Vliegangst kan sterk worden verminderd met de app ZeroPhobia. Dit blijkt uit recent onderzoek van een onderzoeksteam onder leiding van GZ-psycholoog Tara Donker aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Het onderzoek toont voor de allereerste keer aan dat een app, in combinatie met een simpele cardboard virtual reality (VR) bril van 5 euro, vliegangst zelfs voor de langere termijn kan verlagen.
Ongeveer 14 procent van de Nederlandse bevolking leidt aan vliegangst. Het nieuwe onderzoek waarbij een VR-bril en een app worden ingezet, laat zien dat effectieve en makkelijk opschaalbare, geautomatiseerde behandelingen voor deze veel voorkomende angst mogelijk zijn. Interessant is hiernaast dat deze nieuwe behandelingen maar een fractie hoeven te kosten van reguliere behandelingen. De resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in Psychological Medicine.
Schaalbaar en betaalbaar
Onderzoeker Tara Donker is universitair hoofddocent klinische psychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en ook verbonden aan de Universiteit Freiburg (Duitsland). Ze is mede-oprichter van ZeroPhobia een start-up die zich toelegt op de ontwikkeling van evidence-based, schaalbare en betaalbare behandelingen.
Vliegangst- en hoogtevreesapp
De onderzochte ZeroPhobia app is gebaseerd op cognitieve gedragstherapie en bestaat uit zes modules, die worden begeleid door een virtuele therapeut. De app bevat verschillende VR-omgevingen zoals de incheck op het vliegveld, het opstijgen, turbulentie en het landen van het vliegtuig. Ook krijgen deelnemers opdrachten en moeten ze bijvoorbeeld een angstige medepassagier proberen te kalmeren. De vliegangstapp kan worden gedownload in een appstore, waar trouwens ook een hoogtevreesapp kan worden opgehaald.
VR-interventies slaan aan
In verschillende soorten settings worden steeds vaker met succes angst en pijn bestreden via VR-interventies. Denk onder meer aan de inzet van VR-brillen bij zwangerschapspijn of bij kinderen die erg angstig zijn voor bloedprikken of een infuus. Bij het OLVG is bijvoorbeeld gestart met het inzetten van medische hypnose via een VR-bril om angst, pijn en stress bij jonge patiënten die een medische ingreep moeten ondergaan te verminderen. De bijzondere virtuele werelden die via de bril getoond worden, zoals een zeppelin in een roze hemel, een sprookjesachtig bos of een zonnig eiland hebben een hypnotiserende werking.
Bijzonder bij de inzet van de VR-bril bij vliegangst is dat het hier een digitale tool betreft om angst te verminderen voor een niet-medische ingreep, te weten vliegen. Belangrijk is ook dat bij de VR-behandeling bij vliegangst een goedkoop brilletje volstaat terwijl in genoemde voorbeelden duurdere brillen worden ingezet. Een ander groot verschil met andere VR-interventies is dat de vliegangstbehandeling best uitgebreid is én ook op de lange termijn kan werken.
Significante afname vliegangst
Op de website van GGZ staat dat er aan het onderzoek 153 Nederlandse respondenten meededen. ‘Deze werden willekeurig ingedeeld in een experimentele groep die toegang kreeg tot de app of een controlegroep die geen toegang kreeg. Respondenten in de experimentele groep konden zelf bepalen hoe vaak, waar en wanneer ze ZeroPhobia gebruikten. Vliegangst van alle deelnemers werd gemeten voordat de behandeling begon, vlak na de behandeling, drie maanden later en twaalf maanden later. Bij de experimentele groep was op alle meetmomenten een significante afname van symptomen van vliegangst zichtbaar in vergelijking met de controlegroep.’
Minder druk op gezondheidszorg
Geautomatiseerde vormen van behandeling zoals die met de ZeroPhobia app zijn belangrijk nu de zorgvraag stijgt en de wachtlijsten groeien. Volgens Donker laat ZeroPhobia het potentieel van geautomatiseerde evidence based behandelingen zien omdat op deze manier veel meer mensen toegang tot gezondheidszorg krijgen zonder dat de druk op de zorg toeneemt. Naar verwachting kan de kennis en ervaring die is opgebouwd rond de inzet van deze app en VR-bril ook worden ingezet om mensen met andere stoornissen zoals depressie of burn-out te behandelen.
