Gedeelde Zorg, een samenwerkingsverband van zorg- en welzijnsorganisaties in de regio Midden-Holland, zet een grote stap in digitale samenwerking. Binnenkort kunnen 25.000 zorgverleners en 250.000 inwoners eenvoudig en veilig samenwerken in één digitale omgeving, aldus Gedeelde Zorg. Het zet hiervoor een oplossing in van KPN Health en CacaoCare. Die moet zorgverleners direct toegang geven tot relevante en actuele informatie rondom een patiënt of cliënt.
"We zijn de eerste regio in Nederland die het zo breed aanpakt, om echt tot een integraal platform voor samenwerking en databeschikbaarheid in de regio te komen”, stelt voorzitter Gedeelde Zorg Jeroen van den Oever. “Zorg, sociaal domein én welzijnsorganisaties doen mee. We zijn er trots op om zo direct een belangrijke bijdrage te leveren aan het Landelijk Dekkend Netwerk voor de zorg in Nederland.”
Volgens Robbert-Jan de Jong, programmamanager Digitalisering bij Gedeelde Zorg, is Midden-Holland ook de eerste regio in het land waarin zorgverleners straks om een inwoner heen met elkaar in verbinding staan in één digitale netwerkomgeving. (In)formele zorg- en ondersteuningsverleners die bij de zorg betrokken zijn, kunnen in deze Gedeelde Zorg Netwerkomgeving eenvoudig en veilig gegevens uitwisselen.
“Zij hebben inzicht in alle voor hen relevante informatie en in wie er uit verschillende domeinen betrokken zijn bij de inwoners, die zelf de regie houden over het delen van gegevens. Zo kunnen we met elkaar echte netwerkzorg leveren.”
Betere patiëntveiligheid
Het belang van digitale samenwerking werd onlangs opnieuw duidelijk in een enquête onder 1.116 medisch specialisten, uitgevoerd door de Federatie Medisch Specialisten. Uit de resultaten blijkt dat slechte communicatie tussen ICT-systemen een dagelijkse hindernis vormt in de zorg. Dit gaat niet alleen ten koste van de efficiëntie, maar brengt ook risico’s met zich mee voor de patiëntveiligheid.
Door systemen beter met elkaar te laten communiceren, krijgen zorgverleners direct toegang tot relevante en actuele informatie. Dit voorkomt fouten, vermindert onnodige herhaalonderzoeken en geeft patiënten en cliënten de zekerheid dat hun zorgverleners altijd beschikken over een compleet beeld van hun gezondheid.
Naar databeschikbaarheid
Traditioneel draait gegevensuitwisseling om het synchroniseren van dossiers tussen systemen. Dit kan leiden tot dubbele informatie en onzekerheid over de actualiteit. De nieuwe aanpak richt zich op databeschikbaarheid: gegevens blijven in hun eigen bronsystemen, maar zorgverleners kunnen op aanvraag een actueel en volledig beeld van een patiënt of cliënt inzien.
KPN Health faciliteert dit met Health Exchange (Hex), een oplossing die medische dossiers uit verschillende systemen beschikbaar maakt, de toestemming van de patiënt of cliënt verifieert via generieke toestemmingsvoorziening Mitz en de zorgverlener alleen relevante informatie toont.

Het hele team dat zorg droeg voor de nieuwe digitale netwerkomgeving van Midden-Holland: Gedeelde Zorg, KPN, Intersystems, CacaoCare en Open Health Hub.
Eenvoudig informatie delen
De digitale samenwerking krijgt concreet vorm in CACAO van CacaoCare: een open platform waarin zorgverleners eenvoudig en veilig informatie kunnen delen, voorbij organisatie- en systeemgrenzen. Het platform versterkt netwerkzorg door het professionele en sociale netwerk samen te brengen rondom de cliënt of patiënt.
