimuleerde informatie. Deze dossiers lijken op de echte patiëntendossiers waardoor het makkelijker is om te onderzoeken, terwijl de informatie van de ‘echte’ patiënten wordt beschermd.

“Eén van de belangrijkste knelpunten bij onderzoek in de gezondheidszorg is de toegang tot gegevens. AI heeft deze gegevens gestructureerd nodig, anders kan het niet zelflerend werken. Daarom bevatten de nagemaakte patiëntendossiers naast gestructureerde ook ongestructureerde gegevens, zoals de belangrijkste punten die in een consult bij de huisarts zijn besproken. Deze nagemaakte dossiers zijn dan wel niet van echte patiënten, toch kunnen deze gegevens heel nuttig zijn om onderzoekers en artsen makkelijker toegang te geven tot hoogwaardige gegevens uit de gezondheidszorg”, zegt Calixto. 

Verantwoord Nederlands 

Bij AI in de Nederlandse gezondheidszorg is er sowieso sprake van een taalbarrière. Software, zoals ChatGPT, is gebouwd op taaldatabases en die zijn voornamelijk Engels. Door nieuwe modellen te bouwen die juist getraind zijn op Nederlandse medische dossiers, wordt de betrouwbaarheid van de bestaande modellen vergroot. Dit is gebruikersvriendelijk voor de zorgverleners op de afdelingen of in de behandelkamer.

De verantwoordelijkheid van dit AI-project beperkt zich niet alleen tot het bewaken van de privacy van patiënten. Het project richt zich ook op het verwijderen van alle aspecten van discriminatie en oneerlijkheid die er nu mogelijk zijn in de bestaande AI-modellen.