In het tijdperk van digitale vooruitgang speelt een weloverwogen gegevensuitwisseling een essentiële rol in de zorg. Patiënten geven momenteel op diverse manieren toestemming voor het delen van hun medische informatie. Het loopt van handgeschreven formulieren tot het geven van telefonische goedkeuringen. Dit is een proces dat vaak leidt tot verwarring en gebrek aan overzicht. De overheid erkent dat deze kwestie een gestructureerde aanpak vereist. De Wegiz geeft de overheid zelfs een regierol met betrekking tot het stroomlijnen van digitale gegevensdeling tussen zorgaanbieders.
Noodzaak snelle gegevensuitwisseling
De urgentie voor een dergelijke regulering wordt onderstreept door de toenemende noodzaak van snelle en nauwkeurige gegevensuitwisseling, vooral in spoedsituaties waarbij elke seconde telt. Zonder expliciete toestemming van de patiënt kunnen zorgverleners geen medische gegevens delen, wat kan leiden tot vertragingen in de behandeling en extra belasting voor patiënten die hun medische geschiedenis bij de hand moeten houden. Maar ook de snelle digitalisering in de zorg, denk aan de gefaciliteerde opmars van PGO’s, maakt dat een overzichtelijke oplossing voor het ‘toestemmingsprobleem’ broodnodig is.
Publiekscampagne VWS
Om dit vraagstuk aan te pakken en burgers beter te informeren over hun rechten en de procedures omtrent gegevensuitwisseling, heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) de publiekcampagne ‘Wij zorgen voor jou, zorg jij voor toestemming?’ gelanceerd. Deze campagne heeft tot doel de bewustwording te vergroten over het belang van het geven van toestemming voor het delen van medische gegevens. Tevens wordt de nieuwe website www.zorgvoortoestemming.nl gepromoot; waar burgers kunnen leren hoe ze toestemming kunnen geven.
Minister Ernst Kuipers benadrukt het belang van deze campagne: “Om goede zorg te kunnen leveren, is het cruciaal dat zorgverleners beschikken over complete en actuele gegevens van patiënten. Een belangrijke voorwaarde voor gegevensuitwisseling is dat de patiënt of cliënt hiervoor toestemming geeft.”
Online toestemming geven via Mitz
Een andere belangrijke oplossingsrichting, waarop ook de publiekscampagne inhaakt, is Mitz. Dit is een landelijke online toestemmingsvoorziening die al sinds 18 januari 2023 officieel gebruikt mag worden. Mitz stelt mensen in staat hun toestemmingen gemakkelijk te regelen en te beheren, wat zorgt voor een beter overzicht en controle over wie hun medische gegevens kan inzien en gebruiken.
Hoewel nog niet alle zorgverleners Mitz gebruiken, is de verwachting dat velen zich de komende tijd zullen aansluiten. Het systeem is zo ontworpen dat zodra zorgverleners direct de toestemmingskeuzes van de patiënt kunnen inzien. Op MijnMitz.nl kunnen burgers binnenkort op toekomstbestendige wijze hun toestemmingskeuze vastleggen en aangeven of zorgaanbieders hun medische gegevens mogen delen.
Deze ontwikkelingen zijn een stap voorwaarts in het waarborgen van de privacy van patiënten en het verzekeren van een efficiënte gegevensstroom binnen de zorgsector. Met de Wegiz als wettelijke basis en de implementatie van Mitz als praktische tool, pakt Nederland zo een voortrekkersrol wat betreft de digitalisering van de gezondheidszorg. Het is nu aan de burgers om zich te informeren en de regie te nemen over de controle van hun eigen medische gegevens.
