Het consortium ROBUST, gecoördineerd door Maarten de Rijke (UvA/ICAI), gaat met financiële ondersteuning van ruim 95 miljoen euro de komende tien jaar onderzoek uitvoeren naar betrouwbare kunstmatige intelligentie (AI). 54 partners doen mee aan het publiek-private consortium: 21 kennisinstellingen waaronder vier hogescholen, 23 bedrijven en 10 maatschappelijke organisaties. Doel is om de ontwikkeling en toepassing van AI te onderzoeken in uiteenlopende terreinen als de energiesector, de spoorwegen, de media, hightech industrie en de gezondheidszorg.
Gezondheidszorg sterk vertegenwoordigd
De gezondheidszorg is met acht van in totaal 17 AI-labs sterk vertegenwoordigd in het consortium. Van die labs leidt het Radboudumc er vijf. Een zesde lab zal komen bij de Radboud Universiteit. Daarmee is een derde van het project gesitueerd in Nijmegen. Elk lab krijgt tien promovendi, een vast staflid en ondersteuning door wetenschappelijk programmeurs. Ook krijgen ethische en maatschappelijke aspecten aandacht in het onderzoek van elk lab.
“Voor het Radboudumc gaat om de uitbreiding van twee bestaande ICAI-labs”, licht AI-hoogleraar Van Ginneken toe. “Een ervan is het Thira-lab, dat we samen met Radboudumc-spin-off Thirona en Delft Imaging enkele jaren geleden hebben opgericht. We gaan met 10 promovendi nieuwe AI toepassingen bouwen. Voor longziekten maar ook om bijvoorbeeld zwangerschapsecho’s in ontwikkelingslanden mogelijk te maken. AI for Health is het andere lab, waarin we al langer samenwerken met de Radboud Universiteit. Een van de nieuwe partners binnen dit lab wordt Verily, een onderdeel van Google. Samen gaan we onderzoeken hoe we AI kunnen gebruiken voor meer kennis van en een betere zorg voor mensen met de ziekte van Parkinson.”
Risico’s voorspellen met AI
Samen met Abbott gaat de afdeling Cardiologie van het Radboudumc AI voor optische coherentietomografie (OCT) onderzoeken. Een vrij nieuwe techniek om de kransslagaders van het hart veel beter in beeld te brengen. “Dat levert bergen met data op”, stelt Van Ginniken. “Met AI willen we voorspellen welke patiënten veel risico lopen op een nieuw infarct zodat deze groep extra medicatie kan krijgen. Met Siemens Healthineers gaan we onderzoeken hoe MRI-beelden nog slimmer zijn te gebruiken, hoe we er nog meer informatie uit kunnen halen met AI.”
Het derde nieuwe lab zet Radboudumc op met langdurig samenwerkingspartner MeVis Medical Solutions uit Duitsland. Van Ginniken: “Met hen gaan we de software voor CT-longkankerscreening, die in het Radboudumc is ontwikkeld en inmiddels wereldwijd wordt gebruikt, verder ontwikkelen en mogelijk ook op andere medische gebieden toepassen. Het is geweldig dat we nu voor tien jaar de zekerheid van financiering hebben. Dit geeft ons de kans met een grote groep onderzoekers in Radboudumc de volgende generatie AI systemen voor de zorg te bouwen, en samen met onze partners uit de industrie in de praktijk te brengen.”
Het ROBUST consortium (Trustworthy AI-based systems for sustainable growth) is een publiek-privaat project, wat voor een belangrijk deel door de deelnemende bedrijven wordt gefinancierd. “Voor veel onderwerpen is zo’n substantiële bijdrage van het bedrijfsleven verkrijgen niet makkelijk”, weet Van Ginneken. “Maar een bedrijf dat ‘medische AI’ op de markt wil brengen moet eigenlijk wel met ziekenhuizen samenwerken vanwege de noodzakelijke geanonimiseerde patiëntendata en de cruciale input van artsen die daarvoor nodig zijn. De algoritmen die we maken worden voortdurend verbeterd, opnieuw getraind en gevalideerd.”
AI-ecosysteem in Nijmegen
De toekenning van het ROBUST-project betekent een grote stimulering voor het AI-onderzoek van het Radboudumc. Er bestaan al veel contacten met bedrijven, die mede op basis van een goed track-record graag met het Radboudumc samenwerken. Verder bestaat er ruimte om via spin-offs zoals Thirona en Screenpoint Medical echt ‘impact on healthcare’ te genereren. “De verwevenheid van toponderzoek in het Radboudumc en de Radboud Universiteit, gelinkt aan de slagkracht van bedrijven, biedt ons de mogelijkheid een sterk en florerend AI-ecosysteem op te bouwen”, stelt van Ginneken tot slot
Een Langetermijnprogramma (KIC) moet de ontwikkeling van een wetenschappelijk veld stimuleren, gericht op een maatschappelijk thema of sleuteltechnologie. Met het programma biedt NWO een duurzame financieringsmogelijkheid voor structurele samenwerking tussen publieke en private partijen en kennisinstellingen. NWO stelt hiervoor circa 80 miljoen euro beschikbaar in vier jaar tijd.
Langetermijnprogramma’s vormen de strategische hoofdlijn van de NWO-bijdrage aan het Kennis- en Innovatieconvenant 2020-2023 (KIC). Het onderzoeksprogramma KIC staat voor baanbrekende innovatieve oplossingen met maatschappelijke en economische impact. NWO brengt bedrijven en kennisinstellingen samen en financiert grensverleggend onderzoek op basis van hun innovatieve, impactvolle onderzoeksvoorstellen. Dit is vastgelegd in het Kennis- en Innovatieconvenant (KIC) 2020-2023 dat aansluit bij het missiegedreven topsectoren- en innovatiebeleid van de rijksoverheid.