Databeschikbaarheid en samenwerken tussen verschillende zorgaanbieders vragen om een zeer hoge mate van veiligheid en vertrouwelijkheid, zowel op digitaal vlak als in de afspraken tussen de zorgaanbieders. KPN Health en CACAO stellen daarvoor een beveiligde infrastructuur te bieden. Die omvat eigen datacenters, generieke services voor onder meer identificatie, authenticatie en autorisatie - zoals een eigen eWallet voor het vastleggen van de digitale zorgidentiteit (DEZI, de wet DIAZ) - een Mitz-connector, een regionaal adresboek, en aansluiting op verschillende relevante open standaarden en afsprakenstelsels, zowel nationaal als internationaal. Daarnaast helpen KPN Health en CACAO bij het voldoen aan wet- en regelgeving. Hierbij wordt de KPN Security Policy gehanteerd die geldt voor alle andere KPN-netwerkoplossingen.
Volle breedte
Het Health Exchange platform (HEx) van KPN maakt gegevensuitwisseling én databeschikbaarheid in de volle breedte mogelijk in Midden-Holland. Binnen zorginstellingen, ertussen (zoals apotheken en huisartsen, labs en ziekenhuizen, ziekenhuizen en VVT-instellingen), tussen zorgverlener en patiënt.
“De zorgaanbieder moet op zoveel manieren en tussen zoveel systemen op basis van allerlei afsprakenstelsels, standaarden en technische afspraken uitwisselen, dat is bijna niet meer te doen”, merkt Teun van Bladel, product manager KPN Health. “Maar de Wegiz en op Europees niveau de EHDS stellen het verplicht en er zijn IZA-afspraken. “Een holistische aanpak past in dit geval beter dan allerlei losse oplossingen, zodat je flexibel om kunt gaan met alle uiteenlopende speelvelden waar je onderdeel van bent.”
HEx moet die holistische aanpak bieden, stelt Mark van Dijk, bij KPN Health verantwoordelijk voor alles inzake databeschikbaarheid en gegevensuitwisseling. “Zie het als basisvoorziening, waarmee je weg stapt van de status quo waarbij data moeilijk uit systemen te halen is. Er moet een scheiding komen tussen data en functionaliteit. Een basisvoorziening hiervoor moet veilig zijn en aan standaarden voldoen. Dat is iets dat je niet bij te veel partijen neer kunt leggen, want het is vrij complex, en tegelijkertijd niet iets waarmee je je kunt onderscheiden. In essentie een soort stekkerdoos, en vergelijkbaar met de infrastructuur voor het mobiele netwerk dat KPN nu ook al biedt.”
Gefaseerde uitrol
De eerste stap in de implementatie in Midden-Holland richt zich op bestaande zorgprocessen waarbinnen al intensief wordt gewerkt aan regionale zorgverbetering. Dit zijn onder andere processen rondom advance care planning en palliatieve zorg, mentale gezondheidszorg, dementiezorg. In totaal worden er de komende twee jaar vooralsnog 14 van deze use cases uitgerold.
Vervolgens worden alle bronsystemen stapsgewijs gekoppeld, zodat zorgverleners in de regio efficiënt kunnen samenwerken. Daarnaast wordt een regionaal adresboek ontwikkeld, waarmee professionals elkaar snel kunnen vinden. Via een veilige inlogmethode met de KPN eWallet kunnen zorgverleners direct chatten of videobellen, waardoor communicatie sneller en eenvoudiger wordt.
De Jong: “Met het programma Digitalisering investeert Gedeelde Zorg in een toekomstbestendige netwerkomgeving en ook in het verder brengen van innovaties. Dit verhoogt de efficiëntie, verbetert de kwaliteit van zorg en vergroot de productiviteit van zorgverleners. Met deze digitale samenwerking zet Gedeelde Zorg een belangrijke stap naar efficiëntere, veilige en toekomstbestendige zorg in de regio.”
Lees in ICT&health 2 het artikel van KPN en Gedeelde Zorg. Editie 2 van ICT&health verschijnt halverwege april.