Vanaf juli 2020 moeten huisartsenpraktijken hun patiënten de mogelijkheid bieden om elektronisch inzage te krijgen in hun medisch dossier. Dat gebeurt in veel praktijken door die medische gegevens te ontsluiten via een online, beveiligd, patiëntenportaal. Het Nivel heeft binnen OPEN, samen met IQ healthcare en de Universiteit Maastricht, internationaal literatuuronderzoek gedaan naar de verwachtingen en ervaringen van praktijkmedewerkers en patiënten met online inzage.
Uit het literatuuronderzoek blijkt dat zorgverleners en patiënten verschillende verwachtingen van de online inzage te hebben. Diverse patiënten maken zich zorgen over de waarborging van de privacy van medische gegevens die via de patiëntenportalen, online, ontsloten worden. De zorgverleners vrezen daarentegen een toename van de werkdruk op de huisartsenpraktijk.
Daarbij moet wel aangetekend worden dat het onderzoek gebaseerd is op internationale ervaringen. Later dit jaar worden de eerste Nederlandse cijfers en conclusies hieromtrent verwacht. Het literatuuronderzoek is uitgevoerd binnen het programma OPEN, een ondersteuningsinitiatief van InEen, LHV en NHG om huisartsen te ondersteunen bij het implementeren van online inzage.
Meer vertrouwen en betrokkenheid
Naast de zorgen over de privacy zien patiënten ook diverse voordelen van online inzage. Zo verwachten zij dat het leidt tot meer vertrouwen in de arts en kwalitatief betere consulten, met name doordat zij zich beter kunnen voorbereiden. Daarnaast verwachten zij hierdoor een actievere rol te krijgen in de eigen medische besluitvorming.
Uit het onderzoek blijkt ook dat het gebruik van online inzage per patiëntengroep verschilt. Mensen met chronische aandoeningen maken vaker gebruik van deze mogelijkheid dan andere patiënten. Of dit ook het geval is in Nederland en wat hiervan de oorzaak is, behoeft nog nader onderzoek.
Hogere werkdruk door online inzage
De zorgverleners van huisartsenpraktijken zien ook veel voordelen van online inzage voor patiënten. Doordat de patiënt beter en op een laagdrempelige manier geïnformeerd wordt, kan op een eenvoudigere en directere manier met hem of haar gecommuniceerd worden.
De zorgverleners zijn tegelijkertijd ook bezorgd over een eventuele toename van de werkdruk op de huisartsenpraktijk. Meer inzicht in hun medische situatie leidt mogelijk ook tot meer angst bij patiënten, en daardoor tot een stijging van het aantal contactmomenten met de huisartsenpraktijk. Daarnaast kunnen ook de hoge verwachtingen die patiënten hebben bij online inzage en de noodzakelijke extra stappen in het zorgproces die dat met zich meebrengt de werkdruk verhogen.
Als eerste stap in het langlopende onderzoekstraject (2,5 jaar) naar het effect van online inzage in de huisartsenzorg, heeft het Nivel samen met IQ healthcare (Radboudumc) en de Universiteit Maastricht de literatuur in kaart gebracht, over de verwachtingen en ervaringen in de huisartsenzorg in het buitenland. Later dit jaar zullen de eerste resultaten verschijnen van ditzelfde onderzoek voor de Nederlandse huisartsenzorg.
